Η Αρχαία Ελληνική Τέχνη

Η Αρχαία Ελληνική Τέχνη

των Μανόλη Βουτυρά και Αλεξάνδρας Γουλάκη-Βουτυρά

Κέντρο Εκπαιδευτικής Έρευνας & Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών

Μια αρχαία υδρία του επονομαζόμενου "ζωγράφου του Μειδία".
Εικονίζει την Αρπαγή των Λευκιππιδών από τους Διοσκούρους
και τον Ηρακλή με τις Εσπερίδες (έργο του 410 π.Χ.).
Υπάρχει στο Βρετανικό Μουσείο.

1. Η τέχνη στην Ελλάδα κατά τους «Σκοτεινούς Αιώνες» και τη γεωμετρική περίοδο

·        1.1. Το τέλος του μυκηναϊκού πολιτισμού και οι «Σκοτεινοί Αιώνες»: Το ιστορικό πλαίσιο

·        1.2. Τα αρχαιολογικά δεδομένα από την Αθήνα: Η εικόνα μιας αριστοκρατικής κοινωνίας

·        1.3. Τα αρχαιολογικά δεδομένα από το Άργος: Η κυριαρχία των πολεμιστών και των ιππέων

·        1.4. Τα αρχαιολογικά δεδομένα από τη νησιωτική Ελλάδα

o   1.4.1. Δύο νησιωτικοί οικισμοί: Εμπορειός και Ζαγορά

o   1.4.2. Τα αρχαιολογικά δεδομένα από την Εύβοια: Ενδείξεις για ηρωικές λατρείες

·        1.5. Το εμπόριο, ο πρώτος αποικισμός και οι σχέσεις με την Εγγύς Ανατολή

·        1.6. Τα μεγάλα ιερά και η σημασία τους για την ανάπτυξη της τέχνης

·        1.7. Η ανάπτυξη και η εξέλιξη του γεωμετρικού ρυθμού στην κεραμική

o   1.7.1. Χρονολόγηση και χαρακτηριστικά των γεωμετρικών αγγείων

o   1.7.2. Τα τοπικά εργαστήρια και η συμβολή των κεραμέων της Αθήνας στην ανάπτυξη του γεωμετρικού ρυθμού

o   1.7.3. Ο γεωμετρικός ρυθμός δεν είναι αφηρημένη τέχνη

o   1.7.4. Η ακμή και το τέλος της γεωμετρικής κεραμικής

·        1.8. Η ανάπτυξη της πηλοπλαστικής, της χαλκοτεχνίας και της μικροτεχνίας

o   1.8.1. Το κόκκαλο, το ελεφαντόδοντο και το ξύλο

·        1.9. Η αρχιτεκτονική του 9ου και του 8ου αιώνα π.Χ.: Λίθοι, πλίνθοι, ξύλα

2. Η ανατολίζουσα περίοδος και η αρχή της μνημειακής τέχνης στην Ελλάδα

·        2.1. Οι επαφές των Ελλήνων με την Εγγύς Ανατολή: Εμπορικές και πολιτιστικές ανταλλαγές

·        2.2. Η καινοτομία στην αρχαία ελληνική τέχνη και τα τοπικά εργαστήρια

·        2.3. Οι νέοι ρυθμοί στην αγγειογραφία

o   2.3.1. Η πρωτοκορινθιακή κεραμική

o   2.3.2. Η πρωτοαττική κεραμική

o   2.3.3. Άλλα κεραμικά εργαστήρια του 7ου αιώνα π.Χ.

·        2.4. Η εξέλιξη της αρχιτεκτονικής και τα πρώτα μνημειακά κτήρια με πλαστικό και γραπτό διάκοσμο

·        2.5. Οι επιδράσεις από την Ανατολή και τα πρώτα λίθινα γλυπτά

·        2.6. Τα πρώτα μαρμάρινα γλυπτά: Το αφιέρωμα της Νικάνδρας

·        2.7. Έργα από άλλα υλικά

·        2.8. Τι είναι η δαιδαλική τέχνη

3. Η τέχνη της αρχαϊκής εποχής

·        3.1. Η επικράτηση του μελανόμορφου ρυθμού και η πρώτη μεγάλη ακμή της αττικής κεραμικής

o   3.1.1. Η αρχή του μελανόμορφου ρυθμού στην Αττική

o   3.1.2. Ο «ζωγράφος του Νέσσου»

o   3.1.3. Οι εξαγωγές αθηναϊκών αγγείων και ο εμπορικός ανταγωνισμός Αθηναίων και Κορινθίων

o   3.1.4. Ο πρώτος επώνυμος Αθηναίος αγγειογράφος: Ο Σοφίλος

o   3.1.5. Ο κρατήρας François

o   3.1.6. Ο ώριμος μελανόμορφος ρυθμός και οι συνεχιστές του Κλιτία και του Εργοτίμου

o   3.1.7. Η ακμή του αττικού μελανόμορφου ρυθμού: Ο «ζωγράφος του Άμαση» και ο Εξηκίας

·        3.2. Η μνημειακή αρχιτεκτονική της αρχαϊκής εποχής

o   3.2.1. Η ανάπτυξη του δωρικού ρυθμού στην ηπειρωτική Ελλάδα και στις δυτικές αποικίες

o   3.2.2. Ο πρώιμος ιωνικός ρυθμός στα νησιά του Αιγαίου και στα μικρασιατικά παράλια

·        3.3. Η μνημειακή πλαστική και η χρήση του μαρμάρου

o   3.3.1. Οι αρχαϊκοί κούροι και η καταγωγή τους

o   3.3.2 Οι πρώτοι μεγάλοι κούροι και ο ρόλος της Νάξου

o   3.3.3. Οι πρώτοι κούροι από την Αττική

o   3.3.4. Δύο κούροι από το Άργος στους Δελφούς

o   3.3.5. Ο κούρος του Ισχή στο Ηραίο της Σάμου

o   3.3.6. Επιτύμβιες κόρες από την Αττική

o   3.3.7. Δύο αναθήματα από την Ακρόπολη της Αθήνας: Ο Μοσχοφόρος και ο «ιππέας Rampin»

o   3.3.8. Αναθήματα στο Ηραίο της Σάμου

o   3.3.9. Τρεις επιτύμβιοι κούροι από διαφορετικά εργαστήρια

o   3.3.10. Δαιμονικές μορφές: Οι σφίγγες

o   3.3.11. Μια καινούργια φτερωτή θεά: Η Νίκη της Δήλου

o   3.3.12 Πρώιμα αρχιτεκτονικά γλυπτά: Το «κεφάλι της Ήρας» στην Ολυμπία, το αέτωμα της Γοργούς στην Κέρκυρα, οι μετόπες του μονοπτέρου των Σικυωνίων στους Δελφούς

o   3.3.13. Μαρμάρινα και πώρινα αετώματα από την Ακρόπολη της Αθήνας

·        3.4. Η τέχνη της υστεροαρχαϊκής εποχής

o   3.4.1. Η αρχή του ερυθρόμορφου ρυθμού

o   3.4.2. Οι πρωτοπόροι του ερυθρόμορφου ρυθμού και οι μαθητές τους

o   3.4.3. Η χαλκοτεχνία: Αγγεία και αγάλματα

o   3.4.4. Ναοί και θησαυροί της υστεροαρχαϊκής εποχής με γλυπτό διάκοσμο

o   3.4.5. Κόρες του δεύτερου μισού του 6ου αιώνα π.Χ. από την Ακρόπολη της Αθήνας

o   3.4.6. Κούροι των υστεροαρχαϊκών χρόνων

o   3.4.7. Υστεροαρχαϊκά επιτύμβια και αναθηματικά ανάγλυφα

4. Η τέχνη της πρώιμης κλασικής εποχής

·        4.1. Η ερυθρόμορφη αττική κεραμική του πρώτου τετάρτου του 5ου αιώνα π.Χ. και τα νέα επιτεύγματα της ζωγραφική

o   4.1.1. Ο «ζωγράφος του Βερολίνου»

o   4.1.2. Ο «ζωγράφος του Κλεοφράδη»

o   4.1.3. Μυθολογικές και ιστορικές παραστάσεις

o   4.1.4. Ποτήρια με σκηνές από τη μυθολογία και από τη ζωή των Αθηναίων

·        4.2. Η μνημειακή αρχιτεκτονική και αρχιτεκτονικά γλυπτά του πρώτου μισού του 5ου αιώνα π.Χ.

o   4.2.1. Ο ναός της Αφαίας στην Αίγινα

o   4.2.2. Ο ναός του Δία στην Ολυμπία

·        4.3. Ο «αυστηρός ρυθμός», η ανάπτυξη της μεγάλης χαλκοπλαστικής και ο νέος τρόπος στησίματος του ανθρώπινου σώματος: Τέχνη, επιστήμη και τεχνική

o   4.3.1. Τα πρώτα μεγάλα χάλκινα αγάλματα: Το σύνταγμα των Τυραννοκτόνων και ο Ηνίοχος των Δελφών

o   4.3.2. Το «παιδί του Κριτίου», ο «ξανθός έφηβος» και η εμφάνιση του contraposto

·        4.4. Πρωτότυπα και αντίγραφα: Μερικά σημαντικά αγάλματα των χρόνων 470-450 π.Χ.

o   4.4.1. Ο Απόλλων του Kassel

o   4.4.2. Ο «θεός του Αρτεμισίου» και ο Απόλλων του Ομφαλού

o   4.4.3. Δύο δημιουργίες του Μύρωνα: Η Αθηνά με τον Μαρσύα και ο Δισκοβόλος

o   4.4.4. Τα αγάλματα του Riace

·        4.5. Ανάγλυφα του «αυστηρού ρυθμού»: Νάξιοι και Πάριοι γλύπτες

5. Η τέχνη της ώριμης κλασικής εποχής

·        5.1. Η ερυθρόμορφη αττική αγγειογραφία των μέσων του 5ου αιώνα π.Χ. και η σχέση της με τη μεγάλη ζωγραφική

o   5.1.1. Ο κρατήρας των Νιοβιδών

o   5.1.2. Η κύλικα με τον φόνο της Πενθεσίλειας

·        5.2. Η κορυφαία στιγμή της αρχαίας ελληνικής τέχνης: Η μνημειακή διαμόρφωση της Ακρόπολης της Αθήνας, τα χρυσελεφάντινα αγάλματα του Φειδία και ο Κανών του Πολυκλείτου

o   5.2.1. Το οικοδομικό πρόγραμμα του Περικλή

o   4.2.2. Ο Παρθενώνας και ο γλυπτός του διάκοσμος

o   5.2.3 Δύο μνημειακά χρυσελεφάντινα έργα του Φειδία: Το άγαλμα της Αθηνάς στον Παρθενώνα και το άγαλμα του Δία στην Ολυμπία

o   5.2.4 Ο Πολύκλειτος και ο Κανών

·        5.3. Αγγειογραφίες των χρόνων του Παρθενώνα

o   5.3.1. Ο αμφορέας του Αχιλλέα

o   5.3.2. Ο Οδυσσέας στον κάτω κόσμο

o   5.3.3. Οι λευκές λήκυθοι

6. Η τέχνη της τελευταίας τριακονταετίας του 5ου αιώνα π.Χ.: Ο «πλούσιος ρυθμός»

·        6.1. Οι αγγειογράφοι, του τελευταίου τετάρτου του 5ου αιώνα π.Χ.: Ο «πλούσιος ρυθμός»

o   6.1.1. Επίνητρο του «ζωγράφου της Ερέτριας»

o   6.1.2. Υδρία του «ζωγράφου του Μειδία

·        6.2. Ιερά και ναοί κατά το δεύτερο μισό του 5ου αιώνα π.Χ.

o   6.2.1. Ο ναός της Αθηνάς Νίκης και το Ερέχθειο στην Ακρόπολη

o   6.2.2. Οι ναοί του «αρχιτέκτονα του Θησείου»

o   6.2.3. Ο ναός του Επικουρίου Απόλλωνος στις Βάσσες της Φιγαλίας

·        6.3. Η γλυπτική στην Αττική κατά το δεύτερο μισό του 5ου αιώνα π.Χ.: Η συνέχεια της τέχνης του Φειδία

o   6.3.1. Οι μαθητές του Φειδία: Αλκαμένης και Αγοράκριτος

o   6.3.2. Αγαλματικοί τύποι του δεύτερου μισού του 5ου αιώνα π.Χ.

o   6.3.3. Μνημειακά ανάγλυφα: Το μεγάλο Ελευσινιακό ανάγλυφο και τα Τρίμορφα ανάγλυφα

o   6.3.4. Επιτύμβια, αναθηματικά και ψηφισματικά ανάγλυφα

·        6.4. Η γλυπτική εκτός Αττικής 

Για περισσότερα:

http://www.greek-language.gr/digitalResources/ancient_greek/history/art/page_002.html?prev=true

Share on Google Plus

About ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ