Τζ. Μπρούνο, ο αφορισμένος μάρτυρας της επιστήμης: «Η θρησκεία είναι μέσον καθοδήγησης των αμαθών» - του Βελ. Κοσσυβάκη

Τζ. Μπρούνο,

ο αφορισμένος μάρτυρας

της επιστήμης:

«Η θρησκεία είναι μέσον καθοδήγησης

των αμαθών»…

Του Βελισσάριου Κοσσυβάκη

Ο αφορισμένος μάρτυρας της επιστήμης Τζιορντάνο Μπρούνο[1] κάηκε στην πυρά του σκοταδισμού.

Όταν η Ιερά Εξέταση εξόντωνε τον «αιρετικό» Ιταλό φυσικό φιλόσοφο που πίστευε ότι η θρησκεία είναι μέσον καθοδήγησης των αμαθών.

Γιατί ο Ιταλός λόγιος προέβη όχι μόνο στο αδίκημα του να σκέφτεται ελεύθερα, αλλά έγραφε και κήρυττε κιόλας τις ανατρεπτικές του ιδέες, θέλοντας να εκθρονίσει την Γη από το κέντρο του Σύμπαντος και να θέσει κι αυτός με την σειρά του τις βάσεις της Επιστημονικής Επανάστασης.

Και ήταν φυσικά επίμονος. Αγύριστο κεφάλι! Εφτά χρόνια τον είχαν φυλακισμένο και τον βασάνιζαν και δεν κατάφερε κανείς, ούτε επίσκοπος ούτε καρδινάλιος, να τον κάνει να πάρει πίσω αυτά που έλεγε.

Και έλεγε πολλά είναι η αλήθεια, πράγματα που καλύτερα για πολλούς να έμεναν στο σκοτάδι. Κήρυττε, ας πούμε, ότι ήταν ο νους, ο ελεύθερα σκεπτόμενος νους, αυτός που απελευθερώνει τον άνθρωπο από κάθε μορφή υποδούλωσης. Αυτός, έλεγε, ήταν ένας Κολόμβος, ένας Κολόμβος του πνεύματος που θα αποκάλυπτε έναν εντελώς καινούργιο νοητό κόσμο.

Και πράγματι ο Ιταλός καταβυθίσθηκε στην σοφία των παλαιότερων, μια καλά ξεχασμένη πια ιστορία, και επέστρεψε μέσα στην μισαλλόδοξη και σκοταδιστική θύελλα της εποχής για να μεταδώσει την γνώση των αρχαίων σοφών. Το Σύμπαν, έλεγε τον 16^ο αιώνα χωρίς περιστροφές, είναι ανοιχτό, απέραντο και χωρίς κανένα κεντρικό σημείο αναφοράς. Ο κόσμος είναι άπειρος, κέντρα και ορόσημα δεν υπάρχουν λοιπόν, υπάρχουν απλώς αστρονομικές σχέσεις ορισμένων σωμάτων με άλλα σώματα. Ακόμα και ο Κοπέρνικος έχει άδικο, μας λέει, ο ήλιος μας δεν είναι κατά κανέναν τρόπο το κέντρο του Σύμπαντος!

Ο Μπρούνο είδε αμέτρητους ήλιους και άπειρους πλανήτες κοιτώντας τον ουρανό και μετά επέστρεψε στον Πλάτωνα για να μας πει πως ο κόσμος που βλέπουμε δεν είναι καν ο πραγματικός. Μπολιάζοντας την μαγεία, την απόκρυφη γνώση και την επιστημονική μέθοδο που ήταν στα σπάργανα, ο πρωτεργάτης αυτός του ορθού λόγου αποτόλμησε να πει πράγματα αιρετικά και να κομίσει γνώσεις που συγκλόνιζαν συθέμελα το θεοκρατικό οικοδόμημα του ύστερου Μεσαίωνα.

Μέσα σε όλα, δεν δίσταζε να καταδείξει τους τρόπους με τους οποίους η θρησκεία είναι μέσο καθοδήγησης των αμαθών μαζών. Τώρα αμφισβητούσε το θεολογικό δόγμα και αναπτύσσει προοδευτικά ένα πανθεϊστικό σύστημα το οποίο ναι μεν αποδέχεται την ύπαρξη του Θεού, τον αντιλαμβάνεται όμως ως κάτι τελείως διαφορετικό από την χριστιανική παράδοση.

Μέσα σε όλα, βλέπει τον κίνδυνο να κοντοζυγώνει, γι’ αυτό και όπως κι άλλοι πιονέροι του πνεύματος τα μαζεύει και μετακινείται συνεχώς προς τα βόρεια της Ευρώπης.

Αυτό που φοβάται, όμως, θα έρθει να τον βρει…

ΠΗΓΗ: ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 31.10.2023.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ Γ. Λεκάκη:

---

[1] Giordano Bruno (Νόλα Καμπανίας 1548 –  σε θάνατο δια της πυράς από την Ιερά Εξέταση Ρώμης, 17 Φεβρουαρίου του 1600).

Επηρεάσθηκε από τις Ελεατικές, Νεοπλατωνικές και εν μέρει από τις επικούρειες ιδέες.

ΕΡΓΟΓΡΑΦΙΑ του Τζ. Μπρούνο:

- De umbris idearum / Από τον κόσμο των ιδεών (του Πλάτωνος), Παρίσι, 1582.

- Cantus Circaeus / Το τραγούδι της Κίρκης - για την μαγική μεταμόρφωση του κόσμου, 1582.

- De compendiosa architectura, 1582.

- Candelaio, 1582.

- Ars memoriae / Η τέχνη της μνήμης, 1582.

- Ars reminiscendi, 1583.

- Explicatio triginta sigillorum / Εξήγηση των Τριάντα Σφραγίδων, σχετικά με την απομνημόνευση, χρησιμοποιώντας ειδικά σύμβολα, 1583.

- Sigillus sigillorum, 1583.

- La Cena de le Ceneri, 1584.

- De la causa, principio, et Uno / Σχετικά με την αιτία, την αρχή και το ένα, 1584.

- De l'infinito universo et Mondi, 1584.

- Spaccio de la Bestia Trionfante, Λονδίνο, 1584.

- Cabala del cavallo Pegaseo - Asino Cillenico / Το μυστικό του Πήγασου, ή Η Καμπάλα του Πήγασου - (τίτλος μαζί και λογοπαίγνιο) τρεις διάλογοι, για την μετενσάρκωση της ψυχής και την ιστορία της απόκρυφης γνώσης, 1585.

- De gl' heroici furori / Περί ηρωικής μανίας, 1585.

- Figuratio Aristotelici Physici auditus, Περί Φυσικής του Αριστοτέλη, 1585.

- Dialogi duo de Fabricii Mordentis Salernitani, 1586.

- Idiota triumphans, 1586.

- De somni interpretation / Για την ερμηνεία των ονείρων, 1586.

- Animadversiones circa lampadem lullianam (1586)

- Lampas triginta statuarum (1586)

- Centum et viginti articuli de natura et mundo adversus peripateticos / 120 άρθρα για την φύση και τον κόσμο κατά των Περιπατητικών, 1586.

- Delampade combinatoria Lulliana (1587)

- De progressu et lampade venatoria logicorum (1587)

- De magia naturali / Μαγικά, Πράγα, 1588.

- Oratio valedictoria (1588)

- Camoeracensis Acrotismus (1588)

- De specierum scrutinio / Σχετικά με τον έλεγχο των ειδών, 1588.

- Articuli centum et sexaginta adversus huius tempestatismathematicos atque Philosophos (1588)

- Oratio consolatoria (1589)

- De vinculis in genere / Περί συνδέσεων γενικά, 1591.

- De triplici minimo et mensura (1591)

- De monade numero et figura / Σχετικά με τον αριθμό και το σχήμα της Μονάδας, Φραγκφούρτη, 1591.

- De innumerabilibus, immenso, et infigurabili / Από τα αμέτρητα, τα απέραντα και τα ασύλληπτα, 1591.

- De imaginum, signorum et idearum compositione / Σχετικά με την σύνθεση εικόνων, συμβόλων και ιδεών, 1591.

- Medicina Lulliana / Περί ιατρικής μαγείας, 1591.

- Summa terminorum metaphisicorum / Σύνοψις μεταφυσικών όρων, 1595.

Εξεδόθησαν μετά τον θάνατό του:

- Artificium perorandi / Η τέχνη της πειθούς / ομιλίας, 1612.

- Liber Physicorum Aristotelis / Βιβλίο για την φυσική του Αριστοτέλη.

Χαμένα έργα του:

- L'Arca di Noè / Η Κιβωτός του Νώε, 1568.

- Dei Segni dei tempi / Στα σημεία των καιρών, Βενετία.

ΠΗΓΗ: Γ. Λεκάκης "Ελληνικη Βιβλιογραφια".

Μπρουνο, αφορισμενος μαρτυρας επιστημη θρησκεια μεσον καθοδηγησης αμαθεια Κοσσυβακης καθοδηγηση αμαθης αμαθια αμαθεις αφορισμος μαρτυρες επιστημης θρησκειες πυρα σκοταδισμος Ιερα Εξεταση εξοντωση αιρετικος Ιταλος φυσικος φιλοσοφος πιστη μεσο λογιος αδικημα σκεψη ελευθερα, ανατρεπτικες ιδεες, Γη κεντρο Συμπαντος συμπαν Επιστημονικη Επανασταση επιμονος φυλακη βασανιστηριο βασανιστηρια επισκοπος καρδιναλιος, αληθεια, σκοταδι νους, ελευθερος σκεπτομενος απελευθερωση ανθρωπος υποδουλωση Κολομβος, πνευμα αποκαλυψη καινουργιο νοητος κοσμος σοφια ιστορια, μισαλλοδοξια σκοταδιστικη εποχη γνωση αρχαοι σοφοι 16ος αιωνας ανοιχτο, απεραντο κεντρο σημειο αναφορας απειρος, κεντρα οροσημα αστρονομια σωμα σωματα Κοπερνικος ηλιος ηλιοκεντρικο γεωκεντρικο συτημα πλανητης ουρανος Πλατων πραγματικος μαγεια, αποκρυφη γνωση μεθοδος ορθος λογος αιρετικα γνωσεις θεοκρατικο οικοδομημα υστερος Μεσαιωνας μαζα αμφισβητηση θεολογικο δογμα θεολογια πανθειστικο Θεος χριστιανικη παραδοση χριστιανισμος καθολικη εκκλησια Ευρωπη Μανιωτης Bruno Νολα Καμπανιας ιταλιας Καμπανια ιταλια 1548 θανατος δια πυρας Ιερη Ρωμης, ρωμη 17 Φεβρουαριου 1600 Φεβρουαριος ιδεων ιδεα ιδεες Πλατωνας Παρισι, 1582 17ος κιρκη αιτια, αρχη ενα, εν Λονδινο, Καμπαλα Πηγασος, ηρωικη μανια Φυσικη Αριστοτελης, διαλογος διαλογοι ερμηνεια ονειρο ονειρα αρθρα φυση Περιπατητικη Περιπατητικοι ελεγχος ειδων, ειδη αριθμος σχημα Μοναδα Φραγκφουρτη, αμετρητα, απεραντα ασυλληπτα, αμετρητο, απεραντο ασυλληπτο, συνθεση εικονα, συμβολο συνοψις μεταφυσικοι οροι τεχνη πειθω Κιβωτος του Νωε, σημεια των καιρων, Βενετια ομιλια βιβλιο φυσικη Πλατωνος, Παρισι, τραγουδι Κιρκης μαγικη μεταμορφωση μνημη εξηγηση 30 Τριαντα Σφραγιδες απομνημονευση, ειδικα συμβολα, μυστικο Πηγασου, Καμπαλλα λογοπαιγνιο διαλογοι, μετενσαρκωση ψυχη ιστορια αποκρυφη ηρωοομανια, ερμηνεια ονειρα Μαγικα, Πραγα, συνδεσεις ιατρικη μαγεια μεταφυσικη Χαρακτικη μνημονικη συσκευη ανθροβολτ ανθρωβολτ anthrovolt τεσσερα 4 κλασικα στοιχεια γη, αερας, φωτια πυρ νερο Ελεατικες, Νεοπλατωνικες επικουρειες ιδεες Ελεατικοι, Νεοπλατωνικοι επικουρειοι Ελεατες, Νεοπλατωνισμος επικουρος Ελεατικη σχολη, Νεοπλατωνικη επικουρεια Ελεα Νεοπλατωνικος Νεοπλατωνισμος

Share on Google Plus

About ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ