Του Γιώργου Λεκάκη
Ένας από τους σημαντικότερους αρχαιολογικούς χώρους του Μεξικού, το Cuicuilco, είναι «κρυμμένος» στον δήμο Tlalpan, νότια της Πόλης του Μεξικού, μόλις 12 μίλια οδικώς από το κέντρο της πόλεως… Με εκπληκτική και αινιγματική ιστορία. «Το Cuicuilco είναι η πρώτη αληθινή πόλη του κεντρικού Μεξικού», λέει ο αρχαιολόγος D. Carballo (Πανεπιστήμιο της Βοστώνης).
Η πρώτη κατοίκησή του τοποθετείται στο 800 π.Χ. από πρώιμους αγρότες. Μεγάλωσε
τόσο, που φιλοξενούσε έναν πληθυσμό 20.000 ανθρώπων, που ευημερούσαν σε αυτήν
την σχετικώς πλούσια περιοχή, που τους προμήθευε νερό για να ποτίσουν την γη
τους αλλά και για χρήση σε οικιακούς και θρησκευτικούς χώρους.
«Το Cuicuilco ίσως είναι το καλύτερο παράδειγμα στο κέντρο της μεσοαμερικής
ηπείρου, μιας πολύπλοκης πρώιμης κοινωνίας, με ένα καλά οργανωμένο υδραυλικό
γεωργικό σύστημα», λέει ο αρχαιολόγος Al. Pastrana (του Εθνικού
Ινστιτούτου Ανθρωπολογίας και Ιστορίας του Μεξικού).
Είναι, ωστόσο, αδύνατον να πούμε πώς έμοιαζε το αρχαίο Cuicuilco.
Περίπου το 250 μ.Χ., μαζί με μια περιοχή περίπου 50 τετρ. μιλίων, γύρω του, θάφτηκε
από την έκρηξη του ηφαιστείου Xitle, σε ορισμένα σημεία έως και σε βάθος 9 μ.! Το
στρώμα της βασαλτικής λάβας - σήμερα γνωστό ως Pedregal de San Angel - καλύπτει
το μεγαλύτερο μέρος της αρχαίας πόλεως, και ό,τι δεν είναι εγκλωβισμένο στην
λάβα και δεν έχει ανασκαφεί βρίσκεται κάτω από την σύγχρονη πόλη. Η έκρηξη
ανάγκασε τους κατοίκους του Cuicuilco να εγκαταλείψουν την πόλη τους και να
μετακινηθούν βόρεια, όπου συνάντησαν έναν μεγάλο πολιτισμό, στην άνοδό της,
στην αναπτυσσόμενη μητρόπολη Teotihuacan, η οποία είχε ιδρυθεί γύρω στο 100
π.Χ. Αλλά «οι άνθρωποι από το Cuicuilco δεν ίδρυσαν το Teotihuacan, όπως έχει
προταθεί», λέει ο Pastrana.
Οι πρώτες ανασκαφές στο Cuicuilco πραγματοποιήθηκαν μεταξύ 1922 και 1925 - με την βοήθεια εκρηκτικών για την διάσπαση της λάβας. Εκείνην την εποχή, η μόνη ορατή αρχαία κατασκευή ήταν η κορυφή της ασυνήθιστης κωνικής / στρογγυλής πυραμίδας του, η οποία χρονολογείται στον 5ο αιώνα π.Χ. και είναι μια από τις παλαιότερες μνημειακές κατασκευές στην Μεση Αμερική.
Κάποιες αρχαιολογικές εξερευνήσεις έγιναν πριν από την κατασκευή του Ολυμπιακού Χωριού, για τους αγώνες του 1968, και σωστικές ανασκαφές την δεκαετία του 1990. Σήμερα εκτελούνται σήμερα περιορισμένες αρχαιολογικές εργασίες. Μέχρι στιγμής, η πυραμίδα ύψους 25 μ., πλάτους 110 μ., η οποία είναι αφιερωμένη σε έναν Θεό της Φωτιάς, που σχετίζεται επίσης με τα ηφαίστεια, έχει ανασκαφεί πλήρως, όπως και δύο άλλοι ναοί, και ένα μεγάλο αστικό ναϊκό συγκρότημα.
Αλλά επίσης αινιγματικά είναι τα
ειδώλια του Cuiculico, που μοιάζουν να φορούν μάσκα / κάσκα προφύλαξης από τα ηφαιστειακά τοξικά αέρια… Έχουν ευδιάκριτο φύλο και κόμμωση...
Όλοι οι αρχαιολογικοί χώροι είναι συνήθως ανοικτά για επισκέπτες.
ΠΗΓΗ: «Off the Grid: The Ancient City of Cuicuilco, Mexico», AJA, Ιουλ./Αυγ. 2023. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 5.7.2023.
ΣΧΟΛΙΑ
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook