Σκοπευτικοί Αγώνες στις ΗΠΑ, στην μνήμη της μάχης του Μαραθώνος και των Ηρώων Ελλήνων - Και ΤΑ ΠΡΟΦΑΝΗ ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΠΟΥ ΠΡΟΗΓΗΘΗΚΑΝ ΤΗΣ ΜΑΧΗΣ ΤΟΥ ΜΑΡΑΘΩΝΑ ΤΟ 490 π.Χ. - του δρ. Ν. Α. Πουλιανού


Σκοπευτικοί Αγώνες στις ΗΠΑ,
στην μνήμη
της Μάχης του Μαραθώνος
και των Ηρώων Ελλήνων

Οι επόμενοι σκοπευτικοί αγώνες Ελληνικής Αλιευτικής, Θηρευτικής και Σκοπευτικής Ομοσπονδίας των ΗΠΑ πού θα τελεστούν την Κυριακή 22 Σεπτεμβρίου 2019 στις 11,30 το πρωί στο Σκοπευτήριο του Κάλβερτον[1] στο Λονγκ Άιλαντ της Νέας Υόρκης θα τελεστούν στην μνήμη της μάχης τού Μαραθώνος και των Ηρώων Ελλήνων.


Και η Ομοσπονδία απέστειλε συνημμένο και το άρθρο του Ν. Α. Πουλιανού:

ΤΑ ΠΡΟΦΑΝΗ ΓΕΓΟΝΟΤΑ
ΠΟΥ ΠΡΟΗΓΗΘΗΚΑΝ
ΤΗΣ ΜΑΧΗΣ ΤΟΥ ΜΑΡΑΘΩΝΑ
ΤΟ 490 π.Χ.

Του δρ. ανθρωπολογίας Ν. Α. Πουλιανού
και ειδικού συμβούλου της Ομοπονδίας μας

1. Λίγους μήνες πριν την ξακουστή μάχη του Μαραθώνα, από την κεντρική Μ. Ασία είχε αποπλεύσει εναντίον της ανατολικής Στερεάς Ελλάδας μια μηδική αρμάδα αποτελούμενη από ~600 πλοία. Οι περσικές αιτιάσεις αναφέρονταν στην τιμωρία της Αθήνας και της Ερέτριας για τη στρατιωτική υποστήριξη που παρείχαν κατά την ιωνική επανάσταση (499-494 π.Χ.) στους Έλληνες οι οποίοι ζούσαν τότε στα παράλια της σημερινής Τουρκίας (Έλληνες που προφανώς γενετικά συνεχίζουν να επιβιώνουν εκεί μέχρι τις μέρες μας). Οι περσικές αιτιάσεις δεν άργησε να φανεί πως δεν ήταν παρά προφάσεις, καθώς η μηδική εκστρατεία άρχισε με την κατάληψη πολλών νησιών του Αιγαίου. Έτσι, έγινε εξαρχής σαφές ότι σκοπός των Περσών δεν ήταν μόνο η τιμωρία της Ερέτριας και της Αθήνας, αλλ’ επίσης η προσάρτηση νέων εδαφών κι απόκτηση επιπλέον πλούτου (με λεηλασίες, υποδουλώσεις κλπ). Εξίσου σημαντικός (αν όχι κι ο σημαντικότερος) σκοπός αυτής της εκστρατείας ήταν η εκμηδένιση των, λιγότερο ή περισσότερο πάντως πιο δημοκρατικών, ελληνικών πόλεων που υπήρχαν στα δυτικά σύνορα της περσικής αυτοκρατορίας, καθώς κάτι ανάλογο ήταν πολιτικά ένα «κακό» παράδειγμα για τους υποταγμένους στους Μήδους πληθυσμούς, γεγονός που δεν ήταν δυνατόν να ανέχεται η κατ’ εξοχήν μοναρχική (και μάλιστα μοναδική) υπερδύναμη της εποχής. Παράλληλα, μ’ αυτή την εκστρατεία οι Πέρσες επιδίωκαν μετά την επανάστασή τους να παραμένουν οι Ίωνες ήρεμοι (όπως εξάλλου και τ’ άλλα κατακτημένα έθνη) προκειμένου κανένας να μην αποτολμά τίποτα εξεγέρσεις και να είναι ξεκάθαρο τοις πάσι πως οι Πέρσες ήταν εκείνοι που είχαν το «πάνω χέρι». Στόχος συνεπώς ήταν κι οι υπόλοιποι Έλληνες δυτικά της Μ. Ασίας, ώστε ούτε αυτοί να μπορούν να συνδράμουν ξανά τους υποτελείς στην περσική αυτοκρατορία συμπατριώτες τους ή / κ.ά. λαούς (όπως τουναντίον τελικά συνέβη κάποια χρόνια - ή ακόμα και αιώνες - αργότερα με τους Ίωνες, τους Κύπριους, τους Αιγύπτιους κ.ά.).

2. Δύο περίπου εβδομάδες νωρίτερα (από τη μάχη του Μαραθώνα), επήλθε η πτώση της Ερέτριας μαζί και η υποδούλωση των δικών της επίσης κατοίκων. Αυτή η εξέλιξη αν μη τι άλλο προκάλεσε φόβο στους Αθηναίους, ταυτόχρονα όμως έδρασε κι ως καταλύτης για την αποφασιστικότητα και τη μαχητικότητα των οπλιτών του «κλεινού άστεως». Για λόγους που πιθανότατα σχετίζονται επίσης και με τη χωρητικότητα των πλοίων, οι Μήδοι άφησαν (φρουρούμενους) τους Ερετριείς ομήρους στη Στύρα, ένα νησάκι προς την Εύβοια ~6 μίλια ΒΑ από τον Μαραθώνα.

3. Μετά την κατάληψη της Ερέτριας, προς το τέλος του καλοκαιριού του 490 π.Χ. οι μηδικές δυνάμεις αποβιβάστηκαν στην παραλία του Σχινιά στο ΒΔ άκρο του κάμπου του Μαραθώνα (~ 25 χλμ. από την Αθήνα). Συνεπακόλουθο της απόβασης αυτής ήταν το πλησίασμα του περσικού στρατού σε «απόσταση αναπνοής» από την πρωτεύουσα της Αττικής. Η ως άνω αμμουδερή παραλία του Σχινιά έχει περίπου 2 χλμ. μήκος. Συνεπώς, τραβηγμένα ανά 5 μέτρα χωράγανε περίπου 200 ή το πολύ 400 πλοία (στο λιγότερο πιθανό ενδεχόμενο το ένα να ήταν αραγμένο ακριβώς δίπλα στ’ άλλο). Τα υπόλοιπα τουλάχιστον 200 πλοία αναγκαστικά ήταν αγκυροβολημένα ανοιχτά της ακτογραμμής. Έτσι, η απόβαση πρέπει να έγινε τμηματικά (δηλ. αρχικά από τα πρώτα 200 πλοία, μετά από τ’ άλλα 200 και τέλος από τα υπόλοιπα).

4. Οι Αθηναίοι αντέδρασαν άμεσα με ολονύκτια μετάβαση 9.000 οπλιτών στο Μαραθώνα, φράζοντας στους Πέρσες εισβολείς το δρόμο προς την πόλη τους. Αυτή πρέπει να ήταν στρατιωτικά η σημαντικότερη επιχείρηση που έγινε πριν τη μάχη του Μαραθώνα (αν όχι ακόμα και γενικότερα). Στη συνέχεια οι αθηναϊκές δυνάμεις οχυρωθήκαν σε βραχώδεις λόφους στο ΝΔ άκρο του κάμπου σχεδόν απέναντι από τους Μήδους. Αυτή η επίσης πολύ σημαντική στρατιωτικά ενέργεια είχε σαν αποτέλεσμα ν’ ακυρωθεί το πλεονέκτημα του πανίσχυρου περσικού ιππικού, μια κι έτσι αυτό δεν ήταν δυνατόν να πραγματοποιήσει επίθεση σε υπερυψωμένες κι οχυρωμένες θέσεις. Υπ’ αυτές τις συνθήκες, τ’ αντίπαλα στρατεύματα (που αρχικά απείχαν ~1,5 χιλιόμετρο) δεν ρίσκαραν να επιχειρήσουν μάχη μεταξύ τους καθ’ όλες τις επόμενες πέντε ημέρες. Φημολογείται όμως ότι οι Έλληνες πλησίαζαν κάθε μέρα λίγο, με σκοπό τη δυνατότητα μιας ξαφνικής επίθεσης εκ του συστάδην, παραμένοντας πάντως σε απόσταση ασφαλείας από τα μηδικά βέλη.

5. Παράλληλα, οι Αθηναίοι απέστειλαν αγγελιοφόρους σε διάφορες ελληνικές πόλεις με έκκληση για βοήθεια. Σ’ αυτό το αίτημα ανταποκρίθηκαν μόνο οι Πλαταιές διαθέτοντας μάλιστα όλους τους 1000 οπλίτες τους, οι οποίοι πάντως έφεραν ενθουσιασμό στο ελληνικό στρατόπεδο του Μαραθώνα ανεβάζοντας το ηθικό των Αθηναίων μαχητών. Η Σπάρτη λόγω των Κάρνεων (ιεροτελεστιών προς τιμή του θεού Απόλλωνα), δεν απέστειλε στρατιωτικές ενισχύσεις παρά μόνο μετά τη νέα Σελήνη, κάτι που σαν αποτέλεσμα είχε οι 2.000 Λακεδαιμόνιοι στρατιώτες να φτάσουν στην Αττική την επομένη της μάχης. Η καθυστέρηση αυτή μπορεί να οφείλεται και στο ότι οι Σπαρτιάτες δεν «χώνευαν» τους (υπερβολικά πιο) δημοκρατικούς Αθηναίους ή / κι επειδή δεν καλόβλεπαν τις δυνάμεις τους να τίθενται υπό τη στρατιωτική διοίκηση του πολεμάρχου (αρχιστρατήγου) Καλλίμαχου.

6. Κατά τη διάρκεια της προηγούμενης νύχτας της μάχης του Μαραθώνα, το μεγαλύτερο τμήμα του περσικού ιππικού επιβιβάστηκε κρυφά (ενδεχομένως και μετά πεζικάριων), με σκοπό τον περίπλου του Σουνίου και την επίθεση την επόμενη μέρα στη σχεδόν αφύλακτη Αθήνα. Υπάρχουν επίσης ενδείξεις πως η αντίστοιχη μοίρα του μηδικού ναυτικού (100 πλοίων;) μεταφέροντας την προαναφερόμενη περσική στρατιωτική δύναμη είχε ήδη αποπλεύσει όσο ήταν ακόμα νύχτα εναντίον της Αθήνας, ώστε αφενός να μην γίνεται εύκολα αντιληπτό στο σκοτάδι (παρά ίσως μόνο από τις φρυκτωρίες) προς τα που κατευθύνονται τα μηδικά πλοία κι αφετέρου να μην είναι άμεσα φανερό όταν ξημέρωνε ότι από το Σχινιά έλειπε ένα μέρος του περσικού ναυτικού. Συνεπώς, τις αυγές αυτή η μοίρα δεν πρέπει να βρισκόταν ακόμα πολύ μακριά από το Μαραθώνα (ας πούμε π.χ. κοντά στη Βραυρώνα). Σ’ αυτή την υπόθεση συνηγορεί και το ότι διαφορετικά, αν δεν είχε δηλ. ήδη αποπλεύσει μέρος του μηδικού στόλου, η καβαλαρία θα μπορούσε να είχε αποβιβαστεί αμέσως και να συμμετάσχει στη μάχη. Αν πάλι η ναυτική μοίρα είχε πλέον φτάσει στο Σούνιο, τότε μάλλον θα συνέχιζε να εκτελεί το σχέδιο της επίθεσης εναντίον της Αθήνας παρά την επαπειλούμενη περσική ήττα στο Μαραθώνα. Συνεπώς, η αντίστοιχη μηδική ναυτική μοίρα θα πρέπει ειδοποιημένη να είχε επιστρέψει εσπευσμένα προκειμένου ν’ αποβιβαστεί για να βοηθήσει τους Πέρσες στρατιώτες που είχαν υποστεί τα ξημερώματα επίθεση στο Μαραθώνα. Σε γενικές πάντως γραμμές η μηδική στρατηγική μπορεί να χαρακτηριστεί καλής έμπνευσης, με το να παραμείνει δηλ. από τη μια μεριά το μεγαλύτερο τμήμα του περσικού στρατεύματος και ναυτικού στο Σχινιά, απασχολώντας κι ουσιαστικά μην επιτρέποντας στους αντιπάλους του να αποχωρήσουν από το Μαραθώνα, κι από την άλλη με το να αποπλεύσει μια μηδική δύναμη προς την αφύλακτη Αθήνα για την κατάληψή της. Ο στόχος βέβαια ήταν μια σχετικά εύκολη νίκη για τους Πέρσες, με επιπλέον πιθανό σκοπό να έβαζαν τους Έλληνες στη μέση, από δύο ταυτόχρονα μέρη (από την Αθήνα και το Μαραθώνα). Προφανώς, μια ενδεχόμενη κατάληψη της Αθήνας και της υποδούλωσης των γυναικοπαίδων της, αλλά κι ο φόβος να βρεθεί το ελληνικό συμμαχικό στράτευμα ακόμα και περικυκλωμένο, θα είχε καταρρακώσει το ηθικό των οπλιτών του, όντας κι αυτό επίσης ένα μέρος του μηδικού στρατηγικού σχεδίου.

7. Αντιμετωπίζοντας την παραπάνω νεα διαμορφωθείσα κατάσταση, ο πολέμαρχος (αρχιστράτηγος) Καλλίμαχος (με το αξιομνημόνευτο αυτό όνομα) μαζί με τους δέκα στρατηγούς του αποφάσισε σε νυχτερινό στρατιωτικό συμβούλιο να μην περιμένει τις σπαρτιατικές ενισχύσεις όσο κοντά και αν αυτές βρίσκονταν στην Αττική και οι συνασπισμένοι Αθηναίοι με τους Πλαταιείς να επιτεθούν τα ξημερώματα στους Μήδους, ακριβώς επειδή από το πεδίο της μάχης έλειπε το επίφοβο περσικό ιππικό (η παρουσία του οποίου στη μάχη δεν αναφέρεται από τον Ηρόδοτο, κάτι που επιβεβαιώνει το γεγονός ότι η μηδική καβαλαρία δεν βρισκόταν πλέον στον κάμπο του Μαραθώνα). Η είδηση για τη νυχτερινή επιβίβαση του περσικού ιππικού μεταφέρθηκε από Ίωνες που είχαν υποχρεωθεί να συμμετάσχουν με τους Μήδους στην εκστρατεία εναντίον της Ελλάδας (σχετ. πρβλ. λεξικό «Σουίδα»). Προφανώς οι Αθηναίοι θα είχαν αποστείλει κατασκόπους προκειμένου να ελέγξουν την αντίστοιχη πληροφορία, διότι διαφορετικά ούτε το επόμενο πρωί είναι πιθανό να γινόταν η επίθεση. 

Σημ: Τις προηγούμενες πέντε μέρες είναι ενδεχόμενο οι δέκα στρατηγοί να διαφωνούσαν μεταξύ τους για το αναγκαίο ή μη της σύναψης μάχης με τους Μήδους. Παρόμοιες συζητήσεις μπορεί να γίνονταν ακόμα και δημοσία προκειμένου οι αντίστοιχες πληροφορίες να έφταναν στ’ αφτιά των Περσών, με σκοπό την παραπλάνηση (πως τάχατες ήταν αποφασισμένοι να επιτεθούν, αψηφώντας ακόμα και το εχθρικό ιππικό). Συνεπώς, εξ αιτίας και του ότι δεν είχε ακόμα εκλείψει εντελώς ο εξ ανατολών κίνδυνος στα μέσα του Χρυσού Αιώνα, αυτό που αναφέρει ο Έλληνας ιστορικός από την Αλικαρνασσό, ότι πέντε στρατηγοί συμφωνούσαν και πέντε διαφωνούσαν πριν τη συμπλοκή με τους Μήδους στο Μαραθώνα, δεν φαίνεται ν' ανταποκρίνεται στην αλήθεια, αφού μετά την απόσυρση του περσικού ιππικού δεν υπήρχε άλλη επιλογή παρά η ελληνική επίθεση να εκδηλωθεί χωρίς άλλη χρονοτριβή. Αποφασίστηκε μάλιστα η αντίστοιχη συμπλοκή να πραγματοποιηθεί τις αυγές, δίχως ν’ αναμένονται καν οι πελοποννησιακές ενισχύσεις που βρίσκονταν καθ’ οδόν και κοντά πια στην Αττική. Οι Πέρσες, έχοντας εξάλλου κατά νου αυτό που συνέβαινε τις προηγούμενες πέντε μέρες, δηλ. να μην συνάπτεται κάποια μάχη, αιφνιδιάστηκαν από την ελληνική επέλαση σε σημείο που δεν μπόρεσαν να χρησιμοποιήσουν επιτυχώς ούτε καν τους τρομερούς τοξότες τους. Αντίθετα, εάν δεν γινόταν η αιφνίδια ελληνική επίθεση και δεν δινόταν η μάχη εκείνο το συγκεκριμένο πρωί, τότε οι Μήδοι θα μπορούσαν να είχαν κατακτήσει την Αθήνα και εν συνεχεία περικυκλώσει τις ελληνικές δυνάμεις στο Μαραθώνα. Η απουσία του περσικού ιππικού, η εξουδετέρωση των Μήδων τοξοτών, καθώς κι ο καλλίτερος οπλισμός των Ελλήνων Μαραθωνομάχων ήταν παράγοντες που σχεδόν μετά βεβαιότητας θα έστεφαν με νίκη τα ελληνικά όπλα. Συνεπώς η επίθεση που διέταξε ο Καλλίμαχος δεν αντιπροσώπευε μια απέλπιδα προσπάθεια (του στυλ "όλα για όλα") όπως θα μπορούσε να υποθέσει κανείς, αλλά τη μοναδική ευκαιρία να συναφθεί μάχη με στόχο μια αίσια για τους Έλληνες έκβαση. Ούτως ή άλλως οι ελληνικές δυνάμεις ήταν υποχρεωμένες πρώτα να νικήσουν και να εξουδετερώσουν τον περσικό στρατό που υπήρχε απέναντί τους στο Μαραθώνα κι έπειτα (καθότι υπήρχε χρόνος - όχι βέβαια πολύς) να τρέξουν στο επίνειο της Αθήνας για ν’ αντιμετωπίσουν ξανά κι εκεί τους Μήδους εισβολείς (όπως τελικά κι έγινε).

ΣΗΜΕΙΩΣΙΣ:

[1] έξοδος 71 ,Calverton Shooting Range 395 Nugent Drive Calverton NY 119033 usa. Phone 1-631-839-4389, General Admision.


ΛΕΞΕΙΣΣκοπευτικοι Αγωνες, ΗΠΑ, Μαχης Μαραθωνος, Ηρωες Ελληνες, Ελληνικη Αλιευτικη, Θηρευτικη και Σκοπευτικη Ομοσπονδια των ΗΠΑ, Σκοπευτηριο, Καλβερτον, Λονγκ Αιλαντ, Νεα Υορκη, μαχη Μαραθωνα, Μαραθωνα, Πουλιανος
Share on Google Plus

About ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

    ΣΧΟΛΙΑ
    ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ ΣΤΑ ΜΕΣΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΔΙΚΤΥΩΣΗΣ