Ίτυς, η ασπίδα από ιτιά, και η ασπίς της ρινός, ασπιρίνη - του Γ. Λεκάκη

 

Ετυμολογία / ασπιρίνη

Ασπίς της ρινός εξ ιτιάς

Όχι μόνο ο πατέρας της Ιατρικής, Ιπποκράτης, είχε πρώτος μιλήσει για τις παυσίπονες ιδιότητες του χυμού του φλοιού της ιτιάς, απ’ τον οποίο παρασκευάζεται η ασπιρίνη, αλλά γενικότερα οι αρχαίοι Έλληνες είχαν ασπίδα τους την ιτιά.

Από το δένδρο αυτό οι πρόγονοί μας έφτιαχναν αψίδες (γι’ αυτό η εσχάτη αψίς ελέγετο ίτυς) και ασπίδες. Μάλιστα, το ακόμη αρχαιότερο όνομα της ασπίδος ήταν ίτυς «δια το πρώτας εκ ταύτης της ύλης χρήσασθαι κατασκευασθήναι» (Ησύχιος). Αργότερα, με ξύλο ιτιάς έφτιαχναν στεφάνι για την ασπίδα τους. Την ασπίδα η οποία δεν είχε στεφάνι ιτιάς, την έλεγαν πέλτη.

Έτσι, λοιπόν, από αρχαιοτάτων χρόνων η ιτιά ήταν συνώνυμος της ασπίδος, της προστασίας. Και όταν εξ ιτιάς παρασκευάσθηκε - στα νεώτερα χρόνια - ένα φάρμακο το οποίο ο Ιπποκράτης εγνώριζε και χρησιμοποιούσε χιλιάδες χρόνια πριν, και επειδή συν τοις άλλοις ήταν «ασπίς ρινός» (της ρινικής χώρας), ονομάσθηκε ασπιρίνη, ενώ αρχικώς ελέγετο ιτεΐνη…

ΠΗΓΗ: Γ. Λεκάκης "Ελληνικό Λεξικό", εφημ. Έθνος της Κυριακής, 1.6.2003. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 2.3.2003.

Λεξικόν Αμμωνίου και Ησυχίου, Θεόφραστος (κ 510, CP II 9,14), κ.ά.

Ετυμολογια / ασπιρινη ασπις της ρινος ιτια πατερας της Ιατρικης, Ιπποκρατης, παυσιπονο χυμος φλοιος ιτιάς, αρχαιοι ελληνες ασπιδα δενδρο αψιδα εσχατη αψις ιτυς ασπιδες αρχαιο υλη Ησυχιος ξυλο στεφανι πελτη προστασια φαρμακο ασπις ρινος ρινικη χωρα ριν ρινα μυτη ιτεινη Λεξικον Αμμωνιου Ησυχιου, Θεοφραστος Αμμωνιος

Share on Google Plus

About ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ