Του Γιώργου Λεκάκη
Το Πόκροφ / Pokrov (τ. Ordzhonikidze) είναι μια μικρή πόλη στη Νικόπολη στην Περιφέρεια του Βορυσθένη – νυν Δνείπερου / Dnipropetrovsk - της κεντρικής Ουκρανίας.
Θεωρείται το πολυτιμότερο αρχαίο εύρημα στην Ουκρανία.
Εικονίζεται και σε γραμματόσημο της χώρας.
Το 1883 ένας Ρώσος
μηχανικός-γεωλόγος, ο Valerian Domger, ανακάλυψε πλούσια κοιτάσματα
μεταλλεύματος μαγγανίου σε μια λεκάνη του ποταμού Σόλωνα / Solona, στην κοιλάδα
του Βορυσθένη – σήμερα εκεί υπάρχει η τεχνητή λίμνη Κάκοβκα / Kakhovka.
Η πόλις ιδρύθηκε μόλις το
1956 όταν αρκετοί οικισμοί εργατών ορυχείων συγχωνεύτηκαν σε μια πόλη.
Το 1971 η περιοχή και όλος ο
κόσμος «έμαθε» ότι έχει αρχαία ιστορία, και μάλιστα με ελληνική παρουσία, όπως όλος
ο ρους του Βορυσθένους. Ανακαλύφθηκε σύμπλεγμα 20 ταφικών τύμβων (εδώ τους λένε
kurgan) που χρονολογούνται από την Εποχή του Χαλκού και του Σιδήρου. Ιδιαίτερα
διάσημος είναι μια «βασιλική ταφή» του 4ου αιώνα π.Χ.
Πράγματι, στις 21 Ιουνίου 1971, κοντά
στο Pokrov (και συγκεκριμένα στην τοποθεσία Tolstaja Mogila / Tovsta Mohyla = ουκρ.
«ο μεγάλος τάφος») ανακαλύφθηκε - μεταξύ πολλών άλλων αρχαίων ελληνικών αντικειμένων
για Σκύθες - ένα μεγάλο χρυσό περιδέραιο θώρακος, από τον Ουκρανό αρχαιολόγο
Boris Mozolevski (του Κρατικού Πανεπιστημίου του Ντόνετσκ). Ήταν επισμαλτωμένο,
χρυσό, βάρους 1,140 κιλών, διαμέτρου 30 εκατ. Πιθανότατα ανήκε σε εντόπιο (ίσως
Σκύθη) οπλαρχηγό του 3ου αιώνα π.Χ., αλλά πιθανότατα κατασκευάστηκε από Έλληνες
– μάλλον Θράκες - κοσμηματοποιούς - τεχνίτες της χερσονήσου της Ταυρίδας / Κριμαίας
ή πιθανόν αρχαίων Ελλήνων που δραστηριοποιούνταν στην περιοχή, στην υπηρεσία εντοπίων
ευγενών, αν όχι και Ελλήνων ευγενών.
Η θεματολογία του χωρίζεται
σε τρεις ζώνες (πάνω, μέση και κάτω) που αντιπροσωπεύουν σκηνές του ουρανού, της
γης και του Κάτω Κόσμου, αντίστοιχα, δηλ. την διαίρεση των κόσμων κατά τις αρχαίες
ελληνικές (και όχι μόνο) αντιλήψεις. Οι σκηνές είναι βγαλμένες από την
καθημερινή ζωή, σχετίζονται με τον ελληνικό μύθο των Αργοναυτών του Ιάσονα και
του Χρυσόμαλλου Δέρατος. Το περιδέραιο εκτέθηκε στο Μουσείο Ερμιτάζ στην Αγία
Πετρούπολη, και μετά πήγε στο Μουσείο Ιστορικών Θησαυρών της Ουκρανίας στο
Κίεβο!!!
Επίσης στην ταφή αρ. 12 του
πολιτισμού της Ύστερης Εποχής Τριπόλεως / Τριπυλίας, ευρέθη ταφή ζευγαριου,
όπου βρέθηκαν και δύο αρχαία αγαλματίδια «τύπου Σερεζλί». Στον τύμβο 3 στην ταφή
αρ. 11, του όψιμου πολιτισμού της Τριπόλεως, ευρέθη θραύσμα από το πάνω μέρος
ενός αγαλματιδίου επίσης «τύπου Σερεζλί». Στον ίδιο τύμβο, στην ταφή 25, ευρέθη
ζεύγος όψιμων ταφών εποχής Τριπόλεως, στην οποία βρέθηκαν 5 αγαλματίδια «τύπου
Serezliy». Και πάλι στον τύμβο 3, στην ταφή 32, όψιμης εποχής Τριπόλεως,
βρέθηκε στρογγυλό αγγείο.
Η θέση εξακολουθούσε σημαντική,
διότι ήταν κατά τον μεσαίωνα στον εμπορικό δρόμος Βυζαντίου – Σκανδιναβίας.
ΠΗΓΗ: Γ. Λεκάκης «Κωνσταντινούπολη
και Αγία Πετρούπολη». Γ. Λεκάκης «Σύγχρονης Ελλάδος περιήγησις». ΑΡΧΕΙΟΝ
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 7.3.2018.
ΣΧΟΛΙΑ
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook