Του αρχαιολόγου Γρηγόρη Γρηγορακάκη
"Το εκθεσιακό πρόγραμμα αφηγείται την ιστορία της γέννησης και εξέλιξης της ισχυρότερης πόλης της αρχαίας Αρκαδίας, της Τεγέας. Στο επίκεντρο βρίσκονται τα ιερά της και δη το ιερό της Αθηνάς Αλέας, ένα από τα πιο φημισμένα πελοποννησιακά ιερά.
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ για την ΤΕΓΕΑ, ΕΔΩ.
Αίθουσα 1
Παρουσιάζονται εκθέματα που χρονολογούνται από τους προϊστορικούς μέχρι και τους αρχαϊκούς χρόνους. Η αφήγηση ξεκινά από τις σημαντικές προϊστορικές θέσεις της Νεολιθικής Εποχής και της Εποχής του Χάλκου και συνεχίζεται με τα σημαντικά αγροτικά ιερά της Τεγεάτιδος, τα οποία διαδραμάτισαν καθοριστικό ρόλο στην διαδικασία δημιουργίας της Τεγέας. Η ανάπτυξη μνημειακών αρχιτεκτονικών μορφών (δωρικά αρχιτεκτονικά στοιχεία - τεγεατικά επίκρανα) συνδέεται άρρηκτα με την δημιουργία ενός ισχυρού κέντρου εξουσίας και την οριστική συγκρότηση της πόλης.
Αίθουσα 2
Παρουσιάζεται μία ιδιαίτερη κατηγορία μνημείων, των αρκαδικών Ερμών. Οι αρκαδικοί Ερμαί, αφιερώματα ιδιωτών σε ιερά, αποτελούν αφαιρετικές απεικονίσεις θεών ή θεοτήτων. Επιχωριάζουν στην Τεγέα.
Αίθουσα 3
Ιστορείται η εξέλιξη της πόλεως από τους κλασικούς μέχρι και τους Ύστερους Ρωμαϊκούς Χρόνους. Παρουσιάζονται διάφορες πτυχές της ζωής της πόλεως. Η αφήγηση ξεκινά με την οικονομία (εκχρηματισμός, μέτρα και σταθμά, εμπόριο), συνεχίζεται με τις λατρείες, τους αθλητικούς αγώνες και ολοκληρώνεται με το «Επέκεινα», το θάνατο.
Αίθουσα 4
Η αφήγηση κορυφώνεται. Παρουσιάζεται το μεγάλο ιερό της Τεγέας, το ιερό της Αθηνάς Αλέας. Γύρω από αυτό συγκροτήθηκε η πόλη της Τεγέας. Εξιστορείται η εξέλιξή του από τους γεωμετρικούς μέχρι τους ελληνιστικούς χρόνους: Γέννηση - Μνημειοποίηση και Αναμόρφωσή του τον 4ο αι. π.Χ. από τον αρχιτέκτονα και γλύπτη Σκόπα.
Υπαίθρια έκθεση
Αναπτύσσεται στον αύλειο χώρο του Μουσείου και χωρίζεται σε δύο ενότητες: Στην ενότητα «Δημοσίος Βίος» παρουσιάζονται επιλεγμένες επιγραφές, σχετικές με τη δημόσια ζωή στην Τεγέα, ενώ στην ενότητα «Το Επέκεινα» ενεπίγραφες επιτύμβιες στήλες. Η υπαίθρια έκθεση καλύπτει μία χρονική περίοδο από τους Ύστερους Αρχαϊκούς - Πρώιμους Κλασικούς μέχρι και τους Ύστερους Ρωμαϊκούς Χρόνους.
Ιστορία του Μουσείου:
1906 -1907: Ο μητροπολίτης
Νείλος (Σμυρνιωτόπουλος) παραχωρεί στην εν Αθήναις Αρχαιολογική Εταιρεία
οικόπεδο στο Πιαλί (σημ. Αλέα) για την ανέγερση του Αρχαιολογικού Μουσείου
Τεγέας. Η Εταιρεία αποδέχεται τη δωρεά και προχωρεί στην έγκριση της σχετικής
δαπάνης ανέγερσης του κτιρίου.
1909: O Κωνσταντίνος Ρωμαίος,
με την αρωγή της εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας, προχωρεί στην αποπεράτωση
του κτιρίου τού μουσείου και στη δημιουργία της έκθεσης.
1935-1936: Η στέγη του
μουσείου καταρρέει. Προκαλούνται ζημιές σε αρχαιότητες και προθήκες. Ο Μάρκελος
Μητσός, επιμελητής τότε των αρχαιοτήτων, αναλαμβάνει και φέρει εις πέρας το
επίπονο έργο των επισκευών και της αναδιοργάνωσης της έκθεσης. Τότε κτίζεται και
η αίθουσα αρ. 4.
1941: Απόκρυψις: Τα εκθέματα
του μουσείου θάβονται κάτω από το δάπεδό του (3.4.1941). Επίκειται η γερμανική
εισβολή. - ΔΙΑΒΑΣΤΕ επίσης: Γ. Λεκάκης "Αρχαιοκαπηλίες των Γερμανών στην Ελλάδα επί Κατοχής".
1967 - 1968: Ξεκινούν
εκτεταμένες εργασίες επισκευής του Αρχαιολογικού Μουσείου Τεγέας, με ευθύνη του
τότε επιμελητή αρχαιοτήτων, Άγγελου Δεληβοριά, και του αρχιτέκτονα της
Υπηρεσίας Αρχαιοτήτων και Αναστήλωσης του Υπουργείου Προεδρίας της Κυβερνήσεως,
Διονυσίου Τριανταφυλλίδη.
1990: Απόπειρα διάρρηξης στο
Αρχαιολογικό Μουσείο Τεγέας.
1992: Διάρρηξη στο
Αρχαιολογικό Μουσείο Τεγέας. Κλοπή μεταξύ άλλων και της περίφημης κεφαλής του
Τηλέφου, αυθεντικού έργου του γλύπτη Σκόπα.
1994: Οκτώ από τα κλαπέντα
εκθέματα εντοπίζονται και επιστρέφονται στο μουσείο.
1998: Η μαρμάρινη κεφαλή
Ασκληπιού και το ανάγλυφο με την παράσταση Διόνυσου, Αρτέμιδος και Ηρακλή
εντοπίζονται και επιστρέφονται στο μουσείο.
2005: Το Αρχαιολογικό Μουσείο
Τεγέας εντάσσεται στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα "Πολιτισμός" του Γ΄
Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης (Γ΄ ΚΠΣ). Ξεκινά η κτιριολογική αναβάθμισή του.
2011 -2013: Η επανέκθεση του
Αρχαιολογικού Μουσείου Τεγέας εντάσσεται στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα
"Δυτική Ελλάδα - Ιόνιοι Νήσοι" του Εθνικού Στρατηγικού Πλαισίου
Αναφοράς (ΕΣΠΑ).
2014: Το Μουσείο ανοίγει στο κοινό.
Η περιοδική έκθεση φιλοδοξεί
να αναδείξει τη μνήμη ως βασικό στοιχείο συλλογικής ταυτότητας σε τοπικό και
υπερτοπικό περιβάλλον.
Το ζήτημα της διατήρησης και
προβολής της ιστορικής μνήμης είναι επίκαιρο σε ένα ολοένα πιο
παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον, καθώς η επίγνωση της ιστορίας δίνει στις
κοινωνικές ομάδες την αίσθηση του παρελθόντος και καθορίζει τις μελλοντικές
τους αποφάσεις. Ο ρόλος των μνημείων, κινητών και ακινήτων, είναι πολύ
σημαντικός για την οπτική εμπέδωση του κοινού παρελθόντος, ως ενίσχυση της
συλλογικής συνείδησης.
Από τους χαρακτηριστικότερους
φορείς προβολής της συλλογικής μνήμης υπήρξαν τα νομίσματα. Τα νομίσματα συνιστούν
—πέρα από τα άλλα— και εργαλεία αποτύπωσης και μετάδοσης της μνήμης. Κατά
συνέπεια τα νομίσματα αποτελούν μια ιδιαίτερη κατηγορία εκθεμάτων και παρά το
περιορισμένο μέγεθός τους αποδεικνύονται πολύτιμοι αρωγοί στη γνωριμία με το
παρελθόν, καθώς εκτός από την οικονομική τους διάσταση, εμπεριέχουν ιστορική,
συμβολική και καλλιτεχνική αξία.
Δεκατέσσερα επιλεγμένα γλυπτά
της μόνιμης έκθεσης του Μουσείου διαλέγονται με δεκαεπτά νομίσματα που φέρουν
όμοιους ή συναφείς εικονογραφικούς τύπους. Εντυπωσιάζει η ομοιότητα της ηρωικής
μορφής σε κοπή της Τεγέας με τη μορφή του Έχεμου, του Τεγεάτη βασιλιά, σε
ανάγλυφο. Συγκινεί η εγγύτητα της μορφής που συνδέει τους Διόσκουρους μιας
κοπής του Γυθείου με εκείνους ενός τεγεατικού ανάγλυφου, ή την κεφαλή του Ασκληπιού
σε ένα νόμισμα της Επιδαύρου με τη γλυπτή κεφαλή του ιατρού θεού.
ΠΗΓΗ: ΥΠΠΟΑ, Εφορεία Αρχαιοτήτων Αρκαδίας, Αλέα, Τ.Κ. 22012, Τεγέα (Νομός Αρκαδίας), τηλέφωνο: 2710-556.540, email: amtegea@hotmail.com. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 14.3.2019.
ΣΧΟΛΙΑ
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook