Του Γιώργου Λεκάκη
Ο μητροπολίτης Σμύρνης,
Χρυσόστομος (1867-1922), απέστειλε δακτυλογραφημένη ἐπιστολή μέ τήν ὑπογραφή
του («Τῆς ὑμετέρας περισπουδάστου μοι Ἐξοχότητος / ἐλάχιστος καί ταπεινός φίλος
/ †ὁ Σμύρνης Χρυσόστομος»), πρός τόν Ἐλευθέριο Βενιζέλο. Φέρει ημερομηνία Σμύρνη,
7 Αὐγούστου 1914.
Σε 5 λυτά φύλλα ἀριθμημένα
1-5 με έντυπη ἐπικεφαλίδα («ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ / ΣΜΥΡΝΗΣ»).
«... Τά ἐπισεσωρευμένα ἐρείπια ὅλων τῶν παραλίων
καί πλείστων τοῦ ἐσωτερικοῦ χωρίων καί πόλεων τοῦ Μικρασιατικοῦ Ἑλληνισμοῦ, οὗτινος
την ἐξόντωσιν ὥμοσαν οἱ σατανικῶς ὑπό τοῦ ἀσβέστου καθ’ἡμῶν μίσους των ἐμπνεόμενοι
καί ἔξωθεν ὑπό τῆς τριπλῆς συμμαχίας ὑποκινούμενοι κορυβαντιῶντες Νεότουρκοι,
τά ἀεννάως ῥέοντα κρουνηδόν πικρά δάκρυα τῶν ὀρφανῶν καί δυστυχῶν τά ὁποῖα δέν
δυνάμεθα νά στειρεύσωμεν, διότι ἡ κατάστασις ὁσημέραι βαίνει εἰς χειροτέραν ἐπιδείνωσιν,
ἡ ζοφερά καί μαύρη ἄποψις τῶν ἐνταῦθα ἐναπολειφθέντων δειλῶν καί πτωχῶν
λειψάνων τοῦ Γένους μας, φρονῶ ὅτι μοι παρέχουσιν, ὡς ἀνωτάτῳ ἐνταῦθα
θρησκευτικῷ καί πολιτικῷ και ἐθνικῷ Ἀρχηγῷ, τό δικαίωμα νά ὁμιλήσω μετά παρρησίας
καί πάλιν πρός τήν Ὑμετέραν Ἐξοχότητα, Ἥν ἡ Θεία Πρόνοια ἔταξεν ἰθύντορα τῶν
τυχῶν τοῦ ὅλου Ἑλληνισμοῦ, μέ τήν παράκλησιν καί ἀξιώσιν ν’ ἀκουσθῶ εὐμενῶς τήν
φοράν ταύτην, διότι ἡ ὅλη πορεία τῶν πραγμάτων, ὡς ταῦτα ὑποπίπτουσιν εἰς τήν ἀντίληψίν
μας, μᾶς κάμνει να τρέμωμεν ἐνταῦθα διά τήν ὀλισθηρότητα τοῦ ἐδάφους ἐφ’οὗ
περιπατοῦσιν οἱ Κυβερνῆται τῆς Ἑλλάδος. [...]
Ἐξοχώτατε, ὁσονδήποτε καί ἄν κατά τάς εὐτυχεῖς
ἡμέρας τῆς ἡγεσίας σας ἐμεγαλύνθη και ἐδοξάσθη ἡ Ἑλλάς, ὁσηνδήποτε ἀκμήν καί ἄν
ἀποκτήσῃ διά τῆς εὐφυοῦς ἐκμεταλλεύσεως τῶν νέων πλουσίων ἐδαφῶν της, ὅμως δέν δύναται
νά συμπεριλάβῃ τόν ἑλληνισμόν, δέν δύναται δέ νά ἐπεκταθῇ καί βορειότερον διότι
τά ὅρια της ἐν Εὐρώπῃ ἀπεκρυσταλλώθησαν πλέον, καί ὄχι μόνον ἐλπίς ἐπεκτάσεως
πρός τά ἐκεῖ δέν δύναται να ὑπάρξῃ, ἀλλά τοὐναντίον ἐπιβουλαί διαρκεῖς προς σμίκρυνσιν
καί περιορισμόν. Εἰς ἡμᾶς φαίνεται πολύ παράδοξον καί ἀπιστοῦμεν εἰς τά ὦτα και
τούς ὀφθαλμούς μας, βλέποντες νά θέλῃ ἡ Ἑλλάς, κρατοῦσα ὡς ὅπλον τά ῥάκη τῆς
συνθήκης τοῦ Βουκουρεστίου, νά περιορισθῇ εἰς τά ὅριά της ἐπιλήσμων τῶν ἀκαταμαχήτων
ἱστορικῶν καί ἐθνολογικῶν καί γεωγραφικῶν δικαίων της, τήν στιγμήν καθ’ ἥν θά ἔχῃ
ὕπερθεν αὐτῆς Σερβίαν δέκα πέντε ἑκατομμυρίων καί Ῥουμανίαν πανίσχυρον και διαρκές
φόβητρον ὡς δαμόκλειον ξῖφος ἐπικρεμαμένην κατ’αὐτῆς καί ἑτοίμην νά συνθηκολογῇ
μετά τοῦ πλειοδοτοῦντος ἵνα καταπνίγῃ καί τό ἐλάχιστον κίνημά μας πρός ὑποστήριξιν
τῶν ἐν Ἀνατολῇ δικαίων μας. Τά ἔθνη δέν πρέπει νά πτήσσωσι πρό τῶν προσκαίρων
θυσιῶν, ἀλλά νά ῥίπτωνται ἀκατάσχετα εἰς τούς ἀγῶνας καί τούς κινδύνους ἔστω καί
ἄν πρόκειται ἀκόμη προσωρινῶς νά συντριβῶσι, διότι ὀφείλουσι ν’ἀποθνήσκωσιν ἐνδόξως
ὑπέρ τῶν ἰδανικῶν καί νά φεύγωσι τόν διά φθίσεως καί μαρασμοῦ θάνατον...».
ΠΗΓΗ: Βέργος, 5.11.2015. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 4.10.2015.
ΣΧΟΛΙΑ
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook