Γιώργος Ζωγράφος
Ο Γιώργος
Ζωγράφος (4 Αυγούστου 1936 – 12 Αυγούστου 2005)[1]
ήταν ηθοποιός και τραγουδιστής, από τους πιο σημαντικούς εκπροσώπους
του «Νέου Κύματος».
Πατέρας του
ήταν ο ηθοποιός του Εθνικού θεάτρου Νίκος Ζωγράφος. Μητέρα του η ηθοποιός της
Λυρικής Σκηνής Αλίκη Ζωγράφου.
Ήταν
απόφοιτος της Δραματικής Σχολής του Θεάτρου Τέχνης Καρόλου Κουν.
Η πρώτη του
εμφάνιση στην μουσική έγινε στην μπουάτ της Μυκόνου «Θαλάμη». Αργότερα
εμφανιζόταν σε διάφορες μπουάτ της Πλάκας, όπως «Συμπόσιο»[2], «Εσπερίδες», «Απανεμιά», «Τετράδιο», «Δώμα», «Χρυσό κλειδί», κ.ά.
Ερμήνευσε πολλά
γνωστά τραγούδια («Άκρη δεν έχει ο ουρανός» του Νότη Μαυρουδή, «Πέρα από την
θάλασσα» του Γιάννη Μαρκόπουλου, «Ο Ιρλανδός κι ο Ιουδαίος» του Μάνου
Χατζιδάκι, «Μαουτχάουζεν» του Μίκη Θεοδωράκη, «Συλλογή
ποιητών» και «Μπολιβάρ» του Νίκου Μαμαγκάκη, «Μικρό παιδί σαν ήμουνα» του Λίνου
Κόκοτου κ.ά. καθώς και τα «Γράμματα από την Γερμανία» του Μίκη Θεοδωράκη και του Φώντα Λάδη, που προκάλεσαν επιθέσεις από τον δεξιό Τύπο της εποχής και δεν ηχογραφήθηκε παρά δέκα χρόνια μετά...
Επίσης είχε λάβει μέρος στο θρυλικό θεατρικό έργο του Μάνου
Χατζιδάκι «Οδός Ονείρων»[3].
Ο δίσκος «Συλλογή 1» περιείχε τα τραγούδια σε μουσική Νίκου Μαμαγκάκη:
Πλευρά Α
1. Η ΩΡΑΙΑ ΚΟΡΗ του Νίκου Εγγονόπουλου
2. Ο ΑΦΕΝΤΗΣ ΤΗΣ ΚΑΡΥΤΑΙΝΑΣ του Νίκου Εγγονόπουλου
3. ΣΤΗ ΣΙΩΠΗΛΗ ΣΟΥ ΚΑΜΑΡΑ του Άκου Δασκαλόπουλου
4. ΤΡΑΓΟΥΔΙ (Οι έξη φίλοι των άλογων) του Δημήτρη Ιατρόπουλου
5. ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΣ του Βιτζέντζου Κορνάρου
Πλευρά Β
1. Ο ΠΛΟΥΤΟΣ (Άρια του δούλου) του Αριστοφάνη, απόδοση Ιάκωβου Καμπανέλη
2. ΚΡΥΣΤΑΛΛΙΝΟ ΦΙΛΙ του Γιώργου Θέμελη
3. ΘΕΟΦΙΛΟΣ ΧΑΤΖΗΜΙΧΑΗΛ του Ανδρέα Εμπειρίκου
4. ΤΟ ΚΑΝΟΝΙ ΚΑΙ Τ’ ΑΗΔΟΝΙ του Ιάκωβου Καμπανέλη
5. ΚΟΡΗ ΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΑΣ του Νίκου Καρύδη
6. ΜΠΟΛΙΒΑΡ, ΚΡΑΖΩ Τ’ ΟΝΟΜΑ ΣΟΥ... του Νίκου Εγγονόπουλου
Η φωτογραφία του εξωφύλλου ήταν του Δημήτρη Αλεξιάδη.
Ο δίσκος «Γιώργος Ζωγράφος 2 τα ωραιότερα τραγούδια του» περιείχε τα τραγούδια:
Α
1. ΜΙΑ ΦΛΟΓΑ ΗΣΟΥΝ (Β. Τενίδη - Γ. Γιαννακόπουλου)
2. ΤΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΤΟΥ ΧΑΡΟΥ (Ν. Μαυρουδή - Γ. Κακουλίδη)
3. ΝΙΟΤΗ Σ’ ΑΝΕΒΑΣΑ ΨΗΛΑ (Λ. Κόκοτου - Αργ. Βεργόπουλου)
4. ΣΑΝ ΕΝΑ ΑΣΤΕΡΙ (Στ. Κουγιουμτζή - Γ. Θέμελη)
5. Σ’ ΑΥΤΗ ΤΗ ΓΗ (Ν. Μαυρουδή - Γ. Κακουλίδη)
6. ΟΔΥΣΣΕΑΣ (Λ. Κόκοτου - Αργ. Βεργόπουλου)
Β
1. ΑΛΛΟΥ ΧΟΡΕΥΕΙ Η ΧΑΡΑ (Ν. Μαυρουδή - Γ. Κακουλίδη)
2. ΑΠΟΒΡΑΔΟ (Λ. Κόκοτου)
3. ΣΒΗΣΜΕΝΑ ΑΣΤΕΡΙΑ (Γ. Κοντογιώργου - Γ. Κακουλίδη)
4. ΤΖΕΜΙΛΕ (Ν. Μαμαγκάκη - Ν. Καρύδη)
5. ΚΟΥΡΑΣΤΗΚΑ ΜΕΣ’ ΣΤΗ ΖΩΗ (Μ. Πλέσσα - Α. Δασκαλόπουλου)
6. ΟΤΑΝ ΘΑΡΘΕΙ Η ΑΝΟΙΞΗ (Ν. Μαυρουδή - Α. Δασκαλόπουλου).
Του ΚΩΣΤΑ ΓΕΩΡΓΟΥΣΟΠΟΥΛΟΥ
Ο Γιώργος Ζωγράφος, που έφυγε πικραμένος, απομονωμένος
και από τον εαυτό του, εξόριστος ακόμη και από τις αναμνήσεις του, υπήρξε για
πενήντα χρόνια συνοδοιπόρος, συνάδελφος, συνεργάτης και φίλος. Τα τελευταία χρόνια
και γείτονας. Το 1958 το καλοκαίρι, «Κουνάκι» αυτός – «Ροντηράκι» εγώ είμαστε
κομπάρσοι στον Εθνικό Κήπο, θίασος Λειβαδέα «Ανθισμένη Αμυγδαλιά» του
Γιαννουκάκη, με Ηλιόπουλο, Σμαρούλα, Λευτεριώτη, Παπαγιαννόπουλο κ.λπ. Ύστερα
συναντηθήκαμε στη φιλόξενη «Λύρα» του Πατσιφά, στιχουργός εγώ, τραγουδιστής
εκείνος στο Νέο Κύμα: Σπανός, Γλέζος, Κόκκοτος, Κοντογιώργης, Κακουλίδης,
Παπαστεφάνου, Κωτούλας, Αλέξης Γεωργίου, Αργύρης, Χωματά, Βιολάρης κ.ά. Θα
μείνω όμως στο μείζον έργο που αξιώθηκε ο Ζωγράφος: τον «Μπολιβάρ» του Νίκου
Μαμαγκάκη. Μετά τη δικτατορία ήταν η «Απανεμιά» συχνά με τη Δαλάκου. Και τι
ωραία διάβαζε σατιρικά κείμενα του Μποστ. Γόνος θεατρανθρώπων – ο πατέρας του
στέλεχος της Κοτοπούλη, η μάνα του της Λυρικής – ο Γιώργος δεν μπήκε ποτέ στο παιχνίδι
των εταιρειών, του νυχτερινού παζαριού, της παραλίας,τ ων τραγουδιών με
ημερομηνία λήξης. Περιθωριοποιήθηκε από το σύστημα, πικράθηκε και αμύνθηκε,
αδύναμος αυτός, με το να μπει συχνά στο σκοτεινό τούνελ όπου δοκίμαζε νάρκη του
άλγους. Ένας γάμος και ένα παιδί (τον θυμάμαι που τον συναντούσα στο Άλσος
Συγγρού να σέρνει το παιδικό καροτσάκι λάμποντας) δεν τον παρηγόρησαν, τελικά,
Αρνήθηκε το ζην, κλείστηκε και πέθανε μόνος εθελουσίως. Ένα πιάτο φαΐ του
προσέφερε με συγκίνηση ο Γιάννης Μαντόπουλος του «Saloon» παλιός σερβιτόρος του «Μαγεμένου Αυλού» της καλής
εποχής, Χατζιδάκις, Γκάτσος, Ροδουσάκης, Κουρουπός, Κυπουργός, Ντάτσης
Αποστολίδης, Μούτσης, Σακκάς κ.ά. Εκεί και ο Ζωγράφος. Ο Γιώργος είχε κάνει
αίτηση για τιμητική σύνταξη και ήλπιζε! Ως πρόεδρος της επιτροπής είχα
προετοιμάσει τα αναγκαία. Με την κυβερνητική αλλαγή που αντικατασταθήκαμε δεν
ξέρω τι έγινε. Η επιτροπή δεν συνεδριάζει. Η τελευταία του πίκρα!
Και κάπου αλλού:
«Ο Γιώργος (Ζωγράφος) δεν δεν μπήκε ποτέ στο παιχνίδι
εταιρειών, τουνυχτερινού παζαριού της παραλίας, των τραγουδιών με ημερομηνία
λήξης. Περιθωριοποιήθηκε από το σύστημα, πικράθηκε και αμύνθηκε, αδύναμος
αυτός, με το να μπει συχνά στο σκοτεινό τούνελ όπου δοκίμαζε νάρκη του άλγους».
Κώστας Γεωργουσόπουλος.
ΠΗΓΕΣ:
Πιμπλής Μαν. στους ΟΡΙΖΟΝΤΕΣ (16.8.2005).
Λεκάκης Γ. "Εγκυκλοπαίδεια του ελληνικού τραγουδιού" (υπό έκδοση).
[2] Το 1962-63 τραγουδούσε σε αυτήν μαζί με τους Δήμο Μούτση,
Ντόρα Γιαννακοπούλου και Διονύση Σαββόπουλο.
[3] Στο «Metropolitan». Συμμετείχε στο τραγούδι «Οι Αδελφές Τατά» μαζί με τις Μάρω
Κοντού, Ζωή Φυτούση, Σούλα Μπάστα και Νίκη Λεμπέση.
ΣΧΟΛΙΑ
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook