Της αρχαιολόγου Μαρίας Χατζηπαναγιώτη
Το Αρχαιολογικό Μουσείο Αγίου
Νικολάου δημιουργήθηκε με σκοπό να εκθέτει ευρήματα από την ανατολική Κρήτη που
μέχρι τότε μεταφέρονταν στο Μουσείο Ηρακλείου. Η έκθεση δεν έχει την οριστική
της μορφή, καλύπτει όμως ένα τεράστιο χρονικό διάστημα από τη Νεολιθική Εποχή
ως το τέλος της Ελληνορωμαϊκής περιόδου.
Ο επισκέπτης μπορεί να παρακολουθήσει τη διαχρονική εξέλιξη της τέχνης στην περιοχή μέσα από αντιπροσωπευτικά δείγματα διαφόρων ρυθμών και εποχών. Μεγαλύτερα και σπουδαιότερα σύνολα αποτελούν τα κτερίσματα από το πρωτομινωικό νεκροταφείο της Αγίας Φωτιάς κοντά στη Σητεία (3.000 - 2.300 π.Χ.) στην πρώτη αίθουσα και τα ευρήματα από το ανάκτορο των Μαλλίων που έφεραν στο φως οι έρευνες της Γαλλικής Αρχαιολογικής Σχολής, στην τέταρτη αίθουσα. Πιο διάσημο αντικείμενο θεωρείται το σπονδικό αγγείο που έγινε γνωστό ως "η θεά της Μύρτου".
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ για την ΜΙΝΩΙΚΗ ΚΡΗΤΗ, ΕΔΩ.
Το κτίριο του Μουσείου είναι ορθογώνιο με οκτώ αίθουσες για τα εκθέματα, που διατάσσονται κυκλικά γύρω από κεντρικό ορθογώνιο και πλακόστρωτο αίθριο. Μπροστά του ανοίγεται αυλή στεγασμένη που οδηγεί στα γραφεία της Υπηρεσίας (πρώην Εφορείο) και στο εργαστήριο συντήρησης από τη μια και σε κήπο που σε σχήμα Π πλαισιώνει το κεντρικό κτίριο. Μπαίνοντας από την κύρια είσοδο του Μουσείου στον προθάλαμο βρίσκεται στα αριστερά το εκδοτήριο εισιτηρίων και πωλητήριο βιβλίων και καρτών με το μικρό δωμάτιο των φυλάκων πίσω του. Δεξιά βρίσκονται οι τουαλέτες.
Μπροστά ανοίγονται οι αίθουσες των εκθεμάτων. Ο επισκέπτης προχωρά προς αριστερά κι ακολουθώντας πορεία φοράς του ρολογιού, παρακολουθεί τα εκθέματα κατά ανασκαφικά σύνολα και κατά χρονολογική σειρά. Στην πρώτη αίθουσα εκτίθενται κτερίσματα που βρέθηκαν το 1971 στο παραθαλάσσιο νεκροταφείο της Αγίας Φωτιάς. Το νεκροταφείο αυτό, το μεγαλύτερο σε αριθμό τάφων της προϊστορικής Κρήτης κι ένα από τα μεγαλύτερα της Ελλάδας, είχε τουλάχιστον 260 τάφους με πάνω από 1.600 αγγεία, μερικά χάλκινα εγχειρίδια και πολλές λεπίδες οψιανού (3.000 - 2.300 π.Χ.). Τα αγγεία καμωμένα χωρίς τη βοήθεια κεραμεικού τροχού ακολουθούν διάφορα σχήματα και μαρτυρούν τόσο σχέσεις και επιρροές ενδοκρητικές (κυρίως με την κεντρική Κρήτη), όσο και με τις Κυκλάδες. Οι κυκλαδίτικες επιρροές, μάλιστα, είναι τόσο ισχυρές ώστε μπορούμε να μιλήσουμε για Κρητοκυκλαδικό πολιτισμό.
Στη δεύτερη αίθουσα εκτίθεται άλλη περίφημη νεότερη ομάδα κεραμικής από το σημαντικό πρωτομινωικό οικισμό Φούρνου Κορυφή κοντά στο χωριό Μύρτος Ιεράπετρας. Σε αυτή ανήκει το διασημότερο αντικείμενο του Μουσείου "η θεά της Μύρτου". Πρόκειται για έξοχο σπονδικό αγγείο (ΠΜ ΙΙβ περιόδου) με τη μορφή σχηματοποιημένης θεάς με πολύ μικρό κεφάλι πάνω σε ψηλό, λεπτό λαιμό και κωδωνόσχημο σώμα. Με το δεξί χέρι κρατά και παράλληλα με το αριστερό αγκαλιάζει μικρού μεγέθους ραμφόστομη πρόχου, μοναδική έξοδο υγρού από το εσωτερικό του σπονδικού αγγείου.
ΣΧΟΛΙΟ Γ. Λεκάκη:
Κι όμως, από τα τόσα και σπουδαία προαναφερόμενα ευρήματα, στην επίσημη ιστοσελίδα του υπ. Πολιτισμού υπάρχει μόνον η ανωτέρω φωτογραφία!!!
Στο παρελθόν έχουν φιλοξενηθεί περιοδικές εκθέσεις όπως: "Λασίθι 5.000 χρόνια καλλιτεχνικής έκφρασης: Νίκος Σωτηριάδης, προσωπεία - ειδώλια 1997 μ.Χ.", "Ευρωπαϊκές Ημέρες Πολιτιστικής Κληρονομιάς: Το αθάνατο νερό" κλπ. Στο άμεσο μέλλον οι αίθουσες θα λάβουν την τελική τους μορφή, καθώς προτίθεται να γίνει επανέκθεση των αντικειμένων στα πλαίσια ένταξης του Μουσείου στο Γ' ΚΠΣ από την ΚΔ' Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, στην οποία ανήκει.
Tο Μουσείο Αγίου Νικολάου δημιουργήθηκε το 1970 με σκοπό να στεγάσει τα πολυάριθμα νέα αρχαιολογικά ευρήματα της Ανατολικής Κρήτης που ως τότε πήγαιναν στο Μουσείο Ηρακλείου.
ΠΗΓΗ - κείμενο (με τις ανορθογραφίες): ΥΠΠΟΑ, Εφορεία Αρχαιοτήτων Λασιθίου, Κωνσταντίνου Παλαιολόγου 74, Τ.Κ. 72100, Άγιος Νικόλαος (Νομός Λασιθίου), τηλέφωνο: +30 28410 24943, τηλ/πο: +30 28410 25115, email: efalas@culture.gr. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 1.6.2021.
ΣΧΟΛΙΑ
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook