Η ΙΔΕΟΛΟΓΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ στην ΕΞΕΛΙΞΗ της ΠΟΙΝΙΚΗΣ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ - του Σ. Β. Σίσκου

Η ΙΔΕΟΛΟΓΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ
στην ΕΞΕΛΙΞΗ
της ΠΟΙΝΙΚΗΣ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ

Του συγγραφέα Σωκράτη Β. Σίσκου

Στο προηγούμενο άρθρο μας εξηγήσαμε τους συναισθηματικούς, κυρίως, λόγους που οδήγησαν τη Δικαιοσύνη της Ανταπόδοσης από την ακραία βάρβαρη μορφή της, στην αντίθετη πλευρά της γενικευμένης υπέρμετρης επιείκειας που οδηγεί στην αύξηση των εγκληματικών πράξεων. Θεωρήθηκε ότι είναι «κοινωνικό έγκλημα» να καταδικάζεται σε θάνατο και να εκτελείται ακόμα και ένας πωρωμένος εγκληματίας, αλλά δεν μετρήθηκαν οι εκατοντάδες θάνατοι αθώων που «εκτελέστηκαν» (κάποιες φορές με φρικτό και κτηνώδη τρόπο) από τους εγκληματίες, για το λόγο πως δεν υπήρχε ο φόβος της ανταπόδοσης. Ο Μιλανέζος δικαστής Τσεζάρε (Καίσαρ) Μπεκαρία, ο θεωρούμενος ως θεμελιωτής της επιστήμης της εγκληματολογίας, στο περιώνυμο έργο του «Αδικήματα και Ποινές» γράφει:

«Η βεβαιότητα μιας τιμωρίας, όσο ήπια κι’ αν είναι, θα κάνει πάντα εντύπωση περισσότερο από τον φόβο μιας τρομερής τιμωρίας, αν αυτός ο φόβος συνδυάζεται με την ελπίδα της ατιμωρησίας».

Με πιο απλά λόγια, ένας εγκληματίας θα φρόντιζε να μην διαπράξει κάποια ήπια εγκληματική πράξη αν ήταν βέβαιος ότι θα επακολουθούσε τιμωρία, ενώ ακόμα και ο φόβος μιας σκληρής τιμωρίας δεν έχει αποτρεπτική δράση αν ο εγκληματίας γνωρίζει ότι ένα νομοθετικό καθεστώς ατιμωρησίας τον προστατεύει και από τη χειρότερη εγκληματική πράξη του που είναι η αφαίρεση της ζωής ενός ή περισσότερων αθώων (π.χ. για την ασήμαντη αφορμή μιας ληστείας 100€ ή ενός κινητού τηλεφώνου). Από την άποψη αυτή οι «ανθρωπιστικές» διατάξεις του νέου Ποινικού Κώδικα στέλνουν ένα μήνυμα ατιμωρησίας προς σκληρούς εγκληματίες. Κάποιοι αθώοι πολίτες και κυρίως ανήμποροι ηλικιωμένοι, γυναίκες ή παιδιά, θα δολοφονηθούν ή θα υποστούν βίαιες εγκληματικές πράξεις από «γεννημένους εγκληματίες», όπως θα’ λεγε και ο διάσημος θεμελιωτής της βιολογικής εγκληματολογικής θεωρίας Καίσαρ Λομπρόζο. Γι’ αυτά τα συμβολικά μηνύματα ατιμωρησίας, κάποιοι υποστηρικτές επαναφοράς της θανατικής ποινής για ειδεχθή εγκλήματα θέτουν το ερώτημα, αν η ζωή ενός πωρωμένου εγκληματία είναι πολυτιμότερη από τα εκατοντάδες θύματα βίαιων εγκληματικών πράξεων που μελλοντικά θα πληρώσουν, με τη ζωή τους ή με το γκρέμισμα των ονείρων μιας ευτυχισμένης ζωής, τις συνέπειες ενός κίβδηλου ανθρωπισμού που ενθαρρύνει τη διάπραξη εγκλημάτων.

Στη σειρά αυτή των άρθρων δεν επιδιώκουμε, λόγω αναρμοδιότητας, να αναπτύξουμε τις πολλές θεωρίες των εγκληματολόγων για τον τρόπο απονομής της ποινικής δικαιοσύνης. Ως απλούς και ανώνυμους πολίτες μας ενδιαφέρουν οι συνέπειες για την κοινωνία των ποινικών διατάξεων με τις οποίες θα προστατεύεται η ζωή και η περιουσία αυτών των πολιτών. Και ομιλώ για τους απλούς πολίτες διότι οι επώνυμοι και η πολιτική ελίτ προστατεύονται από πλήθος αστυνομικών εις βάρος της ασφάλειας των πολιτών. Έχουν καταργηθεί εκατοντάδες αστυνομικά τμήματα για να προστατεύονται καλύτερα οι λεγόμενοι ειδικοί στόχοι. Δεν γνωρίζω αν είναι αλήθεια, αλλά κάπου διάβασα ότι, για την προστασία ενός ανώτατου κυβερνητικού αξιωματούχου είχαν αποσπασθεί από το κύριο έργο τους περίπου 40 αστυνομικοί. Αυτοί που αποφασίζουν ερήμην των λαών (χωρίς δημοσκοπήσεις και δημοψηφίσματα) για να προστατεύουν τους θύτες περισσότερο από τα θύματα, φροντίζουν και οι ίδιοι αδαπάνως, σε παγκόσμιο επίπεδο, να προστατεύονται από πληθώρα αστυνομικών. Ο επί 10 χρόνια πρόεδρος της Κομισιόν Χοσέ Εμμανουέλ Μπαρόζο, ένας από τους πιο διεφθαρμένους και ιδεολογικά ανερμάτιστους πολιτικούς της Ευρώπης, είχε φροντίσει να φέρει στις Βρυξέλλες μια κουστωδία 36 πορτογάλων αστυνομικών των ειδικών δυνάμεων για να τον προστατεύουν. Σε παλαιότερα χρόνια ούτε οι δικτάτορες είχαν τέτοια πληθώρα σωματοφυλάκων. Στη σημερινή Δημοκρατία του φόβου και της ανασφάλειας, οι ηγετικές ελίτ των κρατών κυκλοφορούν με αλεξίσφαιρες λιμουζίνες και περιβάλλονται από διμοιρίες αστυνομικών και από επιλεγμένους ειδικούς σωματοφύλακες. Λαοπρόβλητοι ηγέτες!

Είναι λυπηρό το γεγονός ότι, θέματα της ποινικής νομοθεσίας που αφορούν στην ασφάλεια των πολιτών, αποτελούν αντικείμενο ιδεολογικής διαμάχης ανάμεσα σε αυτοαποκαλούμενους προοδευτικούς και σε συντηρητικούς. Βλέπουν από παραμορφωτικό κομματικό πρίσμα τα επιστημονικά ερευνητικά πορίσματα μεγάλων εγκληματολόγων και τους κατατάσσουν σε φασίστες και δημοκράτες. Ας πάρουμε το παράδειγμα ενός διάσημου, στην εποχή του (τέλος του 19ου και αρχές του 20ου αιώνα) γιατρού, του Καίσαρα Λομπρόζο, τον οποίο έχουμε προαναφέρει και θεωρείται ως ένας από τους θεμελιωτές της εγκληματολογίας, Το γεγονός πως η βιολογική θεωρία του για τους εγκληματίες βασίζεται σε ανθρωπομορφικά χαρακτηριστικά και σε κληρονομικές ανωμαλίες, ερμηνεύεται ως θεωρία κάπως ρατσιστική που ξεχωρίζει τους ανθρώπους σε φυσιολογικούς και σε εγκληματίες. Κι’ όμως, αν και οι γενικότερες απόψεις του δεν γίνονται όλες αποδεκτές από τους σύγχρονους εγκληματολόγους, είναι φανερό ότι κάποια από τα αποτελέσματα των ερευνών του είναι χωρίς καμιά αμφιβολία σωστά, διότι υπάρχουν αναμφισβήτητα γραπτά αποδεικτικά στοιχεία. Όταν στα μαθητικά μου χρόνια διάβασα το βιβλίο του «ο εγκληματίας άνθρωπος», εντυπωσιάσθηκα από το γεγονός πως, ως γιατρός, παρακολούθησε επί δεκαετίες την οικογενειακή εξέλιξη ενός ζεύγους αλκοολικών. Από τους εκατοντάδες απογόνους αυτών των βιολογικά εκφυλισμένων ανθρώπων (παιδιά, εγγόνια και δισέγγονα) οι φυσιολογικοί απόγονοι μετρούνταν στα δάχτυλα των χεριών. Όλοι οι υπόλοιποι ανήκαν σε ομάδες με παραβατική συμπεριφορά (κλέφτες, εκβιαστές, παιδόφιλοι, δολοφόνοι, ναρκομανείς, πόρνες, κλπ). Σήμερα, όλοι σχεδόν οι γιατροί, γνωρίζοντας πως ορισμένες παθογένειες του ανθρώπου (φυσικά και οι ψυχοπαθολογικές) είναι δυνατόν, από τα γονίδια ή κάτω από ορισμένες κοινωνικές και περιβαλλοντικές συνθήκες να κληρονομηθούν και από κάποιους απογόνους, ρωτούν τους ασθενείς τους αν από μια συγκεκριμένη ασθένειά τους έπασχε κάποιος κοντινός ή μακρινός συγγενής τους. Ο Λομπρόζο δεν υπήρξε ποτέ ρατσιστής. Αντίθετα, μιλούσε με συμπόνια και οίκτο για τους εγκληματίες. Ήταν ο πρώτος που τους θεώρησε ψυχικά ασθενείς και επιζητούσε τον εγκλεισμό τους σε ψυχιατρικά ιδρύματα αντί να καταδικάζονται σε θάνατο.

Πέρα από τα θεωρητικά συμπεράσματα των ειδικών εγκληματολόγων και τις αγκυλωμένες ιδεολογικές θέσεις των κομματικά αφιονισμένων, υπάρχει το γενικό περί δικαίου αίσθημα της κοινωνίας. Σε μια πραγματική δημοκρατία δεν αποφασίζουν για ζωτικά προβλήματα του λαού κάποιοι «πεφωτισμένοι» μιας μειοψηφίας, οι οποίοι θεωρούν ότι είναι οι μοναδικοί που σκέφτονται και ενεργούν με το σωστό τρόπο. Η κοινωνία, η πλειοψηφία των πολιτών θα αποφασίσει για ζωτικά θέματα που την αφορούν και θα πρέπει οι ηγέτες τους να αφουγκραστούν τους φόβους και την αγωνία αυτών των πολιτών. Το ίδιο θα πρέπει να πράξει και ένας οποιοσδήποτε ερευνητής. Οφείλει να διερευνήσει τον ευρύτερο κοινωνικό του περίγυρο και να καταλήξει σε συγκεκριμένα αμερόληπτα συμπεράσματα. Μια εμπειρία που είχα στο Παρίσι κατά τη διάρκεια μιας μετεκπαίδευσης, μου έδωσε την ευκαιρία να διαπιστώσω τον τρόπο σκέψης μιας μικρής διεθνούς ομάδας επιστημόνων (χωρίς εξειδικευμένες γνώσεις σε θέματα ποινικού δικαίου) πάνω στο πρόβλημα της τιμωρίας των εγκληματιών.

Στη δεκαετία του 1970, όταν πρόεδρος της Γαλλίας ήταν ο Ζορζ Πομπιντού, είχε διαπραχθεί η δολοφονία μιας νεαρής γυναίκας σε προχωρημένη εγκυμοσύνη και της εφτάχρονης κόρης της. Ο δολοφόνος, ένας Τυνήσιος αλλά γαλλικής υπηκοότητας ονόματι Μπεν Αλί, με τη βοήθεια ενός ανεψιού του διέπραξε τους δυο φόνους κατά τη διάρκεια μιας ένοπλης ληστείας. Ο δολοφόνος είχε καταδικαστεί σε θάνατο και ο ανεψιός του σε πολυετή κάθειρξη. Οι οργανώσεις του πανίσχυρου τότε γαλλικού κομμουνιστικού κόμματος ζητούσαν από τον Πομπιντού να δώσει χάρη στο δολοφόνο και τον κατηγορούσαν για ρατσιστή και παραβάτη ενός βασικού κανόνα μιας πολιτισμένης κοινωνίας που είναι ο σεβασμός της ανθρώπινης ζωής, έστω κι’ αν πρόκειται για τη ζωή ενός φονιά.

Μια καθηγήτρια της πολυεθνικής ομάδας των μετεκπαιδευομένων μηχανικών και οικονομολόγων, η οποία ήταν οργανωτικά ενταγμένη στο ΚΚΓαλλίας, έφερε το θέμα προς συζήτηση στο τέλος του μαθήματος. Ενδιαφερόταν να ενημερωθεί, όπως είπε, για τον τρόπο σκέψης για τέτοιου είδους περιστατικά από ανθρώπους υψηλής μόρφωσης και διαφορετικής κουλτούρας, δεδομένου ότι στην εικοσιπενταμελή τάξη υπήρχαν επιστήμονες από δώδεκα χώρες της Ευρώπης, της Λατινικής Αμερικής, του Καναδά και της Ιαπωνίας.

Στην αρχή όλη η τάξη συμφώνησε μαζί της για την «ανάγκη επίδειξης πολιτισμένης επιείκειας προς το δολοφόνο», αλλά αμέσως μετά υποβλήθηκαν ερωτήσεις για τα θύματα και τον τρόπο της δολοφονίας τους. Η καθηγήτρια αναγκάστηκε, από το πλήθος των ερωτήσεων, να περιγράψει τα γεγονότα με λεπτομέρεια. Ο Τυνήσιος με τον ανεψιό του μπήκαν σε ένα σπίτι για να πραγματοποιήσουν ληστεία. Μέσα βρισκόταν μια έγκυος γυναίκα με την εφτάχρονη κόρη της. Βρήκαν κάποια χρήματα, γύρω στις δυο χιλιάδες γαλλικά φράγκα. Τους φάνηκαν λίγα και χτύπησαν τη γυναίκα με μαχαίρι. Η τραυματισμένη τους εκλιπαρούσε και τους έλεγε πως στο σπίτι δεν υπήρχαν άλλα χρήματα. Ο Μπεν Αλί της κατάφερε το θανατηφόρο χτύπημα στο λαιμό. Η εφτάχρονη μικρούλα έτρεξε για να σωθεί. Την πρόλαβε στην πόρτα και με ένα τσεκούρι της θρυμμάτισε το κεφάλι .

Στην αίθουσα διδασκαλίας επικρατούσε μια ασυνήθιστη παγωμάρα, Στο σύνολό τους οι μετεκπαιδευόμενοι μετέβαλαν άποψη και δικαίωσαν την απόφαση του Πομπιντού ο οποίος απέρριψε την αίτηση χάριτος. Ένας βραζιλιάνος μηχανικός, ο μεγαλύτερος της τάξης, σηκώθηκε από τη θέση του και κατανοώντας ότι εκπροσωπεί τις απόψεις της πλειοψηφίας, απευθύνθηκε προς την καθηγήτρια.

- Κυρία μου, αυτό το κτήνος, αν ήμουν εγώ ο δικαστής, θα το καταδίκαζα δέκα φορές σε θάνατο…. Η κοινωνία δεν πρέπει να εκδικείται και οφείλει να είναι επιεικής σε ανθρώπους με ίχνη συνείδησης… Τέτοια ανθρωπόμορφα τέρατα δεν έχουν θέση σε μια οργανωμένη κοινωνία… Η θανάτωσή τους στη γκιλοτίνα είναι η μεγαλύτερη δυνατή πράξη επιείκειας… Ίσως θα τους ταίριαζε άλλος πιο επώδυνος τρόπος θανάτου…

Ο Μπεν Αλί εκτελέστηκε στις φυλακές της Μασσαλίας. Η πλειοψηφία των γάλλων πολιτών, σύμφωνα με σφυγμομετρήσεις της κοινής γνώμης, δεν θέλησε να απονεμηθεί χάρη σε έναν στυγερό εγκληματία, ο οποίος δολοφόνησε με κτηνώδη τρόπο μια έγκυο γυναίκα σε προχωρημένη κατάσταση εγκυμοσύνης και ένα εφτάχρονο αγγελούδι. Κάποιοι «προοδευτικοί» μίλησαν για ρατσισμό, για υφέρποντα φασισμό και για αναγεννημένο εθνικισμό προς ένα άτομο που «δεν ήταν καθαρόαιμος Γάλλος». Όμως, γι’ αυτούς τους «φιλάνθρωπους» της σταλινικής Αριστεράς και της Νεοταξικής (παγκοσμιοποιημένης) Δεξιάς των αδίστακτων κερδοσκόπων, θα μιλήσουμε εκτενέστερα στο επόμενο άρθρο μας.

ΠΗΓΗ: ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 18.7.2021.

ΙΔΕΟΛΟΓΙΑ, ΠΟΙΝΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ, Σισκος
Share on Google Plus

About ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

    ΣΧΟΛΙΑ
    ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ ΣΤΑ ΜΕΣΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΔΙΚΤΥΩΣΗΣ