Ο ιθύφαλλος Νάρκισσος της Αντιόχειας Κράγου - του Γ. Λεκάκη

Ο ιθύφαλλος Νάρκισσος

της Αντιόχειας Κράγου

Του Γιώργου Λεκάκη

Η Αντιόχεια επί Κράγω[1], στον 36^ο παράλληλο [36°09′26″N 32°24′56″E] ήταν μια αρχαία ελληνική πόλη στην Τραχεία Κιλικία, στην σημερινή νότια ακτή της Μικράς Ασίας, 20 χλμ. νοτιοανατολικά της Σελίνου - σημερινή Gazipaşa - στην επαρχία Ατταλείας. Ιδρύθηκε, πιθανώς στην θέση των Σιδύμων, στα μέσα του 1^ου αιώνα μ.Χ. από τον βασιλιά Αντίοχο Δ' της Κομμαγηνής (38 - 72 μ.Χ.), όταν ο Κλαύδιος του ανέθεσε τον έλεγχο της Τραχείας Κιλικίας (41 μ.Χ.). Από το 72 μ.Χ. ανήκε στην νέα ρωμαϊκή επαρχία της Κιλικίας. Από τις αρχές του 4^ου - 7^ο αιώνα στην επαρχία της Ισαυρίας.

Το κέντρο της πόλεως έχει δρόμο με κιονοστοιχία, αγορά, ιαματικά λουτρά, ναούς και εκκλησίες, ενώ ψηλά στην πλαγιά, επάνω από την Κιλικία Θάλασσα, είναι περιτριγυρισμένο από εκτεταμένες νεκροπόλεις. Ενώ εικαζόταν ότι η πόλις ήταν… μάλλον ασήμαντη, τα τελευταία χρόνια υπάρχουν αυξανόμενες ενδείξεις ότι η Αντιόχεια ήταν πιο σημαντική και πλουσιότερη από το αναμενόμενο. Το 2012, λ.χ. αρχαιολόγοι από το Πανεπιστήμιο της Νεμπράσκα ανακάλυψαν ένα μωσαϊκό 150 τμ. του 300 μ.Χ. με πιο γνωστά θέματα τον Γανυμήδη και τον Νάρκισσο!

Στα δε δημόσια αποχωρητήριά της, οι άνθρωποι πιθανότατα διασκέδαζαν με χιουμοριστικές υποβλητικές σκηνές, φιλοτεχνημένες στα μωσαϊκά του δαπέδου τους. Μια εικόνα σε ψηφιδωτό που βρέθηκε στην δημόσιες τουαλέττες (latrina) έχει θέμα κοινό στην αρχαία ελληνική και ρωμαϊκή τέχνη, τον Νάρκισσο, ο οποίος όμως παρουσιάζεται συνήθως χαρακτηριστικά να ερωτεύεται την αντανάκλασή του στο νερό. Ωστόσο, σε αυτό το μωσαϊκό, η προσοχή του δεν είναι στην δική του αντανάκλαση, αλλά στο όρθιο πέος του. Ενώ κρατά το πέος του (ως ιθύφαλλος), με το χέρι του, ο ίδιος απεικονίζεται προς το πλάι, για να επιδειχθεί από τον καλλιτέχνη και η μύτη του, η οποία επίσης έχει φαλλικό σχήμα...

ΠΗΓΗ: Γ. Λεκάκης «Η άγνωστη Μικρά Ασία». Arkeofili.  ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 2.10.2023.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:

        - G. Ew. Bean «Antiocheia ad Cragum (Endişegüney) Turkey», στο Richard Stillwell u. a. (Hrsg.): The Princeton Encyclopedia of Classical Sites, εκδ. Princeton University Press, Princeton NJ 1976.

        - El. Rosenbaum, G. Huber, S. Onurkan «A survey of coastal cities in Western Cilicia», Preliminary report, Άγκυρα, 1967.

        - S. Erdemgil, F. Özoral «Antiocheia ad Cragum» στο Türk Arkeoloji Dergisi 22 (1975) αρ. 2, σελ. 55 - 61.

ΣΗΜΕΙΩΣΙΣ:

---

[1] Το όρος Κράγος / Κραγεύς / Καγρεύς, με το όρος Αντικράγος, αποτελούν τμήμα της οροσειράς του Ταύρου, μεταξύ των ακρωτηρίων Ανεμούριο και Σελινούς. Οι πόλεις (Διάς, Πάταρα, Τελμησός, Τλως και Ξάνθος) του Κράγου συνδέθηκαν με ομοσπονδία ελληνικών πόλεων (γνωστή από αρχαία νομίσματα ως «Λυκίων Κράγος»). Σε επιγραφές από τα Οινόανδα επίσης αναφέρεται ανάλογος σύνδεσμος πόλεων με το όνομα «η περί Κράγον συντέλεια».

ιθυφαλλος Ναρκισσος Αντιοχειας Αντιοχεια επι Κραγω 36ος παραλληλος αρχαια ελληνικη πολη Τραχεια Κιλικια, νοτια ακτη Μικρα Ασια Σελινος Gazipasa επαρχια Ατταλειας Σιδυμα 1ος αιωνας μΧ βασιλιας Αντιοχος Δ της Κομμαγηνης 38 - 72 Κλαυδιος 41 ρωμαικη επαρχια Κιλικιας 4ος - 7ος Ισαυρια Ατταλεια γκαζιπασα Σελινο Κομμαγηνη πολις αρχαιος δρομος κιονοστοιχια, αγορα, ιαματικα λουτρα, ναος εκκλησια Κιλικιο πελαγος Θαλασσα, νεκροπολη 2012, αρχαιολογια μωσαικο 300 Γανυμηδης Ναρκισος δημοσια αποχωρητηρια διασκεδαση χιουμορ μωσαικα δαπεδο ψηφιδωτο δημοσιες τουαλεττες τουαλετες τουαλεττα τουαλετα λατρινα latrina ρωμαικη τεχνη, ερωτας αντανακλαση νερο ορθιο πεος χερι καλλιτεχνης μυτη φαλλικο σχημα φαλλοσχημο φαλλοσχημη ορος Κραγος / Κραγευς / Καγρευς, Αντικραγος, οροσειρα Ταυρος ακρωτηριο ακρωτηρι ακρωτηριον Ανεμουριο Ανεμωριο Σελινους Σελινουντας πολεις Διας, Παταρα, Τελμησος, Τλως Ξανθος ομοσπονδια αρχαια νομισματα λυκιας Λυκιων Κραγος επιγραφη Οινοανδα συνδεσμος πολεων η περι Κραγον συντελεια

Share on Google Plus

About ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ