Τ’ ΑΔΡΑΧΤΙ ΤΗΣ ΓΙΑΓΙΑΣ!

Τ’ ΑΔΡΑΧΤΙ ΤΗΣ ΓΙΑΓΙΑΣ!

Του Σταύρου Σιταρά Ομηρίδη


Η γιαγιά μου με τ’ αδράχτι[1]με υπομονή το στύβει και με μεγάλη τέχνη!
Ακούραστα κι ασταμάτητα το αφράτο, το πλυμένο το μαλλί το τραβά από το άσπρο το τσουβάλι! Το ανοίγει, το ξεμπλέκει, μια τουλούπα[2] στην ρόκα[3] της επάνω θέτει!
Με χαμόγελο στα χείλη!
Με μειωμένη όραση, δίχως δόντια, και να φαίνονται μόνο τα ούλα!
- Τι τρως Σταυράκη μου;
- Στραγαλάκια, αμύγδαλα, και σύκα, γιαγιά!!!
- Αχ πόσο τα αποθύμησα; μου λέει η γιαγιά!
- Μάσησε μου… και για μένανε μια μπουκιά, Σταύρο μου;
Γέμιζα το στόμα μου με στραγάλια, αμύγδαλα και ένα σύκο, τα μασούσα για τα καλά με μπόλικο σάλιο!!! Τα ’φτυνα μέσα στην μικρή μου παλάμη!!! Και της έλεγα, «τα μάσησα Γιαγιά»!
- Βάλε τα μέσα στο στόμα μου, γιόκα μου, γιατί τα χέρια μου είναι γεμάτα προβατίσια μαλλιά.
Και δώσε μου και μια γουλιά νερό από το σταμνί!!!
- Σιγά, σίγα… πολλά μάσησες… θα με πνίξεις,… ήντα χερόμυλος είσαι και μου άλεσες τόσα πολλά;… Θέλω να τις κάνω δυο μπουκιές, με μπόλικο νερό!!!
Και εγώ ευχαριστιόμουνα με τα λόγια της γιαγιάς και για το ανδραγάθημα μου!


- Γιαγιά; γιατί δεν έχεις δόντια;
- Ήμουνα κακιά γιαγιά, έκανα αταξίες, έλεγα και κακά λόγια και θύμωσε ο πάππους σου και μου έβγαλε τα δόντια με την ντανάλια…
- Ήτανε κακός ο παππούς;
- Όχι παιδάκι μου, κάλος ήτανε, γι’ αυτό δεν του αρέσανε τα άσχημα λόγια και προ παντός τα ψέματα!
Καθόμουνα χαμό μπροστά της, εγώ, η γάτα μας και δυο σκύλοι και χαζεύαμε το αδράχτι της γιαγιάς, που το έστριβε τόσο γρήγορα, και το νήμα ήταν ενωμένο με την τουλούπα πάνω στην ρόκα!
Βγάζοντας κάτασπρο μαλλί από μέσα από ένα άσπρο το τσουβάλι!
Η γιαγιά μου, έστριβε το μαλλί με τόση μεγάλη τέχνη και ευχαρίστηση!
Όταν τ’ αδράχτι ήτανε παραφορτωμένο, μου έλεγε η γιαγιά:
- Άπλωσε τα χεράκια σου παιδί μου… και εκείνη τύλιγε το νήμα επάνω στα παιδικά μου χέρια!
- Μπράβο παιδί μου κάναμε καλή δουλεία!
Και εγώ ήμουνα όλο χαρά, γιατί νόμιζα ότι έκανα ένα μεγάλο έργο!!!


Δεν είχαμε τηλεόραση, ούτε ραδιόφωνο, ούτε γραμμόφωνο, ούτε ποδοσφεριστηκές ομάδες…
Η αγάπη της γιαγιάς, του παππού κι όλης της οικογένειας ήτανε η γνώση μας και η δύναμη μας!
Παιδιά ξυπόλητα γεμάτα ζωή κι όλο υγεία!
Η ψυχαγωγία μας ήταν, όταν ο πατέρας μου, μας έπαιζε το βιολί και καμμία φορά με σκηνικά, με το Κολλητήρι και τον Καραγκιόζη!
Στα πανηγύρια και στους γάμους απολαμβάναμε την μουσική και τα γλειφιτζούρια… και εμείς τα φτωχόπαιδα που δεν είχαμε χρήματα να αγοράσουμε γλειφιτζούρι, λέγαμε στα πλουσιόπαιδα, (δώσε μου να γλείψω και εγώ λιγάκι…)…
Η μεγάλη ηλιθιότητα, η μεγαλύτερη αγνοία, η κακία, η ζήλεια και η παλιανθρωπιά… πάντα έβλεπε και βλέπει ακόμα τα τίμια αγνά φτωχόπαιδα με ένα απαίσιο μάτι, που να τοποθετούν την “τιμιότητα” σε ένα χαμηλό επίπεδο και στην ίδια ευθύτητα της χαμηλής φτωχής ψυχής των…
Ο μεγαλύτερος θαυμασμός μου, για την γιαγιά μου είναι ότι δεν εγνούσε (κλωθούσε), μόνο το δικό μας μαλλί, από τα δικά μας πρόβατα, αλλά της φέρνανε και ολόκληρα τσουβάλια με μαλλί οι υπόλοιποι χωριανοί για να τους το γνέσει (κλώσει)!
Θυμάμαι πολύ καλά, προτού την χαραυγή η γιαγιά μου ήταν στο πόδι με το αδράχτι στο χέρι, και το έστριβε σχεδόν μέχρι τα μεσάνυκτα με το λυχνάρι!
Οι πρόγονοι μας, ήταν σε συνεχή ενέργεια σαν τον Ήλιο!!!
Και τώρα έρχονται οι ξένοι και ποδοπατούν με μεγάλη ασέβεια, τον μόχθο, την αγάπη, και τις θυσίες των προγόνων μας…
Όταν το καλοσκεφτείς, είναι σαν να σου μαχαιρώνουν την ψυχή…
Εγώ τώρα που το γράφω, δεν μπορώ να σταματήσω από το κλάμα για τις χαμένες θυσίες των προγόνων μας!

Με σεβασμό,
5 Νοέμβριου, 2017.


ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:


[1] αδράχτι < μεσαιωνική ελληνική αδράχτι < αρχαία αδράκτιον, το, σιδερένιος ή ξύλινος άξονας.
[2] τουλούπα, η, τούφα μπαμπακιού, μαλλιού: Τουλούπα για κλώσιμο, τούφα χιονιού, καπνού.
[3] ρόκα, η, ειδική ράβδος επάνω στην οποία στερεώνουν το μαλλί ή το βαμβάκι, για να το γνέσουν με το χέρι.
Το αδράχτι, με το ραβδί και το σφοντύλι, η ρόκα και ο κάλαθος είναι εργαλεία του γνεσίματος.


ΛΕΞΕΙΣ-ΚΛΕΙΔΙΑ: ΓΝΕΣΙΜΟ, ΡΟΚΑ, ΑΔΡΑΧΤΙ, ΜΑΛΛΙ
Share on Google Plus

About ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

    ΣΧΟΛΙΑ
    ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ ΣΤΑ ΜΕΣΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΔΙΚΤΥΩΣΗΣ