Του Γιώργου Λεκάκη
Ένα κάθισμα τουαλέττας από το κτήμα στο Armon ha-Natziv, βρέθηκε σε ανασκαφή του 2019. Πιθανότατα χρονολογείται από την εποχή του βασιλιά Μανασσή(*).
Τώρα, ίχνη του μονοκύτταρου παρασίτου Giardia duodenalis έχουν εντοπιστεί στα εδάφη, που σχετίζονται με δύο τουαλέττες 2.600 χρόνων, οι οποίες αποτελούνται από πέτρινα καθίσματα, που βρίσκονται πάνω από βόθρους. Ευρέθησαν εκεί που ήταν τα σπίτια των πλουσίων στην Ιερουσαλήμ, την πρωτεύουσα του Βασιλείου του Ιούδα, κατά την Εποχή του Σιδήρου.Το Giardia μπορεί να
προκαλέσει διάρροια, κράμπες, πυρετό και θάνατο.
Ελήφθησαν ιζήματα από δυο
αποχωρητήρια, το ένα του 7ου αιώνα π.Χ. και το άλλο 7ου -
6ου αιώνα π.Χ. Μικροσκοπικές έρευνες είχαν δείξει προηγουμένως ότι
οι χρήστες αυτών των αποχωρητηρίων είχαν μολυνθεί από:
- whipworm (Trichuris trichiura),
- στρογγυλό σκώληκα / roundworm (Ascaris lumbricoides),
- ταινία / tapeworm (Taenia
sp.) και
- σκουλήκι / pinworm (Enterobius
vermicularis).
Η αρχική μικροσκοπική εξέταση
του εδάφους που ελήφθη από τις τουαλέττες εντόπισε την παρουσία στρογγυλού
σκουληκιού και άλλων πιθανών εντερικών παρασίτων. Η ανάλυση επαναλήφθηκε τρις. Entamoeba histolytica,
Cryptosporidium sp. δεν ανιχνεύθηκαν.
Ο κ. Piers Mitchell (του
Πανεπιστημίου του Cambridge) και οι συνεργάτες του συνέχισαν την αναζήτηση
στοιχείων για παράσιτα στα αρχαία κόπρανα μέσω της χρήσης μιας βιομοριακής
τεχνικής που ονομάζεται "ELISA", η οποία χρησιμοποιεί αντισώματα για
να ανιχνεύσει την παρουσία μονοκύτταρων οργανισμών.
«Σε αντίθεση με τα αυγά άλλων
εντερικών παρασίτων, τα πρωτόζωα που προκαλούν δυσεντερία είναι εύθραυστα και
εξαιρετικά δύσκολο να ανιχνευθούν σε αρχαία δείγματα μέσω μικροσκοπίων χωρίς την
χρήση αντισωμάτων», εξήγησε το μέλος της επιστημονικής ομάδας Tianyi Wang.
Επειδή το Giardia εξαπλώνεται
μέσω μολυσμένου νερού και μερικές φορές από μύγες, ο κ. Μίτσελ συμπέρανε ότι
ήταν πιθανώς διαδεδομένο σε όλην την αρχαία πόλη. Αυτό παρέχει τα πρώτα μικροβιολογικά
στοιχεία για μολυσματικές διαρροϊκές ασθένειες, που θα είχαν επηρεάσει τους
πληθυσμούς της αρχαίας Εγγύς Ανατολής. Μαζί με περιγραφές από ιατρικά κείμενα
της Μεσοποταμίας της 2ης και 1ης χιλιετίας π.Χ., φαίνεται πιθανόν ότι τα
κρούσματα δυσεντερίας, λόγω γιαρδιασης (< Giardia), μπορεί να έχουν
προκαλέσει κακή υγεία σε πρώιμες πόλεις σε όλη την περιοχή!
ΠΗΓΗ: P. D. Mitchell κ.ά. «Giardia duodenalis and dysentery in Iron Age Jerusalem (7th–6th century BCE)» Parasitology, Cambridge University Press, 26.5.2023. Και «Early toilets reveal dysentery in Old Testament Jerusalem», Cambridge, 26.5.2023. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 27.5.2023.
(*) βασιλιάς της Ιουδαίας (697 - 642 π.Χ.), σκληρός, άδικος και "ειδωλολάτρης".
Abstract
The aim of this study was to determine if the protozoa that cause
dysentery might have been present in Jerusalem, the capital of the Kingdom of
Judah, during the Iron Age. Sediments from 2 latrines pertaining to this time
period were obtained, 1 dating from the 7th century BCE and another from the
7th to early 6th century BCE. Microscopic investigations have previously shown
that the users were infected by whipworm (Trichuris trichiura), roundworm
(Ascaris lumbricoides), Taenia sp. tapeworm and pinworm (Enterobius
vermicularis). However, the protozoa that cause dysentery are fragile and do
not survive well in ancient samples in a form recognizable using light
microscopy. Enzyme-linked immunosorbent assay kits designed to detect the
antigens of Entamoeba histolytica, Cryptosporidium sp. and Giardia duodenalis
were used. Results for Entamoeba and Cryptosporidium were negative, while
Giardia was positive for both latrine sediments when the analysis was repeated
three times. This provides our first microbiological evidence for infective
diarrhoeal illnesses that would have affected the populations of the ancient
near east. When we integrate descriptions from 2nd and 1st millennium BCE
Mesopotamian medical texts, it seems likely that outbreaks of dysentery due to
giardiasis may have caused ill health throughout early towns across the region.
ΣΧΟΛΙΑ
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook