Αναξαγόρας, Σαπφώ, Ολυμπιάς, Ξενοφών,
Θουκυδίδης, Σωκράτης, Φειδίας, Σοφοκλής,
Περικλής, Πλάτων, Αριστοτέλης, Αντισθένης,
Αλκιβιάδης, Ικτίνος, Αρχιμήδης, Ηρόδοτος,
Θεόκριτος, Δημοσθένης, Θεόφραστος,
Σόλων, κ.ά.
σε βασιλικές πορσελάνες Βιέννης
του 19ου αιώνα…
Του Γιώργου Λεκάκη
Ένα ΒΑΣΙΛΙΚΟ ζεύγος ΠΟΡΣΕΛΑΝΙΝΩΝ αγγείων (υδρίες, ύψους 46,5" η κάθε μία) – έργα τέχνης του 19ου αιώνα - ζωγραφισμένα στο χέρι και υπογεγραμμένα από τον Josef Karl Rädler / Radler (1844–1917), φέρει τίτλο-επιγραφή στα άνω στεφάνια: "Das goldene Zeitalter der griechischen Kultur geschichte n. Rahl" / «Η χρυσή εποχή της ελληνικής πολιτιστικής ιστορίας κατά τον Rahl». Και τα δύο πάνελ είναι δισκομημένα με τους πιο σημαντικούς Έλληνες (φιλοσόφους, μαθηματικούς, ποιητές, ρήτορες, ηγέτες) του 5ου - 3ου αιώνα π.Χ.!
Δείχνει τι σπούδαζαν και τι
θαύμαζαν οι Ευρωπαίοι την εποχή εκείνη, τουλάχιστον στην πολιτιστικά
ελληνοκρατούμενη Βιέννη, την ελληνοευεργετημένη:
Στα αγγεία διακρίνονται οι:
Ξενοφών, Θουκυδίδης, Διαγόρας και οι Διαγορίδες (η οικογένειά του από την Ρόδο),
Σωκράτης, Φειδίας, Σοφοκλής, Περικλής, Ασπασία, Πλάτων, Αντισθένης, Αναξαγόρας,
Αλκιβιάδης, Ικτίνος, Πολύγνωτος, Αρχιμήδης, Νίκη, Κλειώ, Ηρόδοτος, Σαπφώ,
Ολυμπιάς, Πτολεμαίος Φιλάδελφος, Αρίσταρχος, Ερατοσθένης, Θεόκριτος,
Δημοσθένης, Στράτος, Θεόφραστος, Αριστοτέλης, Σόλων, Δημήτριος Φαληρέας, και
τους Μακεδόνες βασιλείς Μ. Αλέξανδρο, και Αλέξανδρος Β (τα ονόματά τους
σημειώνονται από κάτω)…
Πίσω απ’ όλα αυτά, θα πρέπει
να αναζητήσουμε τον άνδρα, που δεν είναι άλλος από τον βλάχο Έλληνα από το μέγα ελληνικό πνευματικό κέντρο, την
Μοσχόπολη, Σίμωνα Σίνα!
Ο Αυστριακός ζωγράφος Karl Rahl
(1812 –1865) έλαβε παραγγελία από τον Έλληνα τραπεζίτη[1] ευεργέτη
(και της Αυστρίας και της Ουγγαρίας[2]), Σίμωνα
Σίνα[3] (1810–1876)
να ζωγραφίσει μια σειρά έργων για την πρόσοψη και τον προθάλαμο της ελληνικής
εκκλησίας στην Αγορά (Fleischmarkt) της Βιέννης. Ο Σ. Σίνας ήταν δωρητής και
ιδρυτής της Ελληνικής Ορθόδοξης Εκκλησίας της Αγίας Τριάδας της Βιέννης. Επί
πλέον, ο Σίνας του παρήγγειλε τέσσερις πίνακες που να απεικονίζουν ήρωες της
Ελληνικής Επαναστάσεως και άλλους τέσσερις πίνακες για να διακοσμήσουν την
κατοικία του.[4] Ο Σίνας επίσης,
ως Έλλην πρέσβυς στην Βιέννη, ανάθεσε στον Johann Strauss II να συνθέσει την
Hellenen-Polka (Πόλκα των Ελλήνων, op. 203), το 1856, για μια ετήσια
χοροεσπερίδα της εθνικής ελληνικής κοινότητος στην Αυστροουγγρική Αυτοκρατορία!
Οι Έλληνες είχαν εισχωρήσει πια στην καθημερινότητα των Ευρωπαίων...
Σίνας, Δούμπας κ.ά. Έλληνες εξευγένιζαν
και εξελλήνιζαν την Βιέννη, ενώ άλλοι Έλληνες πνευματικοί πρωτολαμπαδάριοι ταγοί,
σε όλην την Ευρώπη (Λονδίνο, Παρίσι, Τεργέστη, Βενετία, Βουδαπέστη,
Βουκουρέστι, Μόναχο, Ζυρίχη, Οδησσό, Μόσχα, Αγία Πετρούπολη, Κωνσταντινούπολη, κ.α.)
μιλούσαν για Ελλάδα, τύπωναν και διέδιδαν τον ελληνικό πολιτισμό, ίδρυαν και
συνασπίζονταν σε «Φιλόμουσες Εταιρείες», ενώ ακόμη καλά-καλά κράτος με το όνομα Ελλάς δεν
υπήρχε! Τι θα γινόταν εάν αποκτούσαν επί τέλους, κράτος;[5] Κάθε επανάσταση που δεν έχει πολιτισμικό υπόβαθρο, είναι καταδικασμένη σε αποτυχία. Όλα αυτά
συμβαίνουν μπροστά στα μάτια του πλέον ανθέλληνα της εποχής Αυστριακού
διπλωμάτη Κλέμενς Βέντσελ Νέπομουκ Λόθαρ – πιο γνωστός ως Μέττερνιχ[6] (1773 – 1859)
- υπουργό Εξωτερικών της Αυστριακής Αυτοκρατορίας και Καγκελάριό της (από το 1821), κύριος εξωτερικός αντίπαλος
του Καποδίστρια...
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ για τον ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑ, ΕΔΩ.
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ για τον ΜΕΤΤΕΡΝΙΧ, ΕΔΩ.
Έτσι, από τον Ραλ φαίνεται πως εμπνεύσθηκε ο Radler, ο οποίος εγεννήθη στην Βοημία. Ήταν αυτοδίδακτος καλλιτέχνης – ζωγράφος σε πορσελάνη, που φιλοτέχνησε στην Αυστρία. Αλλά το 1893 η οικογένειά του τον έβαλε απρόθυμα σε ένα βιεννέζικο άσυλο στο Pilgerhain, όπου διαγνώστηκε πως έπασχε από «δευτερογενή άνοια» (σήμερα θα το λέγαμε σχιζοφρένεια, ή λανθάνουσα επιληψία). Εκεί, το 1897, άρχισε να φιλοτεχνεί πίνακες σε ακουαρέλες χρησιμοποιώντας και τις δύο πλευρές του χαρτιού! Ο Radler έβγαζε «μακροσκελείς φιλοσοφικούς λόγους» στο άσυλο και συχνάκις υπέγραφε τις ακουαρέλες του ως «ο Γελαστός Φιλόσοφος»… Αλλά κανείς δεν έδειξε ενδιαφέρον για την δουλειά του εκείνην την εποχή. Περίπου 400 ακουαρέλες ανακαλύφθηκαν στα σκουπίδια, στο Mauer-Öhling, την δεκαετία του 1960… και έτσι ήρθε ξανά στην επιφάνεια, 50 χρόνια μετά τον θάνατό του…
ΠΗΓΗ: Γ. Λεκάκης «Επίτομος βιογραφία του Ιωάννη Καποδίστρια». «Κωνσταντινούπολη και Αγία Πετρούπολη».
ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 7.5.2020.
[1] Ήταν διευθυντής της κεντρικής τράπεζας της Αυστρίας «Oesterreichische Nationalbank», ιδρυτής του τραπεζικού οίκου Simon Georg Sina στην Βιέννη.
[2] Ήταν δωρητής και ιδρυτής της Ουγγρικής Ακαδημίας της Βουδαπέστης!
[3] Ήταν πρόξενος στην Βιέννη, υπουργός στην Αυστρία, το Βασίλειο της Βαυαρίας και την Γερμανία.
[4] Ο Rahl ζωγράφισε επίσης αρκετές τοιχογραφίες όπως και έναν κύκλο από την ιστορία των Αργοναυτών. Επίσης, ζωγράφισε το κτήριο της Ακαδημίας Αθηνών, και πίνακες στην στοά του κεντρικού κτηρίου του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Ο κεντρικός πίνακας δείχνει τον βασιλιά της Ελλάδος, Όθωνα Α', να περιβάλλεται από τις Μούσες. Η δε αριστερή τοιχογραφία δείχνει τον Προμηθέα να κατεβάζει φωτιά από τον Όλυμπο…. Κοινός κρίκος, ο Σ. Σίνας μέγας ευεργέτης της Ακαδημίας Αθηνών (αλλά και του Ορθόδοξου Καθεδρικού Ναού Αθηνών, και άλλων)…
[5] Βλ. Γ. Λεκάκης «Κωνσταντινούπολη και Αγία Πετρούπολη».
[6] Ήταν πρίγκηψ του Μέττερνιχ-Βίνεμπουργκ τσου Μπάιλσταϊν (Klemens Wenzel Nepomuk Lothar Fürst von Metternich-Winneburg zu Beilstein).
ΣΧΟΛΙΑ
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook