Του
αθλητικογράφου Ανδρέα Γ. Λεκάκη
Σε
αντίθεση με την επιτυχία που είχαν κατά κοινή ομολογία οι πρώτοι σύγχρονοι
Ολυμπιακοί Αγώνες στην Αθήνα το 1896, δυστυχώς κανείς δε μπορεί να πει το ίδιο
για εκείνους που ακολούθησαν τέσσερα χρόνια αργότερα. Στην αυγή του 20ού αιώνα,
το 1900, το σπουδαιότερο αθλητικό γεγονός στον κόσμο φιλοξενήθηκε στο Παρίσι,
στην πόλη του ανθρώπου που διαδραμάτισε πολύ σημαντικό ρόλο στην αναβίωση του
θεσμού, του βαρώνου Πιέρ ντε Κουμπερτέν. Ωστόσο, το γεγονός ότι συνέπεσε με την
3η Διεθνή Έκθεση της Πόλης του Φωτός, με συνέπεια πολλά αγωνίσματα να
διεξάγονται παράλληλα με εκδηλώσεις της Εκθέσεως, αλλά και η υπερβολικά μεγάλη
διάρκειά του (σχεδόν 5,5 μήνες, από τις 14 Μαΐου έως τις 28 Οκτωβρίου!),
δημιούργησε μεγάλη σύγχυση ακόμη και ανάμεσα στους ίδιους τους αθλητές ως προς
το εάν όντως διαγωνίζονται για τους Ολυμπιακούς Αγώνες, ενώ πολλοί Παριζιάνοι
δεν γνώριζαν καν ότι η πόλη τους φιλοξενεί μια τέτοια διοργάνωση! Παρ' όλα αυτά
πήραν μέρος περισσότερες χώρες (20 αντί 13 της Αθήνας) και αθλητές (1.066 τον
αριθμό).
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ για τους ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΥΣ ΑΓΩΝΕΣ, ΕΔΩ.
Μια
διοργάνωση σκέτη... αποτυχία
Χαρακτηριστικό
των σοβαρότατων οργανωτικών ζητημάτων που είχαν οι Γάλλοι, ήταν πως όρισαν τα
αγωνίσματα του στίβου να διεξαχθούν στο... Δάσος της Βουλόνης! Και όπως ήταν
επόμενο, τα δέντρα δημιούργησαν μεγάλα προβλήματα στους αθλητές αλλά και στους
κριτές των αγωνισμάτων, με τον Αμερικανό δισκοβόλο Μπομπ Γκάρετ για παράδειγμα,
Ολυμπιονίκη στην Αθήνα το 1896, να μη μπορεί να δείξει τις πραγματικές του
δυνατότητες αφού έστελνε τον δίσκο συνεχώς πάνω σε αυτά! Αλλά δεν ήταν μόνο
αυτό. Οι δρόμοι ταχύτητας έγιναν σε... κατηφόρα, ενώ τα αγωνίσματα κολύμβησης
στο Σηκουάνα, με αποτέλεσμα τα ρεύματα του ποταμού να οδηγήσουν τον Αυστραλό
Φρέντι Λέιν στο να κάνει τα 200 μ. ελεύθερο σε 13 δευτερόλεπτα, σημειώνοντας
παγκόσμιο ρεκόρ!
Η
πρώτη γυναίκα Ολυμπιονίκης
Παρ' όλα τα ευτράπελα, η διοργάνωση αυτή υπήρξε ιστορική αφού για πρώτη φορά είχαμε συμμετοχή γυναικών, κάτι που δεν επιτρεπόταν στους Ολυμπιακούς του 1896. Συνολικά πήραν μέρος 11 αθλήτριες, στα αγωνίσματα σκοποβολής, ιστιοπλοΐας, ιππασίας, γκολφ, τένις αλλά και στα παράξενα αγωνίσματα κροκέ και αλιείας.
Ιδιαίτερη
μνεία θα πρέπει να γίνει στην εκπληκτική Βρετανίδα τενίστρια Σάρλοτ Κούπερ, η
οποία πήρε την πρώτη θέση στην αντισφαίριση και έγινε η πρώτη γυναίκα
Ολυμπιονίκης στην ιστορία του θεσμού. Η Κούπερ πήγε στο Παρίσι εξ αρχής με τον
αέρα του φαβορί, έχοντας κερδίσει το ξακουστό τουρνουά “Γουίμπλεντον” το 1895,
το 1896 και το 1898. Στα χωμάτινα γήπεδα του νησιού Πιτό, στη μέση του
Σηκουάνα, κερδίζει τους τελικούς τόσο του απλού όσο και του μικτού στα δύο σετ
με το απαράμιλλο στυλ της, το επιθετικό παιχνίδι της και το εξαιρετικό σερβίς
της, κατακτώντας το χρυσό μετάλλιο. Η Κούπερ αποτελεί θρύλο του γυναικείου
τένις, αφού μετά το Παρίσι κερδίζει ξανά το “Γουίμπλεντον” το 1901 και το 1908,
ούσα μάλιστα 37 ετών και 296 ημερών στην τελευταία της νίκη, ένα ρεκόρ που
κανείς δεν το έφτασε.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ: Γ. Λεκάκης "Ολυμπιακοί Αγώνες".
Περίεργα
αθλήματα
Σε αυτούς τους Ολυμπιακούς έκαναν την εμφάνισή τους και ορισμένα παράξενα αθλήματα. Πέρα από το κροκέ (άθλημα που χτυπούσες ένα μπαλάκι με μπαστούνι, καταργήθηκε γιατί πήραν μέρος μόνο Γάλλοι και ο θρύλος ήθελε μόνο έναν θεατή να το παρακολουθεί!) και την αλιεία που αναφέρθηκαν πριν, στο Παρίσι του 1900 είχαμε επίσης
- διελκυστίνδα,
- άλμα εις μήκος από άλογο, αλλά και
- σκοποβολή με ζωντανά περιστέρια! Για το τελευταίο μάλιστα, αναφέρεται πως περίπου 300 πουλιά σκοτώθηκαν στη διάρκεια αυτού του αγωνίσματος, του μόνου στην ιστορία των Ολυμπιακών όπου χρειάστηκε να θανατωθούν ζώα. Η Επιτροπή ευτυχώς αποφάσισε τελικά να καταργηθεί άμεσα. Όσο για το άλμα από άλογο ήταν μια σκέτη αποτυχία, αφού το άλογο που αναδείχθηκε νικητής, με το όνομα Extra Dry, πήδηξε στα 6.10 μ., την ώρα που το παγκόσμιο ρεκόρ από άνθρωπο ήταν στα 8.95! Όπως γίνεται κατανοητό, πολύ λογικά καταργήθηκε...
Οι
Γάλλοι, ως διοργανωτές άλλωστε, ήταν αυτοί που σάρωσαν τα μετάλλια, κατακτώντας
112 συνολικά, 29 εκ των οποίων χρυσά. Όπως συνέβη με την Ελλάδα και τον Σπύρο
Λούη τέσσερα χρόνια πριν, θριάμβευσαν και στον δικό τους μαραθώνιο με τον Μισέλ
Τεατό να τερματίζει πρώτος, όμως η νίκη του αμφισβητήθηκε αφού πολλοί τον
κατηγόρησαν πως “έκλεψε” τη διαδρομή κόβοντας δρόμο μέσα από τα στενά του
Παρισιού, μιας και γνώριζε πολύ καλά την πόλη. Ο Αμερικανός Νιούτον μάλιστα,
που τερμάτισε πέμπτος, δεν πίστευε ότι έχασε αφού νόμιζε πως σε όλη τη διάρκεια
της διαδρομής ήταν πρώτος!
Οι
Αμερικανοί πάντως ήταν για μια ακόμη φορά δυνατοί στο στίβο, με τον Άλβιν
Κρένζλιν να ξεχωρίζει καθώς αναδείχθηκε νικητής σε τέσσερα αγωνίσματα: στα 60
μ., στα 110 μ. και 200 μ. με εμπόδια και στο άλμα εις μήκος. Στο στίβο πάντως
σημειώθηκε και ένα επεισόδιο μεταξύ ΗΠΑ και Γαλλίας, αφού τη 14η Ιουλίου, ημέρα
εθνικής εορτής για τους Γάλλους, αποφασίστηκε να μη γίνουν αγωνίσματα και να
μεταφερθούν για την επομένη, που ήταν Κυριακή. Οι Αμερικανοί όμως δεν ήθελαν να
αγωνιστούν Κυριακή γιατί γι' αυτούς ήταν μέρα προσευχής, έτσι απείχαν και
μάλιστα δεν κατέβηκαν ως ένδειξη διαμαρτυρίας στο αγώνισμα των 5.000 μ. Ο μόνος
που έλαβε μέρος ήταν ο Κρένζλιν και αυτό δεν άρεσε καθόλου στο συμπατριώτη και
συναθλητή του Μάιερ Πρίνστεϊν, ο οποίος τον γρονθοκόπησε! Από τις ΗΠΑ πάντως
ξεχώρισε και ο Ρέι Ιούρι, που κέρδισε τρία χρυσά στα άλματα άνευ φοράς (μήκος,
ύψος, τριπλούν).
Η ελληνική συμμετοχή, σε πλήρη αντίθεση με ό, τι συνέβη στην Αθήνα, ήταν πολύ μικρή και ανοργάνωτη. Μόνο τέσσερις αθλητές μας πήραν μέρος:
- ο Παναγιώτης Παρασκευόπουλος και ο Σωτήριος Βερσής στις ρίψεις, με τον πρώτο να βγαίνει πέμπτος και τον δεύτερο να αποκλείεται στους προκριματικούς, και
- οι Ιωάννης Γεωργιάδης και Τηλέμαχος Καρακάλος στη σπάθη, οι οποίοι αποκλείστηκαν από μεροληπτικούς κριτές όπως αναφέρεται.
Σε
αυτούς τους Ολυμπιακούς πάντως είχαμε και το νεαρότερο αθλητή που πήρε ποτέ
μέρος στην ιστορία των Αγώνων και κέρδισε χρυσό μετάλλιο, έναν δεκάχρονο που
μετείχε στην ολλανδική δίκωπο στην κωπηλασία, το όνομα του οποίου όμως δε
σώζεται. Ακόμη, είχαμε και την εμφάνιση ομαδικών αθλημάτων όπως η υδατοσφαίριση
(νικήτρια η Μ. Βρετανία), το ράγκμπι αλλά και το ποδόσφαιρο, παρά το γεγονός
πως στο τελευταίο διεξήχθησαν μόνο δυο αγώνες επίδειξης μεταξύ των
συμμετεχουσών ομάδων (Μ. Βρετανία, Γαλλία, Βέλγιο) και δεν απονεμήθηκαν
μετάλλια.
Οι
Ολυμπιακοί του Παρισιού το 1900 μπορεί λοιπόν να είχαν κάποια πολύ ενδιαφέροντα
στοιχεία να μας προσφέρουν, αλλά όπως αναφέραμε και παραπάνω χαρακτηρίστηκαν
πλήρως αποτυχημένοι λόγω των ακατάλληλων χώρων τους, τη μικρή φροντίδα για τους
αθλητές και την πενιχρή απονομή των επάθλων. Χαρακτηριστικό είναι πως ο Γάλλος
αθλητικογράφος Γκαστόν Μεγιέρ αναφέρει πως “είναι θαύμα που ο θεσμός των
Ολυμπιακών Αγώνων κατάφερε να επιζήσει μετά την αποτυχία αυτή”, ενώ οι
εντυπώσεις για τη διοργάνωση αυτή συνοψίζονται στη δηλωση του Κουμπερτέν: “Πολλή
καλή θέληση, ενδιαφέροντα αποτελέσματα αλλά τίποτε που να θυμίζει Ολυμπιάδα δεν σημειώθηκε”.
ΠΗΓΕΣ: ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 27.5.2021.
Μιχαηλίδης
Τ.“Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια του
Αθλητισμού”, εκδόσεις Δρακόπουλου, 1961.
Νάτσιος Αντ. “Ένας αιώνας Ολυμπιακοί Αγώνες”, 1997.
Συρράκος Κ. “Ολυμπιακοί Αγώνες: Από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα”,
ΕΥΡΩΤΥΠ, 1984.
“Αρχαίοι και σύγχρονοι Ολυμπιακοί Αγώνες”, εκδόσειςPromote, 1972
Billioud Jean-Michel, “40 Πρωταθλητές των Ολυμπιακών Αγώνων”, Εκδόσεις ΜΙΝΩΑΣ, 2020.
www.thessalonikiartsandculture.gr
ΣΧΟΛΙΑ
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook