Του Γιώργου Λεκάκη
Στην επόμενη 24η δημοπρασία αρχαίων νομισμάτων του Οίκου Δημοπρασιών Nomos, στην Ελβετία, η οποία θα γίνει στις 22.5.2022, η
Κόρινθος έχει την… τιμητική της… Και μαζί μ’ αυτήν, η θεά Αθηνά και ο Πήγασος…
Δημοπρατούνται τρία σχετικά νομίσματα:
Στο πρώτο (αρ. 82), η θεά - της
οποίας το κεφάλι εμφανίζεται στους στατήρες της Κορίνθου αλλά και άλλων πόλεων -
πάντα με κράνος… αλλά χωρίς λοφίο (κορυθάλλη) - βλ. 116, 117 - εκτός από πολύ σπάνιες
περιπτώσεις, όπως αυτή που δημοπρατείται… Δεν είναι σαφές γιατί ακριβώς συμβαίνει
αυτό. Επί πλέον, το κεφάλι της θεάς είναι ιδιαίτερα κομψό! Τόσο που έκανε
κάποιους μελετητές να ισχυριστούν πως δεν είναι η Αθηνά, αλλά είναι η θεά Αφροδίτη[1], επίσης ιδιαιτέρως
λατρευομένη στην Κόρινθο. Ο στατήρας αυτός «κτυπήθηκε» στην Αμβρακία[2] (νυν
Άρτα) - εξ ου και το Α - αποικία Κορινθίων, το 360 - 338 π.Χ. Το ανεκτίμητον… εκτιμάται σε 2,500 ελβ.
φράγκα…
Από την άλλη, ο Πήγασος
εμφανίζεται σχεδόν πάντα να πετάει. Αλλά μερικές φορές, όχι! Σε ένα από αυτά
που δημοπρατείται (αρ. 116) είναι μια απ’ αυτές τις εξαιρετικά σπάνιες φορές. Ο
στατήρας αυτός, από την Κόρινθο, του 405 - 345 π.Χ., φέρει μια πολύ ασυνήθιστη
απεικόνιση του Πήγασου, που θυμίζει κάποια σύγχρονα θέματα με τον ίππο της
Λαρίσης. Φυσικά, ενώ το θεσσαλικό άτι είναι απλώς ένα… απλό άλογο, το
κορινθιακό έχει πτερά… Οι Brice και Ziskowski, προτείνουν ότι στην απεικόνιση πίνει
νερό από την κρήνη Πειρήνη, όπου τον εξημέρωσε ο Βελλερεφόντης, ο οποίος εν συνεχεία
τον ίππευσε όταν σκότωσε επιτυχώς το τέρας Χίμαιρα. Το ανεκτίμητον… εκτιμάται
σε 3,500 ελβ. φράγκα…
Το ίδιο διάστημα (405-345
π.Χ.), κόπηκε επίσης κορινθιακός στατήρ (αρ. 117) με τον Πήγασο να περπατά προς
τα αριστερά (σημειώνεται η γραμμή του εδάφους!). Αλλά αυτό που είναι ενδιαφέρον,
είναι ότι το φτερό του Πήγασου δεν είναι… τεντωμένο, για να πετάξει, αλλά κάπως…
κουλουριασμένο! Γιατί; Σημαντικό το γράμμα Q, πρώτο αρχικό της πόλεως της Κορίνθου, ένα από τα γράμματα-σύμφωνα
- εκφάνσεις – προφορές του ήχου «κ» στην αρχαιότητα…[3] Το
ανεκτίμητον… εκτιμάται σε 1,200 ελβ. φράγκα…
Τέλος, σε άλλο νόμισμα (στατήρας
ασημένιος, 22,30 χλστ., 7,52 γραμμ.) της Κορίνθου με τον Πήγασο, του 550 - 500
π.Χ., που επίσης δημοπρατείται στην ίδια δημοπρασία (αρ. 109), το ιπτάμενο
άλογο συνοδεύεται από ένα τετραμερές έγκοιλο τετράγωνο που σχηματίζει το ηλιακό σύμβολο γαμμάδιον (δυστυχώς γνωτό και ως «σβάστικα»). Γνωστή η σχέση του Απόλλωνος-Ηλίου με την Κόρινθο. Είναι επίσης σπάνιο.
ΠΗΓΕΣ: ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 24.4.2022.
BCD, BMC 19, Calciati 35/2,
Ravel 79.
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:
[1] Αυτό ισχυρίσθηκε ο Peter Blomberg, στην μελέτη του «On
Corinthian Iconography», στο Boreas 25, Ουψάλα, 1996. Αυτή η θεωρία έγινε
αποδεκτή από πολλούς. Αλλά στά «Νομισματικά Χρονικά» (Numismatic Chronicle, τ.
181, 2021), στο άρθρο των L. L. Brice και A. Ziskowski «Athena, Peirene and
Pegasi: Myth and Identity in Corinthian Numismatics», σσ. 1-16», καταρρίπτεται.
[2] Σχετικό νόμισμα, και του Ανακτορίου – νυν Βόνιτσα - Ακαρνανίας.
[3] Γι’ αυτό και οι Άγγλοι την γράφουν Corinth και όχι Korinth…
ΣΧΟΛΙΑ
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook