Μαρτυρίες αρχαίων πλυντηρίων στον Πειραιά! Και… κεραίες στις κορυφές των βουνών, τον 19ο αιώνα!!!

Μαρτυρίες αρχαίων πλυντηρίων

στον Πειραιά!

Και… κεραίες στις κορυφές των βουνών,

τον 19^ο αιώνα!!!

Του συγγραφέα Γιώργου Λεκάκη

και του ηλεκτρολόγου / μηχανικού Γιάννη Βενιζέλου

Αυτές οι τρεις γκραβούρες περιηγητού, από τον Πειραιά, είναι τοπία και σκηνές που αποτύπωσε ο ίδιος ο περιηγητής, στις αρχές του 19ου αιώνα…

Ο αρχαίος τάφος του Θεμιστοκλέους, στην νυν ακτή Δραπετσώνος,
κατά Pomardi, έκδοση 1820.
Διακρίνονται πίσω η Ψυττάλεια και η Σαλαμίνα.

Η πρώτη (επάνω) έχει ξεκάθαρο ως τίτλο «Sepolcro detto di Temistocle» / «Τάφος του Θεμιστοκλή» (και όχι «υποτιθέμενος τάφος του Θεμιστοκλή) - ΔΕΙΤΕ τηλεοπτική εκπομπή με καταγγελία του Γ. Λεκάκη για την κατάντια του Τάφου του Θεμιστοκλή, ΕΔΩ.

Η δεύτερη (κάτω), έχει τίτλο «sepolcro incognito al Pireo» / «Τombeau inconnu au Piree», που σημαίνει «άγνωστος / ανώνυμος τύμβος στον Πειραιά»…

Αμφότερες από την έκδοση του Ιταλού ζωγράφου Simone POMARDI (1760-1830) «Viaggio nella Grecia fatto» από τα ταξίδια του, το 1804, το 1805, και το 1806, εμπλουτισμένη με χαλκογραφίες, τ. I, Ρώμη, εκδ. Vincenzo Poggioli, 1820 (σελίδα 174 και 175).

Η τρίτη (κάτω), ονομάζεται απλώς «Τάφος στον Πειραιά» είναι από το έργο του Edward DODWELL «A classical and topographical tour through Greece, during the years 1801, 1805, and 1806», τομ. Ι, Λονδίνο, εκδ. Rodwell and Martin, 1819 (σελίδα 452).

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ για τον ΠΕΙΡΑΙΑ, ΕΔΩ.

Για την σχέση Pomardi-Dodwell σας έχω ξαναγράψει - ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ.

Ο Pomardi ήλθε με τον Dodwell και φιλοτέχνησε 600 σχέδια:  Ζάκυνθο, Μεσσολόγγι, Πάτρα, Ναύπακτο, Γαλαξείδι, Άμφισσα, Δελφοί, Βοιωτία, Αθήνα, Πειραιά, Φθιώτιδα, Θεσσαλία, Μαγνησία, Φωκίδα, Εύβοια, Αργολιδοκορινθία, και για πρώτη φορά αποτυπώνονται σε εικόνα η Πλευρώνα, η Θίσβη, η Λαμία, κ.ά…

Γεννώνται τώρα τα εξής ερωτήματα:

1^ον) Το περίεργο εδώ είναι η ημερομηνία:

Αρχές 19^ου αιώνα… το περίεργο έως τρελλό είναι το εξής:

Τί ζητούν τόσες κεραίες-αντέννες στα βουνά της μιας γκραβούρας;

Η γκραβούρα δείχνει, ίσως, τις κορυφές της Αττικής, στην Πάρνηθα και τον Υμηττό… (Νο 6 σήμανση)! ΤΡΕΛΛΟ ΕΝΤΕΛΩΣ! Διότι είναι… «αντένες κεραιών» και εμφανώς ΟΧΙ πύργοι ενετικοί, ή κάτι άλλο, όπως τους ερμήνευσαν πολλοί…

2^ον) Αυτό που βρήκε εκεί θαμμένο ο περιηγητής είναι ένα συγκρότημα αρχαίου πλυντηρίου και σε αυτό συμφωνούν πολλά στοιχεία.

Το σημαντικό εξ αυτών είναι πως, ενώ εκεί ο τόπος δείχνει σαν ρεματάκι-ρυάκι με διέξοδο στην θάλασσα (σημ. 8), το όλο μισοθαμμένο συγκρότημα έχει διπλά τοιχώματα (σημ. 1) και είναι εμφανές πως έχει εξωτερική κολυμβήθρα-λεκάνη μέσα στην οποία υπήρχε μια ανέμη κοχλιοειδή ή διαμερισματοποιημένη, η οποία ή ίσως στριφογύριζε με την δύναμη του νερού του ρέματος, ή ίσως κολυμβούσε δεξιά-αριστερά απαλά ξεπλένοντας το περιεχόμενό της. Τα βγαλμένα καπάκια της ανέμης-κάδου συνομολογούν στο δεύτερο, δηλαδή στην ανάδευση εντός της κολυμβήθρας, διότι εάν στριφογύριζαν, θα πετάγονταν έξω κατά την περιστροφή έστω και με λίγη ροπή. Δείχνει, λοιπόν, ότι κάτι πλενόταν-ξεπλενόταν αναδευόμενο στην ανέμη-κάδο.

Τα βγαλμένα καπάκια έχουν σκαλισμένες πατούρες (σημ. 4) οπότε πιθανόν είναι πέτρινα για να έχουν βάρος και να μην ξεκουμπώνουν.

Εκτός αυτού οι τρύπες στα καπάκια επιδεικνύουν ανάδευση-ανακάτεμμα με ένα από τα γύρωθεν εργαλεία, ώστε να καθαρίσει από κάτι το περιεχόμενο το οποίο ξεπλενόταν αργά με νερό. Ίσως δέρματα ζώων, ίσως ρούχα ή κουβέρτες ή χαλιά ή φλοκάτες, ίσως χώμα με μετάλλευμα, όπως χαλκό, ή σίδηρο, ή κάτι άλλο το οποίο έπρεπε να καθαρίσει από τα χώματα και τις σαβούρες.

3ον) Τα εργαλεία (σημ. 2, σημ. 2α) δείχνουν πως είναι κατασκευασμένα να χωρούν στις τρύπες της ανέμης με ακρίβεια, ενώ το ένα από αυτά δείχνει σαν ανάποδη τανάλια, η οποία χρησιμοποιούμενη από δύο άτομα εγκλωβίζει και σφίγγει κάτι, ενώ αυτοί το μεταφέρουν.

Ενώ δείχνουν σαν σφυριά, ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΣΦΥΡΙΑ (σημ. 2α), αλλά μοχλικά εργαλεία, τα οποία σφίγγουν ή μαγκώνουν κάτι για μεταφορά. Είναι αξιοσημείωτο πως με λεπτομερή παρατήρηση φαίνεται η μοχλική κατασκευή τους.

4ον) Ένα άλλο σημείο είναι τα μικρά αγγεία που υπάρχουν γύρωθεν και στις δυό γκραβούρες, τα οποία θυμίζουν αρωματοδοχεία και αρχικά σε μπερδεύουν για το ότι όλο αυτό, ίσως είναι τύμβος, με αναθήματα και μύρα, αλλά δεν είναι αυτό. Είναι δοχεία που κουβαλούσαν ή σαπούνι και έλαια-μύρα για πλύσιμο ή δοχεία με κάποιου είδους καταλύτη, ο οποίος βοηθούσε στο πλύσιμο-καθάρισμα ή το ξεχώρισμα του μεταλλεύματος. (σημ. 5).

5ον) Άξιον απορίας είναι πως η μία εκ των οπών ομοιάζει με πάπια, ή κάτι σαν πάπια, στο καπάκι που είναι εκτός της ανέμης, ενώ οι άλλες δύο στα καπάκια εντός έχουν καθορισμένο σχήμα (σημ. 3) και στις δυό γκραβούρες και μάλιστα σχήμα το οποίο υποδηλώνει συγκεκριμένη λειτουργία, η οποία μας διαφεύγει ίσως. Ίσως έχει σχέση με την βαρύτητα των αναδευόμενων αντικειμένων ή τον όγκο τους και το σχήμα τους. Φαίνεται να εισχωρούσαν εντός τους οι δυό μοχλοί, ώστε να αρπάζουν αντικείμενα με σφύξιμο.

6ον) Η ανοιγμένη οπή της ανέμης δεν είναι ακριβές παραλληλόγραμμο, αλλά παράγωνο τετράπλευρο, κάτι που ενισχύει την άποψη του ότι η ανέμη-κάδος έχει κοχλιοειδές σχήμα και υποδηλώνει περιστροφή. Εκεί φαίνεται και η αντίστοιχη πατούρα κουμπώματος του βγαλμένου καπακιού, το οποίο δείχνει να έχει αφαιρεθεί όχι πολύ πριν την σχεδίαση των γκραβούρων. Αυτό και το ότι ο σχεδιαστής δηλώνει την λέξη τύμβος δείχνει ηθελημένη - εκούσια περίπτωση εξαπάτησης των μεταγενέστερων, οι οποίοι θα έβλεπαν τις γκραβούρες.

7ον) Ο χωρικός με την μαγκούρα φορά κάποιου είδους σαρίκι και κοιτά σαν απορρημένος το όλον εύρημα, θέλοντας ίσως να υποδείξει πως οι μουσουλμανοποιημένοι πλέον Έλληνες δεν πολυκαταλαβαίνουν ή πολυξέρουν τι έχουν στη γη τους, ή τι έχει γίνει στην ιστορία τους με ήρωες σαν τον Θεμιστοκλή, τάχα!

Βέβαια πίσω από το εύρημα δείχνει ένα κτήριο σαν τεράστιο εργοστάσιο ή κάτι τέτοιο (σημ. 10) και πιο αριστερά μια πόλη με κτήρια και αρκετά μεγάλα και δομημένα σαν πολιτεία, και υποδηλώνει και απερίφραστα και την εποχή που σχεδιάστηκε, η οποία λόγω «κτηρίου-εργοστάσιου» φαίνεται να είναι στις αρχές του 1900 και όχι του 1800 μ.Χ. διότι τόσες αντέννες (σημ. 6) στα βουνά και τέτοιο "εργοστάσιο"... πολύ περίεργα πράγματα!!!

ΠΟΛΥ ΠΕΡΙΕΡΓΕΣ ΟΙ ΔΥΟ ΓΚΡΑΒΟΥΡΕΣ...

Ο κόλπος ομοιάζει με τον κόλπο του Πειραιά εξ Ασπροπύργου, και τα βουνά ομοιάζουν με του λεκανοπεδίου Αττικής, αλλά τόσες αντέννες στις κορυφές και τέτοιο "εργοστάσιο" όπισθεν, δεν πολυδείχνουν την πραγματικότητα του 1800...

Μάλλον, λοιπόν, για πλυντήριο δερμάτων, ή μεταλλεύματος, ή βυρσοδεψείο δείχνει η ανέμη με τους τεράστιους κομμένους και τετραγωνισμένους ογκόλιθους, σαν μνημείο δίπλα της. Άξιον απορίας και αυτό με τόσους μνημειακούς όγκους, δίπλα στο εύρημα. Και ο προσανατολισμός του περιβάλλοντος μεταξύ των δύο γκραβούρων δεν... ταιριάζει, δεν ταυτίζεται, δεν... επικοινωνεί, δεν είναι ίδιος. Φαίνεται να έχει χάσει την σειρά των πραγμάτων ο σχεδιαστής, και να έχει βάλει αυτά σε λάθος διατάξεις αναλόγως με την οπτική γωνία. Ή μια από τις δυο να είναι σκόπιμα παραπλανητική...

ΠΑΝΤΩΣ ΔΙΑΒΑΖΕΤΑΙ η λέξις «ΚΥΛΙΜ»… ίσως «ΚΥΛΙΝδρος»;

Γι' αυτό άλλωστε και δεν βρήκαν όνομα, και το ονόμασαν απλώς "τάφος"...

ΕΑΝ ΕΙΝΑΙ ΑΛΗΘΙΝΕΣ ΟΙ ΓΚΡΑΒΟΥΡΕΣ, ΤΟΤΕ ΑΥΤΟΣ / ΑΥΤΟΙ ΠΟΥ ΤΙΣ ΕΦΤΙΑΞΑΝ ΕΙΔΑΝ ΕΝΑ ΕΞΕΛΙΓΜΕΝΟ ΑΡΧΑΙΟ ΠΛΥΝΤΗΡΙΟ ΜΕΤΑΛΛΩΝ, Ή ΕΝΑ ΠΛΥΝΤΗΡΙΟ ΔΕΡΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΒΑΡΕΩΝ ΡΟΥΧΩΝ, ΚΟΝΤΑ ΣΤΗΝ ΘΑΛΑΣΣΑ, ΜΙΣΟΘΑΜΜΕΝΟ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΑΙΩΝΕΣ… Και δεν ήξεραν / δεν καταλάβαιναν τι έβλεπαν...

Από πολλές περιοχές της Πειραϊκής - Ασπροπύργου και ανατολικότερα φαίνεται πολύ καλά όλο το λεκανοπέδιο. Υπάρχει και σε άλλες γκραβούρες.

Μπορεί να έφερναν από Πάρνηθα μετάλλευμα για να το πλύνουν εκεί που είχε νερά και θάλασσα. Όσο για το μέταλλο όλη η περιοχή της νοτιοανατολικής Πάρνηθος είχε και ασημωρυχεία και χαλκο-ψευδάργυρο, όχι σε πολλές ποσότητες, αλλά είχε. Μπορεί να έπλεναν και χώματα φερμένα από Λαύριο, επιλεγμένα. Τους βοηθούσε το ρέμα που ερχόταν από τα βουνά.

Πάντως ορισμένα σημεία είναι αφύσικα και όχι προσεγμένα στην αποτύπωσή τους… Αν και ο Dodwell αναφέρεται συχνά στην σχεδιαστική ικανότητα του Pomardi, και επαινεί την παρατηρητικότητα, την ευσυνειδησία και το ταλέντο του…

Πολύ περίεργα πράγματα...

ΠΗΓΗ: ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 2.2.2020.

ΛΕΞΕΙΣ: αρχαιο πλυντηριο, Πειραιας, κεραια, 19^ος αιωνας, περιηγητης, Πειραιευς, Ταφος του Θεμιστοκλη, ταφος του Θεμιστοκλεους, τυμβος Πειραια, Θεμιστοκλης, Ιταλος ζωγραφος Πομαρντι, 1804, 1805, 1806, χαλκογραφια, Ρωμη, Ποτζιολι, 1820, Ντοντγουελλ, 1801, Λονδινο, Ροντγουελλ, Μαρτιν, 1819, Ζακυνθος, Μεσσολογγι, Πατρα, Ναυπακτος, Γαλαξειδι, Αμφισσα, Δελφοι, Βοιωτια, Αθηνα, Φθιωτιδα, Θεσσαλια, Μαγνησια, Φωκιδα, Ευβοια, Αργολιδοκορινθια, Πλευρωνα, Θισβη, Λαμια, αντενα, Αττικη, Παρνηθα, Υμμηττος, κολυμβηθρα, λεκανη, κοχλιοειδης ανεμη, διαμερισματοποιημενη, νερο, ξεπλυμα, καπακι, καδος, αναδευση, κολυμπηθρα, πατουρα, εργαλεια, δερμα ζωου, ρουχα, κουβερτα, χαλια, μεταλλευμα, χαλκος, σιδηρος, φλοκατη, ταναλια, σφυρι, μοχλος, μοχλικα εργαλεια, αρωματοδοχειο, αναθημα, μυροδοχειο, σαπουνι, ελαιο, μυρο, δοχειο, καταλυτης, παπια, παραλληλογραμμο, παραγωνο τετραπλευρο, κοχλιας, περιστροφη, σαρικι, εργοστασιο, αντεννα, λεκανοπεδιο Αττικης, πλυντηριο δερματων, βυρσοδεψειο, ογκολιθος, ΚΥΛΙΝδρος, Παρνηθα, ασημι, χαλκοψευδαργυρος, Λαυριο

Share on Google Plus

About ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ