Τα Ελευσίνια Μυστήρια

Τα Ελευσίνια Μυστήρια

Οι λατρευτικές τελετές πραγματοποιούνταν σε δύο περιόδους και διαρκούσαν εννέα ημέρες, σε ανάμνηση της περιπλάνησης της θεάς Δήμητρας για την αναζήτηση της κόρης της, Περσεφόνης.

Οι λατρευτικές τελετές πραγματοποιούνταν σε δύο περιόδους:

Την άνοιξη, τον μήνα Μάρτιο, τον αρχαίο μήνα Ανθεστηριώνα, γινόταν στην Αθήνα η προκαταρκτική μύηση που περιλάμβανε καθαρμό στον Ιλισό ποταμό. Πρόκειται για τα Μικρά, όπως τα έλεγαν, τα εν Άγραις Μυστήρια. 

Τον Σεπτέμβριο, τον αρχαίο μήνα Βοηδρομιώνα, γίνονταν τα Μεγάλα Μυστήρια που διαρκούσαν εννέα ημέρες, σε ανάμνηση της περιπλάνησης της θεάς Δήμητρας για την αναζήτηση της κόρης της, Περσεφόνης.

Ελευσίνια Μυστήρια, του Paul Sérusier, 1888.

Ακολουθούσαν ένα συγκεκριμένο τελετουργικό που συνοπτικά περιλάμβανε τα εξής:

Την παραμονή μεταφέρονταν από την Ελευσίνα στην Αθήνα τα Ιερά Αντικείμενα με τον Ιεροφάντη και τον Δαδούχο επί κεφαλής μιας πομπής εφήβων. Αυτά φυλάσσονταν στο «Εν άστει Ελευσίνιον», ένα μικρό ιερό της Δήμητρας στη βόρεια κλιτύ της Ακρόπολης.

Την επόμενη ημέρα γινόταν η πρόρρηση της έναρξης των Μυστηρίων, η οποία ονομαζόταν Αγυρμός (δηλαδή συγκέντρωση των υποψηφίων μυστών). Ο Ιεροκήρυξ καλούσε όσους επιθυμούσαν να συμμετάσχουν, αποκλείοντας μόνον:

            - όσους είχαν βάψει τα χέρια τους με αίμα

και

            - όσους δεν κατανοούσαν την ελληνική γλώσσα.

Η δεύτερη ημέρα ονομαζόταν «Άλαδε Έλασις» από την προτροπή του Κήρυκα «Άλαδε μύσται». Αυτοί που βρίσκονταν στη διαδικασία της μύησης κατευθύνονταν στη θάλασσα του Φαλήρου, όπου έκαναν καθαρτήριο λουτρό εξαγνισμού και θυσίαζαν χοιρίδια στη θεά Δήμητρα.

Ακολουθούσε η πομπή των μυστών, οι οποίοι στεφανωμένοι συνόδευαν τον Ίακχο και τα «Ιερά Αντικείμενα» κατά την επιστροφή τους από την Αθήνα στην Ελευσίνα, διασχίζοντας την Ιερά Οδό και καλύπτοντας μια απόσταση περίπου 22 χιλιομέτρων.

Στη διαδρομή έκαναν στάσεις σε ιερά που συναντούσαν, όπως:

            - το ιερό της Αφροδίτης Αφαίας, στο σημερινό Χαϊδάρι - σ.σ.: αρχαίος Δήμος Έρμου - 

καθώς και

            - στους Ρειτούς, τις δυο λίμνες, μία μεγάλη και μία μικρή, αφιερωμένες στη Δήμητρα και την Περσεφόνη αντίστοιχα. Η πομπή προσέγγιζε την Ελευσίνα καθώς νύχτωνε και οι υποψήφιοι μύστες, κρατώντας ο καθένας από μία δάδα αναμμένη, εισέρχονταν στο Ιερό. Οι μελετητές υποθέτουν ότι η νύχτα περνούσε με χορούς γύρω από το «Καλλίχορον φρέαρ».

Και φτάνουμε στην 21η Βοηδρομιώνος, τη σπουδαιότερη ημέρα των Μυστηρίων. Κατά την παράδοση, ο Κήρυκας εμφανιζόταν στα Μεγάλα Προπύλαια και φώναζε: «εκάς, εκάς οι βέβηλοι» (μακριά οι βέβηλοι).

Ακολουθούσε η διαδικασία της μύησης στον χώρο του ναού της Δήμητρας, στο λεγόμενο Τελεστήριο, που περιλάμβανε 

            - τα «δρώμενα» (πιθανά μία αναπαράσταση των παθών της θεάς) - σ.σ.: Αντιγραφή τους αποτελεί η αναπαράσταση των παθων του Ιησού, την Μεγάλη Εβδομάδα!

            - τα «δεικνύμενα» (τα ιερά αντικείμενα που αποκάλυπτε ο Ιεροφάντης)

και

            - τα «λεγόμενα» (κάποιο είδος κατήχησης ή διδασκαλίας).

Η επόμενη νύκτα ήταν αφιερωμένη στην Εποπτεία, την ανώτατη βαθμίδα μυήσεως. Οι τελετές ολοκληρώνονταν με την ανατολή της επόμενης ημέρας, της 23ης Βοηδρομιώνος, που είχε την ονομασία «πλημοχόη» και ήταν αφιερωμένη στην λατρεία των χθόνιων δυνάμεων και των νεκρών.

Με το τέλος των Μυστηρίων, οι μυημένοι έχοντας ζήσει μία μοναδική εμπειρία που ενεργοποιούσε το σώμα, την ψυχή και το πνεύμα τους, αντιλαμβάνονταν το αέναο σχήμα της εναλλαγής της ζωής με τον θάνατο, συμφιλιώνονταν με την ιδέα του και δημιουργούσαν ελπίδες για τη μεταθανάτια τύχη τους.

Τα Ελευσίνια Μυστήρια, έπειτα από μια μακρόχρονη και λαμπρή πορεία ανά τους αιώνες, καταργήθηκαν οριστικά στα χριστιανικά χρόνια, ο μύθος τους όμως παραμένει αναλλοίωτος έως τις μέρες μας.

ΠΗΓΗ: ΕΦΑ ΔΥΤΙΚΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ, ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 1.3.2021.

Ελευσινια Μυστηρια λατρευτικη τελετη 9 εννεα ημερες, μερες αναμνηση περιπλανηση θεα Δημητρα αναζητηση κορη Περσεφονη λατρευτικες τελετες ανοιξη, μηνας Μαρτιος, εθιμα μαρτιου αρχαιος μην Ανθεστηριων Ανθεστηριωνας, Αθηνα μυηση καθαρμος Ιλισος ποταμος Μικρα εν αγραις Μυστηριο αγρος Σεπτεμβριος, Σεπτεμβριου Βοηδρομιωνας, Βοηδρομιων Μεγαλα Μυστήρια λατρευτικες τελετες αναμνηση αρχαιος προκαταρκτικη αγρος Serusier, 1888 σερουσιερ τελετουργικο παραμονη μεταφορα Ελευσις Ιερα Αντικειμενα Ιεροφαντης Δαδουχος πομπη εφηβος εφηβων αφηβοι Εν αστει Ελευσινιον ιερο Δημητρας βορεια κλιτυ Ακροπολη αθηνων προρρηση εναρξη αγυρμος συγκεντρωση υποψηφιος μυστης Ιεροκηρυξ αιμα κατανοηση ελληνικη γλωσσα αλαδε ελασις ελαση προτροπη Κηρυκας μυσται διαδικασια μυησης μυηση θαλασσα Φαληρο καθαρτηριο λουτρο εξαγνισμος θυσια χοιρος χοιριδιο μυστες στεφανωμενος στεφανι ιακχος αντικειμενο Ιερα Οδος σταση ιερα Αφροδιτη Αφαια Χαιδαρι, Ρειτοι λιμνες, μεγαλη μικρη αφιερωμενη δαδα αναμμενη, νυχτα χορος καλιχορο Καλλιχορον φρεαρ 21η Βοηδρομιωνος, σπουδαιοτερη ημερα παραδοση, Κηρυξ Μεγαλα Προπυλαια εκας, βεβηλοι βεβηλος Τελεστηριο, δρωμενα αναπαρασταση των παθων παθη δεικνυμενα λεγομενα κατηχηση διδασκαλια νυκτα Εποπτεια, ανωτατη βαθμιδα μυησεως ανατολη 23η πλημοχοη αφιερωμα χθονιες δυναμεις νεκροι χθονια δυναμη νεκρος μυημενοι μοναδικη εμπειρια ενεργοποηση σωμα, ψυχη πνευμα αεναο σχημα εναλλαγη ζωη θανατος, συμφιλιωση ιδεα ελπιδα μεταθανατια τυχη μετα θανατο θανατον καταργηση χριστιανικα χρονια, μυθος λιμνη λιμνες ρειτων Ιησους χριστος, Μεγαλη Εβδομαδα εθιμα

Share on Google Plus

About ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ