ΟΧΥΡΑ ΡΟΥΠΕΛ – ΜΝΗΜΗ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ - της Θ. Παριανού

ΟΧΥΡΑ ΡΟΥΠΕΛ

ΜΝΗΜΗ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ

Της ΘΩΜΑΪΔΟΣ ΠΑΡΙΑΝΟΥ

Ο ήρωας Γ. Δουράτσος.

Πριν περίπου ένα χρόνο τέτοια εποχή, Βούλγαρος εμπρηστής άναβε φωτιές κοντά στα Οχυρά Ρούπελ Συνελήφθη ενώ επιχειρούσε να βάλει και δεύτερη φωτιά σε κοντινό σημείο, οδηγήθηκε στις ανακριτικές αρχές των Σερρών και κρίθηκε προφυλακιστέος . Στα Οχυρά Ρούπελ , εμπνευστής και δημιουργός των οποίων υπήρξε ο Εθνικός Κυβερνήτης ΙΩΑΝΝΗΣ ΜΕΤΑΞΑΣ, γράφτηκαν χρυσές σελίδες της Αντίστασης των Ελλήνων κατά του Άξονα. Να θυμηθούμε, επίσης ότι στο πλευρό των Γερμανών, τότε, εισέβαλαν και Βούλγαροι στην μία και μοναδική ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΜΑΣ. Κάθε χρόνο την άνοιξη γίνονται στο σημείο αναμνηστικές εορταστικές εκδηλώσεις των ηρωικών εκείνων ημερών.

Α) ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

(ΑΠΟ ΠΡΟΒΟΛΗ ΝΤΟΚΥΜΑΝΤΕΡ,

ΣΤΟΝ ΧΩΡΟ ΤΟΥ ΜΟΥΣΕΙΟΥ)

Μετά την αποτυχία των Ιταλών στον Ελληνο-ιταλικό πόλεμο, 1940-1941, άρχισε να διαφαίνεται η πρόθεση των Γερμανών να επιτεθούν εναντίον της Ελλάδος, Ο Χίτλερ είχε δώσει εντολή, ήδη από τον Νοέμβριο 1940, για την προετοιμασία του σχεδίου ‘’Μαρίτα’’ , που προέβλεπε επίθεση εναντίον της Ελλάδας. Το 1941, η 12^η Γερμανική Στρατιά , με διοικητή τον συνταγματάρχη φον Λιστ, αναλαμβάνει την πραγματοποίηση της. Οι γερμανικές δυνάμεις προσεγγίζουν την Ελληνο-βουλγαρική μεθόριο από το Βουλγαρικό έδαφος και παρατηρούν, φωτογραφίζουν και οργανώνουν την επίθεση.

 Η Ελληνική Διοίκηση διατάσσει εκκένωση των παραμεθορίων χωριών, και το πρωί της 6^ης Απριλίου, ημέρα Κυριακή, στις 5.15 π.μ. του 1941, , εκδηλώθηκε η γερμανική επίθεση με σφοδρό βομβαρδισμό πυροβολικού, και προσβολή με αεροσκάφη καθέτου εφορμήσεως. Το οχυρό Ρούπελ, όμως, αντιστάθηκε σθεναρά. Αντίθετα, οι Γερμανοί υπέστησαν σοβαρές απώλειες και τις εσπερινές ώρες, μετἐπεσαν σε κατάσταση άμυνας και η πρώτη μέρα της επίθεσης έληξε , με τρομακτικές απώλειες για τον εχθρό.

 Οι επιθέσεις κατά των Οχυρών συνεχίστηκαν, στις 7, 8 και 9 Απριλίου. Τα οχυρά έμειναν ανέπαφα, ενώ οι Γερμανοί είχαν τρομακτικές απώλειες. Την τέταρτη μέρα, 9 Απριλίου, ημέρα Τετάρτη, υπεγράφη στην Θεσσαλονίκη η συνθηκολόγηση Ελλάδας – Γερμανίας και οι Γερμανοί ήλθαν για να τα παραλάβουν. Ο Διοικητής των Οχυρών, Ταγματάρχης Γεώργιος Δουράτσος, τους απήντησε: «Τα Οχυρά δεν παραδίδονται, καταλαμβάνονται». Τότε οι άνδρες των Οχυρών δεν ήξεραν την εξέλιξη του πολέμου. Ο Δουράτσος έστειλε αντιπροσωπεία από άνδρες του στην Ελληνική Διοίκηση στις Σέρρες, και από εκεί έλαβε εντολή να παραδώσει τα Οχυρά. Όταν το έμαθαν αυτό οι υπερασπιστές των Οχυρών, δεν εδέχοντο επ’ ουδενί να τα παραδώσουν. Τελικά πείστηκαν για το μάταιο της αντίστασης, στην παρούσα φάση και το γεγονός ότι η Πατρίδα θα τους χρειαζόταν κάποια στιγμή στο κοντινό μέλλον.

 Ήλθε ένας συνταγματάρχης Γερμανός να παραλάβει τα οχυρά, ο οποίος

 έδωσε συγχαρητήρια στον Διοικητή, Γεώργιο Δουράτσο, και εξέφρασε τον θαυμασμό του για την αντίσταση και τον ηρωισμό των στρατιωτών του. Τέλος, οι υπερασπιστές των Οχυρών αφέθηκαν ελεύθεροι να φύγουν και πήγανε στο Σιδηρόκαστρο και από εκεί, όπου ο καθένας ήθελε.

 Μετά την αποχώρηση των υπερασπιστών, οι σύμμαχοι των Γερμανών, Βούλγαροι λαφυραγώγησαν τα Οχυρά, Οι Γερμανοί, μετά από σύντομη ανάπαυση, κινήθηκαν για την κατάληψη και του υπόλοιπου ελλαδικού χώρου.

Β) ΟΧΥΡΩΜΑΤΙΚΑ ΕΡΓΑ ΡΟΥΠΕΛ

Η κατασκευή των οχυρωματικών έργων Ρούπελ ξεκίνησε το 1914, βασισμένη σε σχέδια του τότε Αντισυνταγματάρχη ΙΩΑΝΝΗ ΜΕΤΑΞΑ. Τα Οχυρά κατασκευάστηκαν σε όλο το μήκος των Ελληνο-βουλγαρικών συνόρων . με σκοπό την Άμυνα του Κράτους, σε περίπτωση Ελληνο-βουλγαρικής σύγκρουσης.

 Με την έκρηξη του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, το 1916, ο Γερμανο-βουλγαρικός Στρατός φθάνει προ του οχυρού Ρούπελ, το οποίο παραδίδεται στους Γερμανο-βουλγάρους, μετά από αδέξιες κινήσεις της τότε ελληνικής κυβέρνησης. Με την λήξη του Α' Π.Π. η Ελλάδα συμπεριέλαβε πάλι στο έδαφός της το Οχυρό Ρούπελ, μαζί με τα υπόλοιπα εδαφικά οφέλη που της παραχωρήθηκαν από τις Δυνάμεις της Αντάντ (Entente) .

 Το 1939, άρχισαν νέες οχυρωματικές ενέργειες της ελληνικής μεθορίου. Το κάθε οχυρό αποτελούσε στο σύνολό του ένα περίκλειστο έργο, από 1 ή περισσότερα

στεγανά συγκροτήματα, ικανό να αμυνθεί προς κάθε κατεύθυνση. Περιελάμβανε σκέπαστρα, πυροβολεία, πολυβολεία, ολμοβολεία, βομβιδοβολεία, παρατηρητήρια, έργα παραλλαγής και παραπλάνησης, πολλαπλές εισόδους και εξόδους. Οι υπόγειες εγκαταστάσεις κάθε οχυρού περιελάμβαναν Διοικητήριο, θαλάμους αξιωματικών, θαλάμους οπλιτών , δεξαμενές νερού, χώρους υγιεινής, αποθήκες τροφίμων, χειρουργείο, φαρμακείο, συστήματα αερισμού, φωτισμού, αποχέτευσης, εξωτερικές θέσεις μάχης, αντιαρματικά, θέσεις αντιαεροπορικών όπλων, κ.α. Το Οχυρό Ρούπελ είναι το μεγαλύτερο συγκρότημα της οχυρωμένης τοποθεσίας, κατά μήκος των Ελληνο-βουλγαρικών συνόρων.

 Το Ρούπελ είχε συνολικό ανάπτυγμα, καταφυγίων 1849 μ. και μήκος στοών 4251 μ. Το Ρούπελ, κατασκευασμένο στις δυτικές αντηρίδες του Όρους Τσιγκέλι στον ποταμό Στρυμόνα, μαζί με το Οχυρό Παλιουριώνες, εξασφάλιζαν την στενωπό Ρούπελ,. Σε ορισμένα σημεία, το πάχος του σκυροδέματος του οχυρού έφθανε και τα 2,50 μ. Το σύνολο της φρουράς του ήταν 1.397 άνδρες.

Γ) ΜΟΥΣΕΙΟ ΡΟΥΠΕΛ

Το Μουσείο αυτό βρίσκεται στην κάτω είσοδο του χώρου και περιέχει πολλά και ποικίλα εκθέματα της εποχής των μαχών στο Ρούπελ. : φωτογραφίες, μακέτες, σχεδιαγράμματα, έγγραφα, αναπαραστάσεις, προτομές, πυροβόλα όπλα, στρατιωτικές στολές, παράσημα, σημαίες, πολυβόλα, ενημερωτικούς πίνακες, κ.α. Υπάρχει επίσης και μία αίθουσα αφιερωμένη σε κινηματογραφικές προβολές και σε άλλες κοινωνικές εκδηλώσεις.

ΧΟΡΟΕΣΠΕΡΙΔΑ ΜΕΤΑΜΦΙΕΣΜΕΝΩΝ ΜΕ ΡΟΥΧΑ ΕΠΟΧΗΣ
ΣΤΟ ΣΙΔΗΡΟΚΑΣΤΡΟ.

 ΔΡΩΜΕΝΑ

ΣΙΔΗΡΟΚΑΣΤΡΟ: ΧΟΡΟΕΣΠΕΡΙΔΑ 1940

(Υπό την αιγίδα του Υπουργείο Εθνικής Άμυνας)

 Στις 11 Μαΐου 2019, ημέρα Σάββατο, στον αύλειο χώρο της Λέσχης Αξιωματικών Φρουράς (Λ.Α.Φ.) Σιδηροκάστρου πραγματοποιήθηκε η • ΧΟΡΟΕΣΠΕΡΙΔΑ 1940s * για τρίτη συνεχή χρονιά, Η ανεπανάληπτη «ΧΟΡΟΕΣΠΕΡΙΔΑ 1940s» επιστρέφει, με ένα ρετρό μουσικοχορευτικό αφιέρωμα στα χρόνια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, με τους μοναδικούς Jitterbugs skg. Πολλοί από τους προσελθόντες επέλεξαν έναν dress code εποχής των 40ς, και όλοι μαζί χόρεψαν και διασκέδασαν με την καρδιά τους, με ελληνικές και ξένες επιτυχίες της εποχής εκείνης, σε ένα συναρπαστικό ταξίδι πίσω στο χρόνο, με πολύ μουσική, τραγούδι και χορό.

 ΑΝΑΒΙΩΣΗ ΤΗΣ ΜΑΧΗΣ ΤΩΝ ΟΧΥΡΏΝ

Στις 12 Μαΐου 2019, ημέρα Κυριακή, πραγματοποιήθηκε η εκδήλωση αναβίωσης της Μάχης των Οχυρών, η οποία είναι αφιερωμένη στον ήρωα Γεώργιο Δουράτσο, τότε Διοικητή των οχυρών Ρούπελ. Σε ένα λόφο, ο οποίος βλέπει σε μια μεγάλη πεδιάδα, κάθεται ο κόσμος για να παρακολουθήσει την αναπαράσταση των μαχών, όπως αυτές έγιναν το 1941. Οι αναβιωτές των γεγονότων εκείνων είναι άτομα ντυμένα με στολές και ρούχα τις εποχής. Ακολουθεί η αφήγηση των γεγονότων της εποχής, συνοδευόμενη από τα κατάλληλα δρώμενα.

 Μία τέτοια αναπαράσταση έγινε την Κυριακή 12 Μαΐου 2019, το μεσημέρι. Στην εκδήλωση αυτή ήταν παρόντες και Έλληνες αξιωματούχοι : κληρικοί, δήμαρχοι , βουλευτές και άλλοι επίσημοι

 Σύντομο χαιρετισμό απηύθυνε ο Δήμαρχος Κιλκίς , ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΣΤΑΜΑΝΙΔΗΣ, ο Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας, ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΤΖΙΤΖΙΚΩΣΤΑΣ, ( ο οποίος και είπε ότι η Μακεδονία είναι μία και Ελληνική), και ο ανιψιός του αείμνηστου ήρωα Γ. Δουράτσου ΕΛΠΙΔΟΦΟΡΟΣ ΔΟΥΡΑΤΣΟΣ, στον οποίο, ο κ. Α. Τζιτζικώστας έδωσε τιμητική πλακέτα. Η έναρξη των δρώμενων έγινε από την κατάβαση μίας Ελληνικής Σημαίας από τον ουρανό. Η ονομασία ‘’Ρούπελ’’, προέρχεται από την Βυζαντινή ονομασία ‘’Ρουπέλιον’’, η οποία με την πάροδο του χρόνου έγινε Ρούπελ. Ακολούθησε η αφήγηση των ιστορικών γεγονότων του 1941, συνδυαζόμενη με τα κατάλληλα δρώμενα. Τιμή και δόξα στους πεσόντες και στους υπερασπιστές των Οχυρών.

ΥΠΑΙΘΡΙΟ ΒΑΖΑΑR

 Υπήρχε ειδικά διαμορφωμένος χώρος αριστερά της κεντρικής οδού που διέσχιζε το στρατόπεδο, όπου υπήρχαν ειδικά διαμορφωμένα κιόσκια, και σε αυτά πουλούσαν διάφορα αναμνηστικά αντικείμενα της εκδήλωσης. Μέσα σε αυτά, οι υπεύθυνοι ήταν και αυτοί ντυμένοι με τα ανάλογα ρούχα εποχής.

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ για την γερμανική Κατοχή βλ. βιβλία του Γ. Λεκάκη:

- «Αρχαιοκαπηλίες των Γερμανών στην Ελλάδα επί Κατοχής», εκδ. «Κάδμος», 2012.

- «Ναζί: Οι βάρβαροι του 20ού αιώνα», εκδ. Κάδμος, 2013.

- «Κατεστραμμένες πόλεις και χωριά στην Ελλάδα επί Κατοχής», εκδ. Κάδμος, 2014.

 - «Ντοκουμέντα Γενοκτονίας», 2016.

 - «Οι σφαγές, οι λεηλασίες και οι ιεροσυλίες των ναζί κατά της ορθόδοξης Ελλάδας», 2016.

- «Οι ελληνικές απαιτήσεις ισχύουν. Ντοκουμέντο: Η απόρρητη έκθεση του γερμανικού Κοινοβουλίου για τις οφειλές προς την Ελλάδα», εκδ. «Επίκαιρα-Α. Α. Λιβάνης», 27.3.2014.

ΛΕΞΕΙΣ: Ρουπελ, Δουρατσος, Σερρες, νομος Σερρων, Μεταξας, Χιτλερ, Μαριτα, Ελλαδα, 1940, 1941, 12^η Γερμανικη Στρατια, φον Λιστ, Γερμανοι, ναζι, Βουλγαρια, ρουπελιον, ρουπελιο, Ανταντ, 1939, οχυρο, πυροβολειο, πολυβολειο, ολμοβολειο, Στρυμων, βομβιδοβολειο, παρατηρητηριο, ορος Τσιγκελι, Στρυμονας, Οχυρο Παλιουριωνες, κατοχη

Share on Google Plus

About ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ