Του συγγραφέως Σπύρου Χ. Μπογδάνου, spbogd@otenet.gr
τ. δημάρχου Παξών
Ο Γάιος που βλέπουμε σήμερα πέρασε από
πολλά στάδια για να αποκτήσει τη σημερινή του μορφή. Μια γκραβούρα των αρχών
του 16ου αιώνα, που βρέθηκε στην Γεννάδιο Βιβλιοθήκη, δείχνει έναν μικρό
οικισμό που ξεκινά από το Μανέσκο και τελειώνει στην αρχή της σημερινής πλατείας
της Ανάληψης, με το χείμαρρο να την διασχίζει και ελάχιστα κτίρια να υπάρχουν
από την άλλη πλευρά. Στην ουσία ο πρώτος οικισμός δημιουργήθηκε στο βόρειο τμήμα,
αυτό που ονομάζεται ακόμη «Κάτω Γειτονιά»,
στους πρόποδες του λόφου της Ρίγανης
(Άι Γιάννης της Ρίγανης).
 |
| Η είσοδος του λιμανιού του Γάη, από γκραβούρα της Γενναδίου Βιβλιοθήκης. |
Μετά την κατασκευή
του φρουρίου, που άρχισε να υλοποιείται από το 1423 και τροποποιήθηκε το 1510
(σε σχέδια του Λεονάρντο Ντα Βίντσι σύμφωνα με έρευνα του R. Veneri), που
έγινε πάνω σε απομεινάρια αρχαιοελληνικής ακρόπολης στη νησίδα του Άι Νικόλα, οι
κάτοικοι άρχισαν να δείχνουν εμπιστοσύνη, να νοιώθουν μια κάποια ασφάλεια και
να κατεβαίνουν στο Γάιο, για να φτιάχνουν αποθηκευτικούς χώρους, μαγαζιά,
εργαστήρια και ελάχιστα σπίτια. Αυτό βέβαια ανεστάλη και πάλι μετά την
καταστροφή του 1537, όπου οι Παξοί δηώθηκαν ολόκληροι από τους πειρατές του
Μπαρμπαρόσα, οι οποίοι πέρα από τη λεηλασία, το κάψιμο της γης και την εξόντωση
των κατοίκων απ΄ άκρου εις άκρον του νησιού, ανάγκασαν πολλούς σε δουλεία και
τους περισσότερους απ΄ όσους επέζησαν να καταφύγουν στα άλλα νησιά και
ιδιαίτερα στα Διαπόντια.
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ για τους ΠΑΞΟΥΣ, ΕΔΩ.
Δεν συζητάμε για
πρωτεύουσα αλλά για λιμανάκι με ελάχιστα χτίσματα. Το κέντρο τότε ήταν στα
Κουκούλια (Βελλιαντάτικα πάνω από τον Άι Νικόλα του Βέγια) και το λιμάνι στο
Πόρτο του Οζιά και στην Κακή Λαγκάδα.
Η εκκλησία των Αγίων
Αποστόλων ήταν κτισμένη μπροστά στη θάλασσα και εκεί δίπλα σε εκσκαφή βρέθηκε τη
δεκαετία του 1960 σιδερένια δέστρα και μια άλλη τη δεκαετία του 80 στη Γλύφα
του Ζερμπά, εκεί που σκάβανε τα θεμέλια του κτιρίου του Αντίοχου, που στεγάζει
σήμερα την Αστυνομία. Από αυτό συμπεραίνουμε πόσο ψηλά έφτανε σε γλώσσες η
θάλασσα, που σιγά σιγά επιχώθηκε από τα φερτά υλικά που παράσερναν τα νερά των κατεβασιών.
Θα πρέπει να
γνωρίζουμε ότι η εκκλησία της Ανάληψης ήταν κτισμένη επάνω σε νησίδα, που ενωνόταν
με το νησί των Παξών με μια γέφυρα με στοά (Λοντζία). Εκεί στους αρχαίους
χρόνους υπήρχε ναός του Ποσειδώνα Γαιήοχου. Τμήμα κίονα βρέθηκε με την εκσκαφή
του 2007 για την αποχέτευση και τοποθετήθηκε στην αυλή του Μουσείου. Ο Λουδοβίκος
Σαλβατόρ αναφέρει στο βιβλίο του «ΠΑΞΟΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΠΑΞΟΣ» το 1887 ότι οι καμπάνες
της κρέμονται από ξύλινους πασσάλους, άρα το καμπαναριό είναι μεταγενέστερο και
ότι, για να μπεις στο εσωτερικό της, ανεβαίνεις 3 σκαλιά, άρα ο χώρος της
πλατείας επιχώθηκε μεταγενέστερα. Χαρακτηριστικό παραμένει το αρχικό παράθυρο
του ιερού με τον σκαλιστό πέτρινο σταυρό, ακριβώς κάτω από το σημερινό. Με τις
κατεβασιές, όπως προαναφέραμε, επιχωματώθηκε αρκετά και μια από τις ποινές που επιβαλλόταν
στους τιμωρούμενους από το τοπικό Δικαστήριο, ήταν να κουβαλάνε τόσα «γουλοκόφινα»
(μεγάλα κοφίνια) πέτρες και να τα ρίχνουν, για να μπαζώσουν τη θάλασσα γύρω από
την εκκλησία. Υπήρχε επίσης γεφύρι στην έξοδο του οικισμού στη συμβολή των δύο
χειμάρρων, το οποίο παρασύρθηκε το 1946 από τη μεγάλη κατεβασιά του τράφου (της
Βενετσιάνας), που κατεβαίνει από τα Κατσιμάτικα. Ήταν εκεί που σήμερα υπάρχει
το τσιμεντένιο αναποδογέφυρο. Άλλο ένα γεφύρι υπήρχε παράπλευρα στο δρόμο που
οδηγεί από τον κεντρικό δρόμο προς τους Αγίους Αποστόλους και από κάτω
περνούσαν τα νερά του χείμαρρου του Μαντρόπουλου (εκεί που στρίβει ο δρόμος
πλέον προς τον Συνεταιρισμό – Πάρκιγκ και ένα μικρότερο στο δρόμο που οδηγεί στη
στέρνα των Αγίων Αποστόλων ανάμεσα από την αποθήκη του Κουλούλου και του
ξυλουργείου του Ντρίτση.
Ο μικρός οικισμός
περικλείονταν από τείχος, που
ξεκινούσε από το Μανέσκο εκεί που είναι το αλσάκι του Δήμου (νυν Porto Vechio).
Στο υπερυψωμένο του σημείο (εκεί που σχηματίζει μια ταράτσα) υπήρχε κτήριο, που
στέγαζε το Υγειονομείο επί Αγγλοκρατίας. Το τείχος περνούσε πίσω από την
εκκλησία του Αγίου Σπυρίδωνα, όπου υπήρχε η Πόρτα - Πύλη, που οδηγούσε στο
εσωτερικό του οικισμού και προχωρούσε προς τους Αγίους Αποστόλους, περνώντας
μέσα από το χώρο που είναι το σπίτι του Βασίλη Κεϊκίδη και τότε βέβαια υπήρχαν
φυτεμένες ελιές. Αυτή ήταν η οδός Αλογομύλων. Τμήμα παλιάς προβλήτας βρέθηκε με
τα έργα αποχέτευσης το 2007 στη γωνία της Πλατείας Μποΐκου Ελένης, μπροστά από
το πρακτορείο του Προπό.
Φυσικά δεν υπήρχαν
δημόσιες στέρνες (άρχισαν να χτίζονται επί Γάλλων δηλ μετά το 1808) αλλά πολλά
ιδιωτικά πηγάδια μέσα στα σπίτια ή στους κήπους με γλυφό νερό καλής ποιότητας
και Δημοτικές γλύφες – πηγάδια όπως του Μάρκου στην κάτω Γειτονιά και του
Ζερμπά (δίπλα από το κτίριο του παλιού εργοστασίου). Ο ελαιώνας περιμετρικά
κατέβαινε μέχρι το σπίτι του Ζερμπά και μέχρι πίσω από τα σπίτια της οδού
Βελλιανίτη. Δηλ. εκεί που τώρα βρίσκεται η Δημοτική Παιδική Χαρά. Από την άλλη
πλευρά κατέληγε πίσω από το παλιό εργοστάσιο του Συνεταιρισμού, που στεγαζόταν
εκεί που είναι το Γυμναστήριο και το παλιό τμήμα από το εστιατόριο του Βασίλη
Κεϊκίδη.
Η Ανάληψη ήταν η
Μητρόπολη μέχρι την επανακατασκευή της Αγίας Τριάδας το 1916. Στην εκκλησία
αυτή ήταν το κέντρο της θρησκευτικής ζωής του Γάη, ενώ οι Άγιοι Απόστολοι ήταν
το κοιμητήριο εκτός οικισμού. Τα μαγαζιά περιμετρικά της πλατείας είχαν όλα
κολώνες με ξεχυτή σκεπή μπροστά τους, για να προστατεύονται από τη βροχή και
πέτρινα πεζούλια για να κάθεται ο κόσμος. Η τελική μορφή της πλατείας έγινε με
την πλακόστρωση του χώρου περίπου το 1910.
Πίσω από τους Αγίους
Αποστόλους (εκεί που είναι κτισμένες οι ελαιοδεξαμενές) λειτουργούσε καμίνι για να καίνε τα λιγοστά σκουπίδια
που υπήρχαν, μέχρι το 1968. Η εκκλησία ήταν περιτριγυρισμένη από τον
ελαιώνα, όπως και η γειτονική δημόσια δεξαμενή νερού, που άρχισε να χτίζεται το
1825 από τους Άγγλους και ολοκληρώθηκε το 1846.
Στο Ιστορικό Αρχείο
Παξών υπάρχει φάκελος με τις άδειες οικοδομής των κτιρίων του Γάη, 100 τον
αριθμό, (συμπεριλαμβανομένου και του νέου ναού της Αγίας Τριάδας), που μπορεί
κανείς να θαυμάσει την αρχιτεκτονική τους. Τα περισσότερα έχουν μόντζο και
κολόνες με στοά στην πρόσοψή τους.
Η ακτογραμμή είχε
μεγάλο ανάγλυφο. Το λιμάνι υπήρχε αρχικά μπροστά από το Τελωνείο, Υγειονομείο
και το κτίριο του Κυβερνείου. Εκεί άραζαν τα σκάφη που έρχονταν και ξεφόρτωναν
τα εμπορεύματα. Γλώσσες θάλασσας έμπαιναν μπροστά από το χώρο του Δημαρχείου,
στην πλατεία δίπλα στο μαγαζί του Κουλούλου, στο χώρο μπροστά από το σπίτι του
Θωμά Κουβά και σε όλο το χώρο που ξεκινά από την καφετέρια του Πίου μέχρι και το
σπίτι της Άλκης Βελλιανίτη (Ντάτσιολου - Μάσιγγας). Τμήμα του μόλου (στην άκρη
της εισόδου περ λεβάντε, μάκρους 10 οργιές, πλάτους 6 οργιές και ύψος 1 οργιά) κατασκευάστηκε
το 1803 από Παργινούς μαστόρους. Το 1850 έγινε η υπόλοιπη προκυμαία αντί 200
λιρών και το 1851 δημοπρατήθηκε τμήμα έξω από το κτίριο της Μάσιγγας (έρευνα
Γιάννη Δόικα).
Σε έγχρωμο χάρτη, που προσδιορίζεται στο 1803 (28/6) του Πέτρου Girongi Καπιτάνου και Δημόσιου Agrimensore (Τοπογράφου-Γεωμέτρη) και σε κλίμακα ενετικών ποδιών,
τον οποίο δημοσίευσε πρώτη φορά ο Γιάννης Δόικας, φαίνεται κανονικά το σχέδιο
πρότασης των αρχών για επιχωμάτωση και δημιουργία οικοπέδων εκεί που είναι
σήμερα όλη η σειρά των παραλιακών κτιρίων και η δημιουργία του σημερινού
παραλιακού δρόμου. Μέχρι τότε ο κύριος δρόμος ήταν αυτός που περνάει από τους
Αγίους Αναργύρους. Είναι πρωτοποριακή η πρόταση σχετικά με την οικοδόμηση του λόφου
του Κούντουρου, όπου παρουσιάζονται
ρυμοτομία, οικοδομικά τετράγωνα και προβάλλονται 23 κτίρια σε τέσσερις
παράλληλους δρόμους και δυο κάθετους. Μέχρι τότε σε όλο τον οικισμό του Γάη υπήρχαν
27 κτίρια εκ των οποίων τα 5
αποτελούσαν οικοδομικά τετράγωνα. Η πρόταση για τον κεντρικό οικισμό, που τον
προεκτείνει μέχρι το Μανέσκο από το Βορά και από την πλατεία μέχρι την Άλκη (κόκκινο
νεοκλασικό) Νότια, προβλέπει 43 νέα κτίρια, εκ των οποίων 20 στην πάνω γειτονιά
και 23 στην κάτω γειτονιά. Φαίνονται οι εκκλησίες της Ανάληψης, των Αγίων
Αναργύρων και του Αγίου Σπυρίδωνα στο Μανέσκο. Δίνεται λοιπόν το πράσινο φως να
τριπλασιαστεί ο οικισμός. Την ίδια εποχή από την εκβολή του τράφου που
καταλήγει πριν το άγαλμα του Ανεμογιάννη και μέχρι εκεί που είναι η αυλή της
Αίθουσας του Δημοτικού Συμβουλίου (αρχική χρήση του ήταν Παρθεναγωγείο) ήταν
σπιάντζα. Μπροστά από την πλατεία των Αγίων Αναργύρων προς τη θάλασσα υπήρχε το
καρνάγιο για τις βάρκες. Το Υγειονομείο στεγαζόταν σε κτίριο που βρισκόταν εκεί
που είναι το καφέ «Ανατολή» (Σταμάτη Μπόικου-Τσούτσουρα). Το τμήμα της Εξέδρας
που είχε ήδη φτιαχτεί έφτανε μέχρι το ύψος της εκκλησίας της Ανάληψης κι εκεί
γινόταν πλέον η φορτοεκφόρτωση των πλοίων. Αμέσως υπήρχε ένας κολπίσκος με
ακρωτήριο μπροστά από του Ρέλου, για να ξαναμπεί μέσα βαθειά στην πλατεία
Μποΐκου Ελένης (Κουλούλου). Στο Μανέσκο ακριβώς στην άκρη της θάλασσας
αναφέρεται πηγή.
Τα πιο παλιά κτίρια
έχουν πολεμίστρες, για να αντιμετωπίζουν τα ρεσάλτα των πειρατών. Κάποια από
αυτά που διασώθηκαν τις διατηρούν ακόμα, όπως το διώροφο κτίριο του Δεσπότη
στην παραλιακή (ιδιοκτησία Ζερμπά, Γραμματικού, Ραρή, Κουλούλου), το κτίριο
Χριστόφορου Μπόικου Χλιου στον κεντρικό δρόμο κα.
Την εποχή αυτή (1803)
ο χάρτης παρουσιάζει δυο μεγάλα περιβόλια: το ένα του Γενναίου (Βελιανίτη) από το
σημείο που είναι η αίθουσα του Δημοτικού Συμβουλίου μέχρι και την κοίτη του χειμάρρου
του Οζιά (Ζούμπου), που τροφοδοτούσαν τον οικισμό με λαχανικά κλπ και το
μικρότερο λίγο πιο πριν, εκεί που τώρα είναι τώρα η αίθουσα του Δημοτικού
Συμβουλίου και πίσω, που ήταν ο κήπος του Αλεξανδρινού. Τότε έγινε και η
κατασκευή της εξέδρας (μόλου στην πλατεία) και εκεί είχε χωροθετηθεί να
κατασκευαστεί το Διοικητήριο πάνω στην εξέδρα. Τελικά το κτίριο δεν έγινε και
πρόσθεσαν όροφο και δύο σοφίτες στο Ενετικό Κυβερνείο (Magistratus) απ΄ όπου πήρε η περιοχή την ονομασία Μαϊστράτο, που
παραμένει μέχρι σήμερα. Υπήρχαν στη λεκάνη της Ανάληψης, στην τωρινή πλατεία, 4
μεγάλοι υπόνομοι για τα όμβρια, που συγκέντρωναν τα νερά του κεντρικού τράφου
και που τα στόμιά τους παραμένουν ως σήμερα με σχάρες αλλά πολύ μικρότερα λόγω
της διαμόρφωσης – μπαζώματος και πλακόστρωσης του χώρου της πλατείας το 1910. Υπήρχαν
επίσης απολήξεις χειμάρρων στην πλατειούλα μπροστά από το Δημαρχείο, όπου τώρα
είναι καφετέριες, στην πλατεία Μποϊκου Ελένης (ανάμεσα κτίριο Κουλούλου και
εστιατόριο Βερονίκη Λάμπη), που εξελίχθηκε σε μπούζο του Κοντάρη, στο χώρο που
είναι ο κήπος του Θωμά Κουβά και μπροστά από την πλατεία των Αγίων Αναργύρων.
Πίσω από την εκκλησία
της Ανάληψης υπήρχε ένα κτίσμα με δυο μαγαζιά, που ήταν κάθετα στον κεντρικό
δρόμο, τα οποία κατεδαφίστηκαν το 1963, για να μπορέσουν να περάσουν τα
μηχανήματα της αμερικανικής εταιρείας ΕΣΣΟ ΠΑΠΑΣ, που έκανε τη γεώτρηση
πετρελαίου στα Μπογδανάτικα, στο σημείο που βρίσκεται σήμερα το γήπεδο ποδοσφαίρου.
Τότε στένεψαν τα πεζοδρόμια για να φαρδύνει ο κεντρικός δρόμος και καταστράφηκε
το υφιστάμενο καλντερίμι.
Το κτίριο (όλη η κοντράδα = οικοδομικό τετράγωνο)
ιδιοκτησία κληρονόμων Κρητικού (νυν Πετσάλη Ρέλου, Μπαρώνου, Φώτη Αργυρού,
Βραχλιώτη) χτίστηκε από τον Γιάννη Κουρή, που μετά την πτώση του Χάνδακα
(Ηράκλειο Κρήτης) το 1667, δια μέσου Πάργας εγκαταστάθηκε στους Παξούς. Το
έκτισε όλο με εργολάβο τον Ηρακλή Μπογδάνο, στον οποίο έδωσε ως αμοιβή το
τελευταίο προς τη θάλασσα τμήμα της οικοδομής (Ρέλου). Ο Κουρής Γιάννης κράτησε
ως επίθετο το παρανόμι Κρητικός και το ονοματεπώνυμό του Κουρογιάννης του έμεινε ως παρανόμι. Το τελευταίο τμήμα από την
πλευρά του Κρητικού ήταν ιδιοκτησία του Στέφανου Φαναριώτη Ρετζιέντε (Κυβερνήτη)
των Παξών, την οποία με διαθήκη του άφησε ως κληροδότημα στο Δήμο, για να
λειτουργήσει (και λειτούργησε) Νοσοκομείο των Πτωχών.
Το 1824 μετά από
μεγάλη και καταστροφική κατεβασιά ο Ρετζιέντε Στέφανος Φαναριώτης ζητάει από
την Γερουσία να στείλει το Δημόσιο Μηχανικό για να δει και να προτείνει μέτρα
προστασίας.
Στον οικισμό και όσο
μπορούσαν εγγύτερα στο λιμάνι, προσπαθούσαν οι μεγαλοκτηματίες να έχουν μια
αποθήκη, για να αποθηκεύουν τα λάδια τους σε πέτρινα δοχεία (πίλες), ώστε η
πρόσβαση να είναι εύκολη, για να το πουλήσουν στους εμπόρους και να φορτώνονται
στα καράβια με εύκολο και γρήγορο τρόπο. Από αποδείξεις πληρωμής ενοικίων της
Αγγλικής Διοίκησης το 1822 διαπιστώνεται ότι οι ιδιοκτήτες ήταν από όλες τις
περιοχές των Παξών και όχι μόνο από την περιοχή Γαΐου. Ο τρόπος φορτώματος στα μεγάλα
καράβια γινόταν ως εξής: Μόλις έφτανε το καράβι, που δεν χωρούσε να μπει στο
λιμάνι, αγκυροβολούσε στο Μελίσσι και έστελνε βάρκα με ένα σχοινί μέχρι το
μόλο. Πάνω στο σχοινί έδεναν τα ασκιά ένα ένα και τα τραβούσαν στο καράβι με
κυκλικό τρόπο.
Οι Άγιοι Ανάργυροι
ήταν στην ουσία εκτός οικισμού και σε απόσταση από το τελευταίο σπίτι. Είχε
μορφή τρίκλιτης βασιλικής (τα δύο κλίτη δεν σώζονται), όπως και ο Άγιος Νικόλας
(τρίκλιτη βασιλική και αυτός) στο νησί απέναντι.
Η μεγάλη ανοικοδόμηση
έγινε με την β΄ άφιξη των Βελλιανιτών, μετά την επανάσταση του Σκυλόσοφου το
1611, (η πρώτη φάση ήταν τα μέσα του 16ου αιώνα), οι οποίοι για να
γλυτώσουν από τους Τούρκους, ήρθαν και έφεραν πολύ χρήμα και έκαναν επενδύσεις
σε γη και σπίτια. Μια όμορφη γκραβούρα με την παραλιακή πρόσοψη του Γάη
βρίσκουμε στο βιβλίο για τους Παξούς του Λουδοβίκου Σαλβατόρ το 1885 καθώς και
μια λεπτομερή περιγραφή του οικισμού και επί μέρους σημεία του.
Σε τοπογραφικό
σχεδιάγραμμα στην περιοχή της Αγίας Τριάδας του 1803 (28/10) της Διοίκησης,
επιβεβαιωμένο και το 1845 (22/10) διακρίνεται η εκκλησία στην αρχική της μορφή
δηλ το Ιερό έρχεται πιο μπροστά από το σημερινό, είναι πιο κοντή και πίσω έχει
σκεπαστό χώρο, συνδεόμενο με δύο συγκολλητά κτήρια της εκκλησίας από την δυτική
πλευρά της. Για να μπεις στην εκκλησία ανέβαινες 4 σκαλιά. Ακριβώς μετά
ξεκινάει ο ελαιώνας (δεν υπάρχει το οικοδομικό τετράγωνο Κάφυρη (Μαντζαβίνου,
Τράνακα κλπ). Καταγράφεται επίσης η θαλάσσια γλώσσα, που είναι συγκολλητή του κτιρίου
Κουλούλου και το αγκαλιάζει και από την μπροστινή του πλευρά. Υπάρχει επίσης
κατάλογος ιδιοκτησιών, σχεδόν κατεστραμένος.
Στο σημείο που
ορίζεται ανάμεσα στις ιδιοκτησίες Κουκουμαρού (Παύλου Κόνταρη), Γιωργίτση (κληρονόμων
Σπύρου Φαναριώτη) και Ν. Λύχνου (μετέπειτα Χαράλαμπου και Καλλιόπης Δήμα), πίσω
από την οικεία Μάντζαρη (νυν ιταλική καφετέρια) υπήρχε απόληξη μικρού χείμαρρου
ο οποίος έκοβε την κάτω γειτονιά στα δύο και την ένωνε μια μικρή γέφυρα, υπολείμματα
της οποίας διασώζονται στην εσωτερική αυλή του Π. Κόνταρη-Κουκουμαρού, που
κατέληγε στην πλατειούλα μπροστά από την καφετέρια.
Κάτι άλλο που δεν
είναι ευρέως γνωστό είναι ότι το 1927 το κοινοτικό συμβούλιο σε συνεννόηση με
τους κτήτορες και άλλους παράγοντες, ομόφωνα αποφάσισε την κατεδάφιση του ναού
της Ανάληψης, για την διαμόρφωση της πλατείας, η οποία όμως ουδέποτε
υλοποιήθηκε.
Ο Γάιος εξελίχθηκε σε
πρωτεύουσα του νησιού γιατί αφενός είχε ασφαλές λιμάνι, αφετέρου ήταν έδρα της
Διοίκησης αλλά και το ανάγλυφό του επέτρεπε την επέκτασή του. Ο οικισμός του
1923, όπως καταγράφηκε, είναι ο γραφικός οικισμός που διασώθηκε εν πολλοίς
ακέραιος ως τη δεκαετία του 60, οπότε άρχισαν οι αυθαίρετες παρεμβάσεις και οι
καταπατήσεις κοινόχρηστων χώρων και χειμάρρων.
Υπάρχει στο Ιστορικό
Αρχείο Παξών (δυστυχώς όχι σε καλή κατάσταση) χάρτης αποτύπωσης του Γάη του
1927, από τον αξιωματικό του Πυροβολικού Χριστόφορο Φαναριώτη σε κλίμακα 1:
5.000. Το 1936 έγινε ο Λιμενοβραχίονας του Γιαννά. Το 1964 φτιάχτηκε το
εργοστάσιο της ΔΕΗ και ηλεκτροδοτήθηκε ο Γάης. Το νέο Λιμάνι με τον παραλιακό
δρόμο και ο λιμενοβραχίονας στο Διαπόρι της Παναγίας κατασκευάστηκαν το 1972-74
και έγινε εκβάνθυση του παλιού λιμανιού και διαπλάτυνση του παλιού παραλιακού
δρόμου από Ρέλου προς Μανέσκο. Το τελευταίο εμφανές τμήμα του παραλιακού δρόμου
στο ύψος της Αίθουσας του Δημοτικού Συμβουλίου (αρχικά Παρθεναγωγείο και στη
συνέχεια Γυμνάσιο) σκεπάστηκε με άσφαλτο πριν 20 μόλις χρόνια, παρά τις
αντιδράσεις του γράφοντα.
Με Προεδρικό Διάταγμα
(α. Υπ. Απόφαση: ΔΙΛΑΠ/Γ/131/2934/24-1-1984, ΦΕΚ 148Β/15-3-84, β. Φ31/60694/5483/3-5-1976,
ΦΕΚ 687Β/24-5-1976, γ. ΔΙΠΑΠ/Γ/17773/731/8-7-1980, 669Β/18-7-1980) ο Γάιος
κηρύχθηκε παραδοσιακός οικισμός και τοπίο Ιδιαίτερου Φυσικού Κάλλους.
ΠΗΓΕΣ: Ιστορικό
Αρχείο Κέρκυρας, Ιστορικό Αρχείο Παξών, Γεννάδιος Βιβλιοθήκη, Διονύσης Ζερμπάς,
Γιάννης Δόικας, Λουδοβίκος Σαλβατόρ, Εφημερίδα ΠΑΞΟΙ, Εφημερίδα ΗΧΩ ΤΩΝ ΠΑΞΩΝ,
Γιάγκος Τράνακας, Αρχείο Σπύρου Μπογδάνου.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ επίσης:
Γ. Λεκάκης "Παξοί, τα νησιά του Πάθους".
ΠΗΓΗ: ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 3.5.2021.
ΣΧΟΛΙΑ
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook