Του αθλητικογράφου Ανδρέα Γ. Λεκάκη,
Αρχαίο πνεύμα αθάνατο, αγνέ πατέρα
του ωραίου, του μεγάλου και τ’ αληθινού,
κατέβα, φανερώσου κι άστραψε εδώ πέρα,
στη δόξα της δικής σου γης και τ’ ουρανού...
ΚΩΣΤΗΣ ΠΑΛΑΜΑΣ
Με τα λόγια αυτά του
περίφημου «Ολυμπιακού Ύμνου», γραμμένο από τον μεγάλο μας ποιητή Κωστή Παλαμά
και μελοποιημένο από τον μουσικοσυνθέτη Σπύρο Σαμάρα, δόθηκε στο Παναθηναϊκό
Στάδιο το έναυσμα για την έναρξη των πρώτων σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων που
είχε την τιμή και το ιστορικό δικαίωμα να φιλοξενήσει η χώρα μας και
συγκεκριμένα η Αθήνα το 1896.
Για περίπου 1.500 χρόνια,
το σημαντικότερο αθλητικό γεγονός στον κόσμο είχε βυθιστεί στη λήθη και το
σκοτάδι, από τότε που με διάταγμά του ο αυτοκράτωρ της Ανατολικής Ρωμαϊκής
Αυτοκρατορίας, Θεοδόσιος, κατήργησε τους Ολυμπιακούς Αγώνες το 394 μ.Χ.,
θεωρώντας τους «ειδωλολατρικούς» και αντίθετους με το πνεύμα του Χριστιανισμού,
που είχε ήδη αρχίσει να κυριαρχεί στον κόσμο.
Με το πέρασμα των αιώνων,
έγιναν προσπάθειες να αναβιώσει ο χαρακτήρας αυτής της τόσο σπουδαίας
διοργάνωσης, οι οποίες όμως δε μπόρεσαν να στεφθούν με επιτυχία. Αξίζει να
αναφέρουμε πάντως πως ήδη από τα τέλη του 18ου αιώνα (1797), ο Ρήγας Βελεστινλής μιλούσε για την ανάγκη της επιστροφής των “Ολυμπίων” - ΔΙΑΒΑΣΤΕ το ΕΔΩ - εμπνέοντας στη συνέχεια
τα σημαντικά πρόσωπα που θα δούμε παρακάτω ώστε να προχωρήσουν στις απαραίτητες
ενέργειες για να πάρει σάρκα και οστά ξανά ο θεσμός. Έτσι, κατά τη διάρκεια του
19ου αιώνα, οι συνθήκες κάτω από τις οποίες οι Ολυμπιακοί Αγώνες θα μπορούσαν
να επιστρέψουν, είχαν ωριμάσει αρκετά.
.........................................................
ΣΧΟΛΙΟ Γ. ΛΕΚΑΚΗ:
Το ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ πιστεύει ότι τα βασικά αρχαία αθλήματα των ΟΛΥΜΠΙΩΝ κάθε Ολυμπιακό Έτος θα πρέπει να διεξάγονται αποκλειστικά και μόνον στην Αρχαία Ολυμπία, και τα υπόλοιπα, όποια είναι αυτά κάθε φορά, στον τόπο, όπου έχει επιλεχθεί να διοργανώσει τους ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΥΣ ΑΓΩΝΕΣ. Διότι άλλο ΟΛΥΜΠΙΑ, και ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ και άλλο OLYMPIC GAMES...
.........................................................
Την Ελλάδα εκπροσώπησε ο σπουδαίος συγγραφέας, ποιητής και μεταφραστής από την Σύρο (με καταγωγή από την Βέρροια Ημαθίας), Δημήτριος Βικέλας, ο οποίος άκουσε στο Συνέδριο αυτό τον Κουμπερντέν να μιλά για την ανάγκη αναβίωσης των Ολυμπιακών Αγώνων, ιδέα που αμέσως επικρότησαν άπαντες. Έτσι, αμέσως αποφασίστηκαν τα διοργανωτικά ζητήματα, όπως το ποια αθλήματα θα συμπεριληφθούν στο πρόγραμμα της διοργάνωσης, η διεξαγωγή της κάθε τέσσερα χρόνια σε διαφορετική χώρα, ενώ η Ελλάδα ορίστηκε ως η πρώτη χώρα που θα φιλοξενούσε τους σύγχρονους Ολυμπιακούς Αγώνες, κάτι που φάνταζε πολύ λογικό μιας και είναι η χώρα που “γέννησε” το σπουδαίο αυτό αθλητικό γεγονός. Ο Βικέλας άλλωστε, ο οποίος εξελέγη πρόεδρος της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής με τον Κουμπερντέν να εκλέγεται γενικός γραμματέας, μίλησε για δικαίωμα της Ελλάδας και της Αθήνας να οργανώσει τους πρώτους Ολυμπιακούς, λέγοντας χαρακτηριστικά: “δεν έχομεν βεβαίως τα μέσα να τελέσωμεν εορτάς μεγαλοπρεπείς, αλλά το εγκάρδιον της υποδοχής θα αναπληρώσει τας πολλάς ελλείψεις μας”.
Και πράγματι, η Ελλάδα
αντιμετώπιζε πολλά προβλήματα εκείνη την περίοδο και η διοργάνωση των
Ολυμπιακών, ενώ έτυχε ενθουσιώδους αποδοχής από το λαό, ήταν μάλλον ένα ακόμη
πρόβλημα για την κυβέρνηση του Χαριλάου Τρικούπη. Στον απόηχο του περίφημου
“δυστυχώς επτωχεύσαμεν” του 1893, η χώρα μας βρισκόταν σε πολύ άσχημη
οικονομική κατάσταση, με τον πρωθυπουργό να δηλώνει πως δεν υπάρχουν χρήματα
για να γίνει μια τέτοια διοργάνωση. Τότε ήταν που πήρε πρωτοβουλία ο Δημήτριος
Βικέλας, ο οποίος πήγε στην Αθήνα από το Παρίσι για να μιλήσει με τον βασιλιά
Γεώργιο Α’ και να του παρουσιάσει τα οφέλη που θα είχε η Ελλάδα από τη
διεξαγωγή μιας τέτοιας διοργάνωσης.
Ο βασιλιάς πείστηκε και
αμέσως στράφηκε σε άνδρες με μεγάλη οικονομική επιφάνεια για την εξεύρεση
πόρων - έκτοτε παρέμεινε η παροιμιώδης φράση "ποιος θα πληρώσει το μάρμαρο;"... Χαρακτηριστική και ιδιαιτέρως σημαντική ήταν η προσφορά του, επίσης βλάχου, εθνικού
ευεργέτη Γεωργίου Αβέρωφ, με τα χρήματα του οποίου μεταξύ άλλων
ανακατασκευάστηκε και το Παναθηναϊκό Στάδιο, το οποίο θα ήταν η κεντρική σκηνή
των πρώτων σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων.
Όλοι οι σκόπελοι λοιπόν
έμοιαζαν να ξεπερνιούνται. Ακόμη και οι
πιο σεσημασμένοι κακοποιοί της πρωτεύουσας έμοιαζαν να συντάσσονται με το
πνεύμα των Αγώνων, αφού όπως αναφέρεται συγκεντρώθηκαν στην Πνύκα για να
διαβεβαιώσουν την αστυνομία ότι δε θα συνέβαινε το παραμικρό κατά τη διάρκειά
τους και μάλιστα θα προστάτευαν τον κόσμο από ξένα κακοποιά στοιχεία! Για να
κατανοήσουμε πόσο σπουδαίο ήταν το γεγονός πως η χώρα μας θα φιλοξενούσε και
πάλι τους Ολυμπιακούς μετά από δεκαπέντε αιώνες...
Η Αθήνα έμοιαζε τώρα έτοιμη
να φιλοξενήσει τη διοργάνωση και να γίνει και πάλι το κέντρο του κόσμου...
ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ...
Βιβλιογραφία:
Λεκάκης Γ. «Ήπειρος, η γωνιά που πέτρωσε στο
5...», έκδ. RiA Music & Multimedia Education Engineering (εκδ. «Πολυμέσα Εκπαιδευτική
Μηχανική»), 1998. Και «Ολυμπιακοί Αγώνες», εκδ. «Ερωδιός», Θεσσαλονίκη
2006.
Μιχαηλίδης Τ. “Μεγάλη
Εγκυκλοπαίδεια του Αθλητισμού”, εκδόσεις Δρακόπουλου, 1961.
Νάτσιος Αντ. “Ένας
αιώνας Ολυμπιακοί Αγώνες”, 1997.
Συρράκος Κ. “Ολυμπιακοί
Αγώνες: Από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα”, ΕΥΡΩΤΥΠ, 1984.
“Αρχαίοι και σύγχρονοι
Ολυμπιακοί Αγώνες”, εκδόσεις Promote,
1972
ΠΗΓΗ: ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ,
15.5.2021.
ΣΧΟΛΙΑ
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook