Του Γιώργου Λεκάκη
Το σπήλαιο Baishiya Karst ευρίσκεται στην Ganjia της Xiahe, στην Θιβετιανή Αυτόνομη Νομαρχία Gannan, του Gansu, στον 35ο παράλληλο [35°26′53″N 102°34′17″E] στο βορειοανατολικό άκρο του Θιβετιανού Οροπεδίου, στην νότια πλευρά του όρους Dalijiashan. Το σπήλαιο βρίσκεται στην λεκάνη Ganjia, στις εκβολές του ποταμού Jiangla, παραπόταμου του Yangqu. Έχει μήκος περισσότερο από 1 χλμ.! Σε απόσταση 80 μ. από την είσοδο, η χειμερινή θερμοκρασία την ημέρα στο σπηλαίο είναι συνήθως 8-9°C, κατάλληλη για κατοίκηση στους σκληρούς χειμώνες του Θιβετιανού Οροπεδίου.
Εδώ βρέθηκαν απολιθώματα, δείχνουν ότι οι αρχάνθρωποι ήταν παρόντες σε αυτό το περιβάλλον μεγάλου υψομέτρου, και χαμηλής περιεκτικότητας σε οξυγόνο, πριν από περίπου 160.000 χρόνια!
Το 2020 ανακτήθηκαν τεχνουργήματα από πέτρα και οστά ζώων και DNA Ντενισόβαν από το Πανεπιστήμιο του Wollongong της Αυστραλίας[1] (βλ. καθηγητής Bo Li). Το DNA του Denisovan ανακτήθηκε από τέσσερα στρώματα στο σπήλαιο, που χρονολογούνται μεταξύ 100.000 - 45.000 χρόνων. Ένα θραύσμα οστού γνάθου είχε βρεθεί στο σπήλαιο το 2019.
Η κάτω γνάθος Xiahe αποτελείται από το δεξί μισό μιας μερικής κάτω γνάθου με δύο προσαρτημένους γομφίους. Μια ασβεστώδης κρούστα στην κάτω γνάθο βρέθηκε ότι είναι περίπου 165.000 χρόνων, με χρονολόγηση ουρανίου-θορίου. Αναλύθηκαν έξι διαφορετικές πρωτεΐνες κολλαγόνου με φασματομετρία μάζας. Αυτό έδειξε ότι ανήκε σε έναν πληθυσμό, που ήταν στενά συνδεδεμένος με τους Denisovan από το ομώνυμο Σπήλαιο Denisova. Είναι το πληρέστερο γνωστό απολίθωμα του Ντενίσοβα. Το Discover, το Science News και η Nova ονόμασαν την ανακάλυψη στις λίστες τους με τις κορυφαίες επιστημονικές ιστορίες του 2019.
Τώρα, ο κ. H. Xia (της Κινεζικής
Ακαδημίας Επιστημών) και ο κ. Fr. Welker (του Πανεπιστημίου της Κοπεγχάγης)
εντόπισαν ένα οστούν από πλευρά ανθρώπου του είδους Denisovan, που βρέθηκε στο
σπήλαιο Baishiya Karst, στο οροπέδιο του Θιβέτ, ανάμεσα σε υπολείμματα από γιακ,
ελαφια, ύαινες, λύκους, χιoνoλεοπαρδάλεις, χρυσαετούς, φασιανούς και bharal (ένα
ζώο γνωστό και ως μπλε πρόβατο).
Η ταυτοποίηση του ανθρώπινου πλευρού (rib) έγινε μέσω ανάλυσης πρωτεϊνών στο κολλαγόνο του, με ζωοαρχαιολογία με φασματομετρία μάζας ή ZooMS. Οι αλληλουχίες αμινοξέων στο πλευρό προσδιορίστηκαν ότι ταιριάζουν στενά με εκείνες που βρέθηκαν στα λείψανα ενός κοριτσιού Denisovan, που έζησε στα βουνά Altai της Σιβηρίας, πριν από περίπου 50.000 χρόνια.
Πολλά από τα οστά ζώων στην
μελέτη έφεραν σημάδια κοπής, που πιθανότατα έγιναν από πέτρινα εργαλεία, που
βρέθηκαν στα ίδια στρώματα της σπηλιάς, γεγονός που δείχνει ότι οι Ντενίσοβαν
επεξεργάζονταν τα ζώα για το κρέας, το μυελό και τις δορές τους, και ίσως
έφτιαχναν εργαλεία από μερικά από τα οστά τους.
Το πλευρό του Denisovan
χρονολογείται μεταξύ 48.000 και 32.000 χρόνων, όταν ζούσαν και σύγχρονοι
άνθρωποι – Homo Sapiens - στην περιοχή.
Οι σύγχρονοι Θιβετιανοί είναι
γνωστό ότι φέρουν μια παραλλαγή γονιδίου, που πιστεύεται ότι έχει κληρονομηθεί
από τους Ντενίσοβαν, που τους βοηθά να αναπνέουν σε μεγάλα υψόμετρα. Οι
ερευνητές προτείνουν ότι αυτή η επαφή μεταξύ των Denisovans και των σύγχρονων
ανθρώπων μπορεί να συνέβη στο οροπέδιο του Θιβέτ.
ΠΗΓΗ: H. Xia, κ.ά. «Middle and Late Pleistocene Denisovan subsistence at Baishiya Karst Cave», Nature, 3.7.2024. Και Science Magazine. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 4.7.2024.
[1] Θυμίζω ότι οι Αβορίγινες της Αυστραλίας έχουν περίπου
5% του DNA του Denisovan – βλ. Stuff/Fairfax, 4.11.2020.
ΣΧΟΛΙΑ
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook