Εξέδρα αρχαίου ναού του θεού των Κεραυνών, των Ίνκας, ήταν κρουστό μουσικό όργανο! - του Γ. Λεκάκη

Εξέδρα αρχαίου ναού

του θεού των Κεραυνών,

των Ίνκας,

ήταν κρουστό μουσικό όργανο!

Του Γιώργου Λεκάκη

Μια επιφάνεια δαπέδου, σε μια υπαίθρια εξέδρα ίσως χρησιμοποιήθηκε για να δημιουργήσει έναν ήχο, που ομοιάζει με τυμπάνου, σε έναν, πιθανώς, ναό των Ίνκας, αφιερωμένο σε μια θεότητα του Κεραυνού, στην Viejo Sangayaico του Περού.

Το δάπεδο κατασκευάσθηκε μεταξύ 1000 και 1400 μ.Χ. Πιστεύεται ότι χρησιμοποιήθηκε έως και τον 16^ο αιώνα.

Οι πρώιμες ισπανικές αποικιακές εθνοϊστορικές πηγές από τις Άνδεις είναι γεμάτες με αναφορές σε χορούς και μουσική των ιθαγενών, ως συνοδευτικό τελετουργικών και εορτών. «Γνωρίζουμε ότι στα προ-ισπανικής κατακτήσεως χρόνια, στις τελετουργίες των Άνδεων ο χορός ήταν ένα μεγάλο μέρος της διαδικασίας. Πιστεύω ότι αυτή η ειδικά μελετημένη εξέδρα, κατασκευάσθηκε για να ενισχύσει τους φυσικούς ήχους με τον χορό», εδήλωσε ο αρχαιολόγος K. Lane (από το Πανεπιστήμιο του Μπουένος Άιρες).

Η πρόσφατη αρχαιολογική έρευνα απεκάλυψε μια υπαίθρια εξέδρα, που δυνητικά προετοιμάσθηκε ως ένας τύπος «πίστας χορού», που παράγει έναν βαθύ ήχο, σαν κρουστό, όταν πατηθεί. Ερμηνεύω αυτό το χαρακτηριστικό ως «ηχητική εξέδρα για χορό ποδιών». Η συσχέτιση αυτής της τοποθεσίας, με την λατρεία της θεότητας των κεραυνών, υποδηλώνει ότι ο χορός πάνω σε αυτήν, μπορεί να ήταν εν μέρει συχνοτικά συντονισμένος με αυτήν την υπερφυσική οντότητα!

Ήδη έχει αρχίσει μεγάλη συζήτηση γι’ αυτό το «thunder floor», όπως ονομάσθηκε κρουστό και την πιθανή άλλη σχέση δαπέδων και εξεδρών ναών και θεάτρων με την μουσική / ηχητική παραγωγή…

Γνωρίζουμε ότι τα αρχαία ελληνικά θέατρα κουρδίζονταν – ΔΙΑΒΑΣΤΕ το ΕΔΩ.

Θυμίζω ότι η τεχνητή αναπαραγωγή ήχου κεραυνού, υπήρχε από τον 5^ο αι. π.Χ. τουλάχιστον, στο αρχαίο ελληνικό θέατρο. Ήταν το μηχάνημα το ονομαζόμενον βροντείον ή ηχείον, για να κάνει εντυπωσιακή την εμφάνιση του Διός. Ήταν:

        - ένα μεταλλικό δοχείο με χαλίκια,

        - ή κομμάτι τεντωμένου δέρματος, επί του οποίου έρριπταν μολύβδινα σφαιρίδια,

        - ή ασκός, που περιείχε μικρές πέτρες, τους οποίους οι «μηχανικοί σκηνής» κτυπούσαν με χάλκινες πλάκες,

και όλα αυτά, για την παραγωγή του χαρακτηριστικού ήχου της βροντής ή άλλου βρόντου / θορύβου. – ΔΙΑΒΑΣΤΕ επίσης: Γ. Λεκάκης «Μουσικής Μύησις».

Υπήρχε επίσης και το κεραυνοσκοπείον (υψηλή περίακτος), ένας καθρέπτης για την οπτική δημιουργία ψευδαίσθησης – εμφάνισης κεραυνών και καιρικών φυσικών φαινομένων, ήδη επί Αισχύλου.[1]

Η εξέδρα του ναού του Κεραυνού του Περού, η οποία ήταν αρκετά μεγάλη για να φιλοξενήσει έως και 26 χορευτές, ήταν γεμάτη με τέσσερα στρώματα γκουανό (κοπριά) από καμηλοειδή, διάσπαρτα με τέσσερα στρώματα καθαρού λασποπηλού. Τα κενά στα στρώματα της κοπριάς βοηθούν στην παραγωγή ενός βαθέως ήχου, εξήγησε ο κ. Lane. Οι (κρουστικοί) ήχοι που παράγουν οι χορευτές όταν κτυπούν τα πόδια τους στην εξέδρα, θα μπορούσαν να συνοδεύονταν από άλλα κρουστά και πιθανώς πνευστά των Άνδεων.

Έτσι, η πέτρινη εξέδρα έπαιζε τον ρόλο της μεμβράνης ή της χάλκινης επιφάνειας των σημερινών κρουστών, και οι χορευτές ήταν τα κρουστήρια.

ΠΗΓΗ: Kevin Lane «Pounding the ground for the thunder god: Sounding platforms in the Prehispanic Andes (CE 1000–1532)», https://doi.org/10.1016/j.jaa.2023.101515  στο Journal of Anthropological Archaeology, Volume 71, Σεπτ. 2023, 101515. Εφημερίδα Art. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 20.7.2023.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:

---

[1] Βλ. Πολυδεύκης, Τ. Καλογερόπουλος «Λεξικό της Ελληνικής Μουσικής», Γ. Καραδέδος. Γ. Λεκάκης «Αισχύλου, Προμηθέας Δεσμώτης», εκδ. Πελασγός.

Εξεδρα αρχαιος ναος θεος Κεραυνων, ινκας, κρουστο μουσικο οργανο επιφανεια δαπεδο υπαιθρια ηχος, τυμπανο ινκα θεοτητα του Κεραυνου, Viejo Sangayaico βιεγο βιεχο σανγκαγιαικο Περου 1000 1400 11ος 12ος 13ος 14ος μΧ 16ος 15ος ισπανικη αποικια εθνοιστορια ανδεις χορος μουσικη ιθαγενεις ινδιανοι τελετουργια εορτη ισπανικη κατοχη τελετουργιες φυσικος αρχαιολογος αρχαιολογια υπαιθρια πιστα χορου βαθυς κρουστος ηχητικη ποδιων λατρεια κεραυνος συχνοτητα συντονισμος υπερφυσικη οντοτητα thunder floor θεατρο ηχητικη παραγωγη αρχαια ελληνικα θεατρα κουρδισμα τεχνητη αναπαραγωγη ηχου 5ος πΧ αρχαιο ελληνικο θεατρο μηχανημα βροντειον ηχειον, Διας ζευς βροντειο ηχειο μεταλλικο δοχειο χαλικια, χαλικι δερμα μολυβδινο σφαιριδιο ασκος, πετρα μηχανικος σκηνης χαλκινη πλακα βροντη βροντος θορυβος κεραυνοσκοπειον κεραυνοσκοπειο υψηλη περιακτος καθρεπτης καθρεφτης οπτικη δημιουργια ψευδαισθηση κεραυνοι καιρικα φυσικα φαινομενα Αισχυλος χορευτης, στρωματα γκουανο κοπρια καμηλοειδη, στρωμα λασποπηλος πηλος ιλυς λασπη βαθυς κρουστικος χορευτες κτυπημα ποδια ποδι κρουστα πνευστα ανδεων μεμβρανη χαλκινη κρουστηρια κρουστηριο Πολυδευκης, Καλογεροπουλος Καραδεδος σκηνικα σκηνικο

Share on Google Plus

About ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ