Του Γιώργου Λεκάκη
Ο Αδαμάντιος ΚΟΡΑΗΣ, εξέδωσε ένα
έργο με τίτλο «Διάλογος δεύτερος περί τῶν ἑλληνικῶν συμφερόντων», η β΄ έκδοσις
του οποίου έγινε στην Ύδρα, το 1827[1].
Ήταν σε σχήμα 4ο, 80 σελ. ΔΕΙΤΕ το ΕΔΩ.
Αντίτυπο με διορθωμένα τα λάθη της σελιδαρίθμησης, χωρίς κατάλογο συνδρομητών.
Μαζί και ανατύπωση, σε χωριστό τεύχος, των προλεγομένων της έκδοσης του «Κατά Λεωκράτους»[2] λόγου του Αθηναίου πολιτικού και ρήτορος Λυκούργου[3] (390 - 324 π.Χ.) οπαδού της αντιμακεδονικής μερίδας, συμμάχου των ρητόρων Δημοσθένη και Υπερείδη στα πολιτικά θέματα της εποχής του. Εκδόθηκε και διορθώθηκε από τον Α. Κ.[Κοραή], και γαλλιστί μεθερμηνεύθηκε από τον F. Τh. (François Thurot, 1768-1832), ήταν τόμος της «Ελληνικής Βιβλιοθήκης», αρ. 16, Παρίσιοι εκ της Τυπογραφίας Ι. Μ. Εβεράρτου / Eberhart, 1826. – ΔΕΙΤΕ το ΕΔΩ.
..........................................................
Εκ του έργου αυτού του Λυκούργου, γνωστό το απόσπασμα:
«Τρία γάρ ἐστι τά μέγιστα, ἄ
διαφυλάττει καί διασώζει τήν δημοκρατίαν καί τήν τῆς πόλεως εὐδαιμονίαν, πρῶτον
μέν ἡ τῶν νόμων τάξις, δεύτερον δ΄ ἡ τῶν δικαστῶν ψῆφος, τρίτον δ΄ ἡ τούτοις τά
ἀδικήματα παραδιδοῦναι κρίσις»[4] («Κατά
Λεωκράτους» 3-4).
....................................................................
Είχε προηγηθεί ο «Τι πρέπει να κάμωσιν οι Γραικοί εις τας παρούσας περιστάσεις; Διάλογος δύο Γραικών κατοίκων της Βενετίας, όταν ήκουσαν τας λαμπράς νίκας του Ναπολέοντος» (τυπ. Χρυσίππου του Κριτόβουλου, Βενετία, Δεκ. 1805)[5] - ΔΕΙΤΕ το ΕΔΩ.Και ακολούθησε ο διάλογος με τίτλο «Τί συμφέρει εἰς τὴν ἐλευθερωμένην ἀπὸ τοὺς Τούρκους Ἑλλάδα νὰ πράξῃ εἰς τὰς παρούσας περιστάσεις διὰ νὰ μὴ δουλωθῇ εἰς Χριστιανοὺς Τουρκίζοντας» - ΔΕΙΤΕ το ΕΔΩ - που εκδόθηκε:
- 1830 και 1831 εκ της Τυπογραφίας
Κ. Εβεράρτου, Παρίσιοι, συνεργασία Πανταζίδη (μετά τον θάνατο του Καποδίστρια,
1831, το κατέστρεψαν οι «καποδιστριακοί» στην Εθνοσυνέλευση του Ναυπλίου, το
1832)
Και
- 1843 επανεκδόθηκε στην Πάτρα, τυπ. Μ. Γεωργιαδου, από τον Πανταζίδη.
ΠΗΓΗ: Ηλιού, 1827.1. Βέργος, 9.6.2021. Γ. Λεκάκης "Ελληνικη Βιβλιογραφια". ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 9.5.2021.
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:
[1] Χρονια κατά την τέλειωσαν οι εκδόσεις του στην σειρά «Ἑλληνικὴ Βιβλιοθήκη», με την χορηγία των αδερφών Ζωσιμά από τα Ιωάννινα.
[2] Ο Λεωκράτης ήταν ένας πλούσιος Αθηναίος πολίτης, που εγκατέλειψε
την Αθήνα (338 π.Χ. μετά την ήττα των Αθηναίων στην Χαιρώνεια), από φόβο πως και
αυτή θα κυριευθεί και πήγε στην Ρόδο, μαζί με τα υπάρχοντά του. Διέδιδε δε ότι
η Αθήνα έπεσε στα χέρια των Μακεδόνων... Θέλησε να επιστρέψει πίσω στην Αθήνα
το 331 π.Χ.
(Ανάλογη καταγγελία διετύπωσε
ο Λυκούργος και εναντίον ενός άλλου πολίτη, του Αυτόλυκου).
Ο μόνος λόγος του Λυκούργου που σώθηκε μέχρι σήμερα! Τον εκφώνησε ο ίδιος στο δικαστήριο.
Από λογοτεχνικής απόψεως στο έργο βρίσκουμε πολυάριθμα παραθέματα από ποιητές, ανάμεσά τους και μια ρήση από το χαμένο έργο «Ερεχθεύς» του Ευριπίδη. Είναι δε εμφανής η επίδραση του Ισοκράτους.
«Μετὰ τὰ ἐν Χαιρωνείᾳ δεινὰ ψήφισμα ποιεῖ ὁ τῶν Ἀθηναίω δῆμος, ὥστε μήτε τινὰ ἔξω γενέσθαι τῆς πόλεως, μήτε μὴν ἐκθέσθαι παῖδας καὶ γυναῖκας. Λεωκράτης οὖν τις ἐξελθὼν τῆς πόλεως, καὶ ἀφικόμενος ἐν Ῥόδῳ καὶ πάλιν ἐν Μεγάροις, ἦλθεν ἐν Ἀθήναις: καὶ παρρησιαζομένου αὐτοῦ κατηγορίαν ποιεῖται ὁ Λυκοῦργος αὐτοῦ ὡς προδότου. ἡ δὲ στάσις ὅρος ἀντονομάζων: ὁμολογεῖ γὰρ καὶ ὁ Λεωκράτης ἀπολιπεῖν τὴν πόλιν οὐ μέντοι προδιδόναι. ἄλλοι στοχασμὸν ἀπὸ γνώμης, ὡς τοῦ μὲν ἐξελθεῖν ὁμολογουμένου, ἀμφιβαλλομένης δὲ τῆς προαιρέσεως, ποίᾳ γνώμῃ ἐξῆλθεν, εἴτ᾽ ἐπὶ προδοσίᾳ εἴτ᾽ ἐπὶ ἐμπορίᾳ. ἄλλοι δὲ ἀντίστασιν: λέγει γὰρ οὐκ ἐπὶ προδοσίᾳ τῆς πόλεως ἐξελθεῖν, ἀλλ᾽ ἐπὶ ἐμπορίᾳ. ἔοικε δὲ ἡ τοῦ λόγου ὑπόθεσις τῇ τοῦ κατὰ Αὐτολύκου» - «Υπόθεσις» του «Κατά Λεωκράτους» λόγου του Λυκούργου.
[3] Ένας του «Κανόνα των δέκα αττικών ρητόρων».
[4] «Τρία είναι τα σπουδαιότερα, που διασώζουν την δημοκρατία
και την ευτυχία της πόλεως: Πρώτον οι διατάξεις των νόμων. Δεύτερον η ψήφος των
δικαστών. Και τρίτον, η παράδοση των αδικοπραγούντων στους δικαστές».
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
- Ισαίος, Λυκούργος, Υπερείδης
«Λόγοι: Περί του Κλεωνύμου κλήρου, Περί του Μενεκλέους κλήρου, Κατά Λεωκράτους»,
απόδ. Παν. Δ. Δημάκη, Κ. Θ. Αραπόπουλου, Αλ. Ν. Οικονομίδη κ.ά., εκδ. Πάπυρος,
Αθήνα, 1975.
- Λυκούργος «Άπαντα», απόδ.
Σαρ. Ι. Καργάκος, εκδ. Κάκτος, Αθήνα 1998, σελ. 206.
- Λυκούργος «Κατά Λεωκράτους»,
απόδ. Π. Λεκατσάς, εκδ. Ζαχαρόπουλος, Αθήνα 2004, σελ. 129.
[5] Και β΄ έκδοσις στην Ύδρα, εκ της εν Ύδρα Ελληνικής Τυπογραφίας, 1825, 177+1 χ.α. σελ., 21 εκατ. ΔΕΙΤΕ το ΕΔΩ.
ΣΧΟΛΙΑ
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook