Του Γιώργου Λεκάκη
Αυτήν την υπέροχη αρχαία ελληνική χρυσή καρφίτσα / φουρκέτα, με τον αετό του Διός,
τοποθετημένη πάνω σε χάλκινο πείρο, του 4ου π.Χ. αιώνα - 1ου
μ.Χ αιώνα μ.Χ. δεν θα την ξαναδείτε δυστυχώς…
Η… «Greek Gold
Pin with Eagle of Zeus»
δημοπρατείται από την TimeLine Auctions στις
23.2.2021 στο Harwich του Essex της Μεγ.
Βρετανίας, και μέχρι στιγμής την θέλουν 3.379. Το ανεκτίμητον εκτιμάται δε 7.000
λίρες…
Οι ευθείες καρφίτσες χρησιμοποιήθηκαν
επίσης για να συγκρατούν τα ρούχα μαζί, όπως φαίνεται σε ένα χάλκινο
αγαλματίδιο από την Αρκαδία, που χρονολογείται στον 6ο π.Χ. αιώνα. (Θα μπορούσε αυτή η καρφίτσα να είναι εξ Αρκαδίας, λόγω της σχέσεως της περιοχής με τον Δία!)... Δεδομένου
ότι τα αρχαία ελληνικά ρούχα δεν ήταν ραμμένα, χρησιμοποιήθηκαν ευθείες καρφίτσες
και περόνες / fibulae (καρφίτσες ασφαλείας) για να στερεώσουν ένα ένδυμα στους
ώμους, τα μανίκια, πάνω από το στήθος και σε άλλα κρίσιμα σημεία...
Είναι ενδιαφέρον ότι οι αιχμηρές καρφίτσες δεν χρησιμοποιήθηκαν μόνο ως συνοδευτικά φορεμάτων ή μαλλιών.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ επίσης: Γ. Λεκάκης "Παραδοσιακές φορεσιές".
Ο
Ηρόδοτος (V,
87ff.)
μας λέει την ιστορία της ήττας και της καταστροφής των Αθηναίων - όλων εκτός
από έναν - στην Αίγινα. Ο φτωχός στρατιώτης, κατά την επιστροφή του στην Αθήνα,
δολοφονήθηκε από τις αγανακτισμένες συζύγους των άτυχων συντρόφων του, οι
οποίες τον μαχαίρωσαν μέχρι θανάτου, με τις… καρφίτσες των ρούχων τους!!! Μετά
από αυτό το επεισόδιο, ψηφίστηκε νόμος στην Αθήνα, που υποχρέωνε τις Αθηναίες
γυναίκες να αλλάξουν το παραδοσιακό αττικό τους φόρεμα με το ιωνικό, το οποίο
δεν απαιτούσε καρφίτσες....
Να, λοιπόν, που και μια μικρή καρφίτσα
μπορεί να έχει, να κρύβει ή να διηγείται ιστορία…
Αυτή που δημοπρατείται ζυγίζει 9,12
γραμμάρια, και το μήκος της είναι 12,5 εκατοστά…
Ήταν «ιδιοκτησία ενός επιχειρηματία
του Λονδίνου… Αποκτήθηκε στο Λονδίνο από τον κ. A. B. το 2019… Πιο πριν ανήκε σε μια παλαιότερη
αμερικανική ιδιωτική συλλογή, από την δεκαετία του 1980…
Συνοδεύεται από μια «αρχαιολογική
έκθεση» της δρ. Raffaele d'Amato και της ανεξάρτητης
ειδικού gemmologist
και ειδικής στα κοσμήματα Anna Rogers (GIA GG, BA, Gem-A, αρ.
169250/07/12/2020)…
Επίσης έχει ελεγχθεί από την βάση
δεδομένων της Ιντερπόλ για κλεμμένα έργα τέχνης (αρ. AIAD αριθ. 10396-169250).
Το ότι δεν υπάρχει στον κατάλογο της Ιντερπόλ,
δε σημαίνει ότι δεν είναι κλεμμένο… Διότι ουδείς μας πληροφορεί από ποια
ανασκαφή προέρχεται η καρφίτσα, και με ποια νόμιμη άδεια εξήχθη από την
Ελλάδα,ή από όπου αλλού βρέθηκε…
ΠΗΓΕΣ: ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 23.1.2021.
Brons C. «Representations and realities. Fibulas and pins in Greek and
Near Eastern Iconography’ in Nosch», M., & Harlow, M. (eds.) «Greek and
Roman textiles and dress: an interdisciplinary Anthology», Οξφόρδη, 2014, σελ. 60.
Elderkin K. McK. «Buttons and their use on Greek garments’ in American
Journal of Archaeology», vol. 32, n.3, Ιουλ.-Σεπτ., 1928, σελ. 333-345.
Marshall F.H. «Catalogue of the jewellery Greek, Etruscan & Roman
in the departments of Antiquities of British Museum», Λονδίνο, 1911, pl. XXXIX, n. 1999.
Yavtushenko I. (ed.) «Masterpieces of Platar», Κίεβο, 2004.
ΣΧΟΛΙΑ
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook