Η ΑΝΕΞΙΤΗΛΗ ΑΝΑΜΝΗΣΗ της ΜΑΝΝΑΣ: Με μουλάρι, από την Δεσφίνα στους Δελφούς, για τις Δελφικές Εορτές του Σικελιανού, το 1927... - του Γ. Σ. Γκανάσου

Η ΑΝΕΞΙΤΗΛΗ ΑΝΑΜΝΗΣΗ
της ΜΑΝΝΑΣ
Με μουλάρι, από την Δεσφίνα στους Δελφούς,
για τις Δελφικές Εορτές του Σικελιανού,
το 1927...

Του συγγραφέα Γιάννη Σ. Γκανάσουganassosi@gmail.com 


Τύχη αγαθή θέλησε, μια ευφάνταστη παιδούλα, με πηγαίο αφηγηματικό τάλαντο να παρακολουθήσει τις Δελφικές Εορτές που οργάνωσαν 9 και 10 Μαΐου 1927, με παγκόσμιο αντίκτυπο, το ζεύγος Αγγέλου και Εύας Σικελιανού για την Αρχαία Ελλάδα.

Την πρώτη ημέρα η παράσταση αφορούσε τον «Προμηθέα Δεσμώτη» του Αισχύλου, σε απόδοση του Ι. Γρυπάρη. Μετέβη με τον πατέρα της, στα καπούλια του μουλαριού, από την Δεσφίνα στους Δελφούς.

Από την ιεροτελετουργική διδασκαλία της αρχαίας τραγωδίας, μέσα στον ίδιο χώρο του αρχαίου θεάτρου, το οποίο αναδύθηκε από τα ιερά χώματα και τα συντρίμμια που το είχαν μετατρέψει τους σκοτεινούς αιώνες εσχατολογικές παρακρούσεις, ξεπήδησε μια φλόγα από το ανέσπερο φως του χρυσοτοξότη Απόλλωνα και άναψε τις δάδες στις καρδιές των χιλιάδων παρισταμένων, οι οποίες, όχι μόνον δεν έσβησαν ποτέ, αλλά ως «προμηθεϊκόν πυρ» σιγόκαιαν και μεταλαμπάδευαν τις πνευματικές και καλλιτεχνικές αξίες του Ελληνισμού, οι οποίες αποτελούν την ουσιαστική μας κληρονομιά.

Αξίες παλαιές και συγχρόνως νέες, αρχαίες και αιωνίως επίκαιρες.

Χρόνια αργότερα, η νεαρή μάννα, διηγείται με πάθος και συγκίνηση, διανθίζοντας με δικά της λόγια τα κενά του δράματος, που ο χρόνος επέφερε, στο μικρό γιό της, υπό το φως του ταπεινού λύχνου, μπροστά στις σίζουσες αναλαμπές της οικιακής εστίας.

Οι τρεμάμενες σκιές στους τοίχους, το σφύριγμα των αφρισμένων χυμών των καιομένων ξύλων, που αναδίδουν άρωμα ρεικιού, σκίνου, πουρναριού και κουμαριάς, και ο χειμωνιάτικος αέρας που λυσσομανά καθηλώνουν τον μικρό ακροατή στο ομορφοπλεγμένο ψάθινο καρεκλάκι, ο οποίος άναυδος παρακολουθεί τις περιπέτειες του φιλανθρώπου Προμηθέα στα ανεμοδαρμένα βράχια του Καυκάσου, να τον αλυσοδένει ο φίλος του Ήφαιστος υπό το άγρυπνο και αυστηρό βλέμμα του Κράτους και της Βίας, απεσταλμένους του Διός.

Αλυσίδες που σέρνονται και σφυριά που πακτώνουν τους ήλους στους βράχους. Ένας τεράστιος και γαμψώνυχος γυπαετός ξεσκίζει σάρκες και αποκολλά κομμάτια από το ήπαρ του Τιτάνα.

Η συγκινησιακή φόρτιση της αφήγησης, το περασμένο της ώρας, το θαύμα της φωτιάς, το τρίξιμο των υποστυλωμάτων του μπαλκονιού και το αργόσυρτο σχίσιμο των ελασμάτων της οροφής του από τα σύρματα που τα συγκρατούν καθώς τα ανασηκώνει με την φοβερή πνοή του ο βοριάς, η εικόνα μέσα από το παράθυρο του μεγαλοπρεπούς δικόρφου Παρνασσού, στις χιονισμένες κλιτύες του οποίου, σμήνη γιγαντιαίων μορφών εναλλάσσονται καθώς τα σύννεφα αλαφιασμένα αναδιπλώνονται σε χιλιάδες σχήματα κάτω από το μολυβένιο φως της Σελήνης, δίνουν την αίσθηση του σκηνικού της Αισχύλειας τραγωδίας.

Ο πόνος του Τιτάνα γίνεται αισθητός και είναι διάχυτος στο «χειμωνιάτικο» δωμάτιο όπου τα ζεστά χειροποίητα υφαντά του οικιακού αργαλειού, με μαιάνδρους, ρόδακες, χάριτες και ποικίλα άλλα θέματα της τοπικής χλωρίδας και πανίδας, απαλύνουν με την θαλπωρή τους το σπάραγμα της καρδιάς για την πιο συγκλονιστική μορφή της ελληνικής μυθολογίας.

Ο Προμηθεύς είναι ο κατ’ εξοχήν Έλλην άγιος του ελληνικού πανθέου. Συμβολίζει την ψυχή και το ανήσυχο φιλελεύθερο, αδογμάτιστο και δημιουργικό πνεύμα της φυλής μας, για γνώση, φιλοσοφία, δημοκρατία και κυρίως ελευθερία. Είναι η ίδια η συνείδηση των Ελλήνων.

Ο μεγάλος τραγωδός Αισχύλος εξάντλησε όλη σχεδόν την ποιητική του δύναμη και την φιλοσοφική του ενάργεια στο έργο του «Προμηθεύς Δεσμώτης». Έργο που αποτελεί ύμνο στην ελευθερία του πνεύματος κάθε σκεπτομένου και αδογματίστου ανθρώπου.

Αποτελούσε τριλογία με τα άλλα δύο, δυστυχώς χαμένα έργα του «Προμηθεύς Πυρφόρος» και «Προμηθεύς Λυόμενος», των οποίων μόνον ελάχιστα θρύψαλα διασώθηκαν.

Ίσως αυτό το άηχο φτερούγισμα των αναμνήσεων και η απόκριση στον θρύλο που γεννήθηκε μέσα μου, και ανάγεται στα παιδικά μου χρόνια, να απετέλεσε την σπίθα έναρξης για την περαιτέρω συγγραφική μου προσπάθεια και την φιλοσοφική μου ενασχόληση.

ΠΗΓΗ: Από το βιβλίο του Γ. Γκανάσου «ΠΑΝΟΠΕΥΣ. Μύθος, Ιστορία, Παράδοση». ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 9.5.2021.

ΑΝΑΜΝΗΣΗ, ΜΑΝΝΑ, μανα, Γκανασος, Δελφικες Εορτες, 9 Μαιου 1927, μητερα, 10 Μαιου 1927, Αγγελος Σικελιανος, Ευα Σικελιανου, Αρχαια Ελλαδα, Δελφοι, Προμηθεας Δεσμωτης, Αισχυλος, Γρυπαρης, μουλαρι, Δεσφινα, ιεροτελετουργικη διδασκαλια, αρχαια τραγωδια, αρχαιο θεατρο, ιερα χωματα, εσχατολογια, παρακρουση, χρυσοτοξοτης Απολλωνας, Απολλων, προμηθεικον πυρ, ελληνισμος κληρονομια, τιταν, τιτανας, καυκασος, παρνασσος, προμηθευς πυρφορος, προμηθευς λυομενος, προμηθευς
Share on Google Plus

About ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

    ΣΧΟΛΙΑ
    ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ ΣΤΑ ΜΕΣΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΔΙΚΤΥΩΣΗΣ