Αρχαίο αγαλματίδιο της Μητέρας των Αγγέλων, τρικέφαλης θεάς Εκάτης, βρέθηκε στην αρχαία ελληνική πόλη Κελένδερι! - του Γ. Λεκάκη

Αρχαίο αγαλματίδιο

της Μητέρας των Αγγέλων,

τρικέφαλης θεάς, Εκάτης,

βρέθηκε στην αρχαία ελληνική πόλη

Κελένδερι…

Του Γιώργου Λεκάκη

Για την αρχαία ελληνική πόλη Κελένδερι, σας έχω γράψει πολλά – ΔΙΑΒΑΣΤΕ και ΕΔΩ.

Τώρα, μια τρικέφαλη μορφή της θεάς Εκάτης 2.300 χρόνων, βρέθηκε στην αρχαία πόλη Κελένδερι Κιλικίας, στην Μυρσίνη / Μερσίνα, στον 36ο παράλληλο [36°08′30″N 33°19′04″E].

Στην πόλη που βρίσκεται στην περιοχή Aydıncık, με άδεια της Γενικής Διεύθυνσης Πολιτιστικής Κληρονομιάς και Μουσείων, ο αναπλ. δρ. Mahmut Aydın κατά τις ανασκαφές, που διεξήχθησαν υπό την διεύθυνσή του, βρήκε το αγαλματίδιο της τρικέφαλης θεάς Εκάτης, και άλλα κεραμικά, που ανήκουν στην (κακώς λεγομένη) «ελληνιστική» περίοδο.

Σημειώστε πως η Εκάτη / Εκάτα < ἕκατος (αγγλ. Hecate), ήταν φωσφόρος και τοξοβόλος χθονία μεγαλοπρεπής πρωτοθεά, που έπειτα, επί Δωδεκαθέου, ταυτίσθηκε με την Άρτεμη [βλ. Γ. Λεκάκης "Τα επίθετα της θεάς Αρτέμιδος"], και οι ιδιότητές της μοιράσθηκαν και στην Δήμητρα, και την Ρέα, την Περσεφόνη, τον Ερμή, την Γαία, τον Πάνα, την Κυβέλη, τους Κορύβαντες, και τις Τρεις Χάριτες!

Η Εκάτη εβοήθησε την θεά Δήμητρα στην αναζήτηση της Κόρης της, Περσεφόνης. Μετά δε την επανένωσή τους, έγινε συνοδός και φροντιστίς της Περσεφόνης και σύντροφος του Άδη. Άρα ήταν στενά συνδεδεμένη με τα Ελευσίνια μυστήρια. Υπήρχε μια εσωτερική σχέση ανάμεσα στην αγία τριάδα Δήμητρα - Κόρη - Εκάτη.

«Ἑκάτης δεῖπνον», όνόμαζαν ένα γεύμα / δείπνο, το οποίο παρέθεταν τα «Εκαταία»[1], την νύκτα «ἐν τριόδοις» (στα τρίστρατα) οι πλούσιοι στην βάση του αγάλματός της, την 30ή (3 Χ 10) ημέρα κάθε μήνα (κατὰ νουμηνίαν) για τους ζητιάνους, εξαθλιωμένους και πένητες και γενικά τους φτωχούς της πόλεως, ως θυσία! Απίστευτη αρχαία ελληνική κοινωνική πολιτική και μέριμνα.

Σχετιζόταν με εξαγνιστικές τελετές και οικιακούς καθαρμούς, τα οξυθύμια[2].

Εξ ης ο ἑκατηβελέτης, ἑκατηβόλος (ἑκάς + βάλλω), αυτός που σημαδεύει από μακριά, επίθετο του θεού Απόλλωνος, διδύμου αδελφού της Αρτέμιδος. Υπήρχε μια εσωτερική σχέση ανάμεσα στην αγία τριάδα Άρτεμις - Απόλλων - Εκάτη.

Η Εκάτη ήταν θυγατέρα του Τιτάνα ήρωα Πέρσου (εξ ου και Περσηίς) και της Αστερίας, εγγονὴ του Κοίου και της Φοίβης. (Αργότερα εθεωρείτο κόρη της Νύχτας - θυγατέρα της μεγαλοκόλπου Νυκτὸς). Είχε την εξουσία παρά του Διός στον ουρανό, επί της γης και στην θάλασσα. Ήταν η πανίσχυρη Κυρία των Τριών Βασιλείων: Ουρανού, γης, θαλάσσης.

Ήταν τριοδίτις, τρίμορφος, τριπρόσωπος, τρίσωμος, τρισυπόστατη. Η Εκάτη ήταν ο ιερός αριθμός 3.

Προϊσταμένη των αγνιστικών τελετών και των αθλητικών αγώνων. Χορηγός πλούτου, τιμών, νίκης και ευπλοΐας, προστάτις των αρτιγενών βρεφών. 

Παριστανόταν φέρουσα λαμπάδα / σέλας / δάδα (δαϊδοφόρος) / πυρσό[3] ή κλειδί στο χέρι (> φωσφόρος). Βοηθός των κυνηγών και των ψαράδων, ενώ (μαζί με τον Ερμή), προστατεύει και τα κοπάδια (γι’ αυτό αποκαλείται και κουροτρόφος). 

Σχετίζεται με την Σελήνη και με μαγικές τελετές (Μέλαινα Εκάτη). Στην Σελήνη δε υπήρχε σπήλαιο, ονομαζόμενο «Εκάτης μυχός» όπου έλεγαν πως οι ψυχές τιμωρούνται ή λαμβάνουν ανταμοιβή μετά θάνατον.[4]

Ελέγετο και Σωτήρα, και Μητέρα των Αγγέλων και Άγγελος και Κοσμική Παγκόσμια Ψυχή.[5]

Ιερόζωά της ο ταύρος, ο κύων, η λέαινα, και ο ίππος.

Ιδιαίτερη λατρεία έχαιρε σε:

        - Αττική (με αγάλματα πριν από τις πύλες και τα σταυροδρόμια, όπου τοποθετούσαν προσφορές, κυρίως σκυλιά και ψάρια),

        - Αίγινα,

        - Άργος,

        - Κυκλάδες: Η νήσος της Εκάτης βρίσκεται μεταξύ Ρηνέας και Δήλου Κυκλάδων, όπου οι Δήλιοι έκαναν προσφορές στην Ίριδα.

        - Θράκη, με οργιαστικές και μυστηριώδεις λατρείες σε Βερέκινθο και Σαμοθράκη [βλ. Γ. Λεκάκης "Σαμοθράκη, ιερά νήσος"], με ίδιον «Άντρον Εκάτης», στην πόλη Ζέρινθο / Ζήρινθο / Ζήρυνθο.

        - Τάραντα,

        - Άορνο λίμνη - νυν Lago d’ Averno (Lacus Avernus) - της Καμπανίας Ιταλίας, υπήρχε άλσος αφιερωμένο στην Εκάτη και άντρον της Κυμαίας Σίβυλλας. Έλληνες άποικοι είχαν συστήσει εκεί την λατρεία της Περσεφόνης, ως υποχθονίου θεάς και διετείνοντο ότι επανεύρον εκεί το άλσος της θεάς, «δι’ ου ο Οδυσσεύς κατήλθεν στα ενδιαιτήματα των νεκρών»! - Βλ. Στραβ. V,244, Δίων Κάσ. XLVI I I ,50.

        - Καρία, με ίδιον ναό στην πόλη Λαγίνα (Λαγινίτις Εκάτη),

        - Σκυθία,

        - Σαρματία, με Ιερόν Άλσος της δυτικά της Ταυρίδος (σημερινής χερσονήσου της Κριμαίας).- [βλ. εισήγηση του Γ. Λεκάκη "Ιερά Άλση" στο Συνέδριο «Οι δραματικές αλλαγές στον πλανήτη και οι αρχαιοελληνικές ρίζες της οικολογικής ηθικής», Πανεπιστήμιο Πατρών, 17-20 Ιουνίου 2018].

Προς τιμήν της οι αρχαίοι Έλληνες έκαμαν την εορτή το «Ἑκατήσιον», ή το «Ἑκάταιον».[6]

ΠΗΓΗ: Α.Α. Γ. Λεκάκης "Σύγχρονης Ελλάδος περιήγησις". Γ. Λεκάκης "Λεξικό των παραδόσεων των λαών του κόσμου". ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 21.8.2023.

            - Ομ. «Ιλ.», Ὕμν. Ὁμ. εἰς Δήμ. 25, Ησίοδ. Θ.411 κἑξ., Αριστοφ., 52, αποσπ. 535, Βακχυλ. αποσπ. 31 (40) εκδ. Blass, Πλ. 594 και Σχόλ. Πλούτ. 2.280Β, 290D, 708F, Α.Β. 247,21, Ἐτυμ. Μ. 626.24, Semus 2,5.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:

---

[1] Επειδή όμως, στην πορεία στα ρωμαϊκά χρόνια οι πλούσιοι προσέφεραν στα Εκαταία «απορρίμματα και περισσεύματα της τραπέζης» και «άλλη αθλία τροφή, η φράσις «Ἑκαταῖα κατεσθίειν» κατάντησε να σημαίνει παν ό,τι αισχρόν και ακάθαρτον»… Στα «Ἑκαταῖα κατεσθίειν καὶ τοὺς ὄρχεις τοὺς ἐκ τῶν χοίρων, οἷς καθαίρουσιν... συλλέγοντες ἑκάστοτε συνδειπνεῖν ἀλλήλοις»… - βλ. Δημ. 1269.10, Hemst. εἰς Λουκ. Νεκρ. Διαλ. 1.1.

[2] Ειδικές τελετές με τις οποίες εκδιώχνονταν από το σπίτι τα «κακά πνεύματα».

[3] Ή δύο πυρσούς.

[4] Βλ. Πλούτ. 2.944c.

[5] Βλ. Χαλδαϊκοί Χρησμοί (2^ος - 3^ος αιώνας μ.Χ.).

[6] Βλ. Πλούτ. 2. 193^Ε, Πολυδ. Α΄, 37.

Αρχαιο ελληνικο αγαλματιδιο Μητερα των Αγγελων, τρικεφαλη θεα Εκατη αρχαιο ελληνικη πολη Κελενδερις Κελενδερη, τρικεφαλος μορφη θεα Εκατης 2.300 χρονια πριν 300 πΧ Μυρσινη / Μερσινα κιλικιας κιλικια αυντινσικ αιντινσικ αυντιντσικ αιντιντσικ Aydıncık, Πολιτιστικη Κληρονομια Μουσειο ανασκαφες, τουρκια αγαλμα κεραμικη ελληνιστικη περιοδος εποχη Εκατα < εκατος φωσφορος τοξοβολος τοξο φως χθονια μεγαλοπρεπης πρωτοθεα, Δωδεκαθεο αρτεμη, αρτεμις Δημητρα, Ρεα, Περσεφονη, θεος Ερμης, Γαια, Πανας, παν Κυβελη, Κορυβαντες, τρεις Χαριτες αναζητηση Κορη επανενωση συνοδος φροντιστις συντροφος αδης Ελευσινια μυστηρια εσωτερικη σχεση αγια τριαδα εκατης δειπνον γευμα / δειπνο, Εκαταια νυκτα εν τριοδοις τριοδο τριοδον τριστρατο πλουσιοι βαση 30η ημερα 30 μηνας κατα νουμηνιαν νουμηνια ζητιανος, επαιτης εξαθλιωμενος πενης φτωχος θυσια πτωχος κοινωνικη πολιτικη μεριμνα εξαγνιστικη τελετη οικιακος καθαρμος, οξυθυμια εξαγνισμος τελετες οικια καθαρμοι, οξυθυμιο εκατηβελετης, εκατηβολος εκας + βαλλω μακρια, επιθετο Απολλωνας, διδυμος αδελφος Απολλων Τιτανα τιτανες ηρωας Περσης Περσηις Αστερια, Κοιος Φοιβη Νυχτα μεγαλοκολπος εξουσια Διας ζευς ουρανος, γη θαλασσα πανισχυρη Κυρια Τριων Βασιλειων Ουρανου, γης, θαλασσης Τρια Βασιλεια τριοδιτις, τριμορφος, τριπροσωπος, τρισωμος, τρισυποστατη ιερος αριθμος 3 τριοδιτισσα, τριμορφη, τριπροσωπη, τρισωμη, τρισυποστατος τριοδιτης προισταμεν αγνιστικη τελετες αθλητικος αγων αγωνας χορηγος πλουτος, τιμων, τιμη νικη ευπλοια προστατις αρτιγενες βρεφος λαμπαδα / σελας / δαδα δαιδοφορος δαδοφορος πυρσος κλειδι χερι βοηθος κυνηγος ψαρας κοπαδι κουροτροφος Σεληνη αλιεας κυνηγι αλιεια μαγικη μαγεια Μελαινα σπηλαιο, Εκατης μυχος ψυχες ψυχη τιμωρια ανταμοιβη μετα θανατον θανατο Σωτηρα, Αγγελοι αγγελος Κοσμικη Παγκοσμια Ψυχη ιεροζωο ταυρος, κυων, λεαινα, ιππος λατρεια ιερο ζωο αττικη αγαλματα πυλη σταυροδρομι προσφορα, σκυλι σκυλος ψαρι ψαρια αιγινα, αργος αργολιδα αργολις κυκλαδες νησος Ρηνεα ρηνεια Δηλος Κυκλαδων, Δηλιοι προσφορες ιρις ιριδα Θρακη, οργιαστικη μυστηριωδης λατρεια Βερεκινθος Σαμοθρακη, αντρον αντρο Ζερινθος / Ζηρινθος / Ζηρυνθος Ταραντας ιταλιας ιταλια καρια, ναος Λαγινα Λαγινιτις Σκυθια, Σαρματια, Ιερον αλσος Ταυριδα ταυρις χερσονησος Κριμαιας κριμαια αρχαιοι ελληνες εορτη εκατησιον εκαταιον εκαταιο γιορτη ρωμαικα χρονια πλουσιος απορριμματα περισσευματα τραπεζα αθλια τροφη, φρασις φραση παροιμιωδης εκαταια κατεσθιειν αισχρο ακαθαρτο ορχεις ορχης ορχις αρχιδια αμελετητα χοιρος κακα πνευματα Χαλδαικοι Χρησμοι 2ος - 3ος αιωνας μΧ χαλδαιοι Χρησμος -αορνος λιμνη λαγκο ντ' αβερνο Lago d’ Averno λακους αβερνους Lacus Avernus Καμπανια ιταλιας, ανδρο Κυμαια Σιβυλλα αποικοι υποχθονια Οδυσσευς οδυσσεας ενδιαιτημα νεκρων νεκροι

Share on Google Plus

About ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ