Του Γιώργου Λεκάκη
Μια ομάδα ερευνητών με επί κεφαλής
τους κ. T. Ptonka και A. Wiśniewski (του Πανεπιστημίου του Βρότσλαβ) εξέτασε
ένα χαραγμένο οστούν αρκούδας, με μικροσκοπία και αξονική τομογραφία ακτίνων Χ.
Το οστούν ανακαλύφθηκε σε ανασκαφές του 1952 - 1954 από τον W.
Chmielewski (1958) στο σπήλαιο Dziadowa[1] Skata στην οροσειρά Kraków-Częstochowa της Σιλεσίας, της νότιας
Πολωνίας. Και έχει χρονολογηθεί μεταξύ 115.000 και 130.000 χρόνων (Eemian). Πιστεύεται
ότι έχει χαραχθεί από τους Νεάντερταλ.
Αυτό το αντικείμενο τότε έχει
αναφερθεί ως «η αρχαιότερη απόδειξη των γνωστικών ικανοτήτων του Νεάντερταλ
στην περιοχή», αλλά δεν έχει μελετηθεί ποτέ λεπτομερώς... Και αρχικώς είχε εκτιμηθεί
ως 50.000 - 38.000 χρόνων…
Το σπήλαιο είναι μια φυσική
καρστική κοιλότητα σε ένα λοφώδες τοπίο από ασβεστολιθικούς βράχους της
Ιουρασικής εποχής, που βρίσκεται σε μια πλαγιά ενός δασώδους λόφου κοντά στο
Łężec στο Skarżyce, μια απομακρυσμένη περιοχή της Zawiercie στον 50ό παράλληλο
[50°32′46″ N, 19 °31′58″ E]. Το σπήλαιο έχει έναν μικρό κύριο θάλαμο 5 × 10 μ.
με ύψος 7 μ.[2]
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα
16 σημάδια στο κόκαλο είναι «τακτοποιημένα» και δεν ομοιάζουν με σημάδια κρεοπωλείου
ή ατύχημα ή ως παρενέργεια άλλης δραστηριότητας. Πειράματα που σκοπεύουν στην
αναδημιουργία των σημαδιών, δείχνουν ότι έγιναν από έναν δεξιόχειρα,
χρησιμοποιώντας ένα «ρετουσαρισμένο» πέτρινο εργαλείο, με επαναλαμβανόμενες
κινήσεις, όλα προς μία κατεύθυνση.
Όλα τα σημάδια πιστεύεται
επίσης ότι έγιναν ταυτόχρονα. Άρα, ίσως, ως διακόσμηση ή ως αριθμητική
σημειογραφία. Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι τομές αποτελούν
απόδειξη για την χρήση συμβόλων.
Ένα ακόμη στοιχείο απόδειξης
για την εμφάνιση συμβολικού πολιτισμού των ανθρώπων.
Το αρχαιότερο μέχρι τώρα παράδειγμα
χαραγμένου οστού βόρεια των Καρπαθίων ορέων.
Και το αρχαιότερο διακοσμημένο
δείγμα που ανακαλύφθηκε στην νυν έκταση της Πολωνίας.
Τέλος, μια άλλη ενδιαφέρουσα
ανακάλυψη στο σπήλαιο αυτό, ήταν η κάτω γνάθος ενός αλόγου, που ήταν θαμμένη σε
έναν χώρο, από 4 επίπεδες ασβεστολιθικές πλάκες! Δηλαδή τελετουργική σκόπιμη
ταφή, κατά τα έθιμα των αρχαίων Θρακών Ελλήνων. Ευρέθησαν δε 20 δόντια ενός
τέτοιου αλόγου μπροστά στην σπηλιά! Άρα ήταν μια θρησκευτική λατρεία αυτού του
ζώου και το σπήλαιο εχρησίμευε ως "πολιτιστικό καταφύγιο".
ΠΗΓΗ: T. Płonka, κ.ά. «A Middle Palaeolithic incised bear bone from the Dziadowa Skała Cave, Poland: the oldest marked object north of the Carpathian Mountains», Journal of Archaeological Science, https://doi.org/10.1016/j.jas.2024.105971, Volume 166, Ιουν. 2024, 105971. IFL Science. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 23.4.2024.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
- Jerzy Z. «Jaskinia w Dziadowa Skała», στο «Πολωνικά
Σπήλαια», Πολωνικό Γεωλογικό Ινστιτούτο - Εθνικό Ινστιτούτο Ερευνών.
[1] Το όνομα του σπηλαίου προέρχεται από τους Τζιάντι -
φτωχούς ανθρώπους, που περιπλανώμενοι από χωριό σε χωριό, κάποτε κατέφευγαν
εκεί. Είναι παράφραση των τσιγγάνων ή κατ’ άλλους των γιγάντων.
[2] Solon
κ.ά., 2018.
ΣΧΟΛΙΑ
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook