Του Γιώργου Λεκάκη
Το Rocamadour / οξυτ. Rocamador,
στον 44ο παράλληλο [44°48′01″N 1°37′07″E] είναι μια κοινότητα στο
διαμέρισμα Λοτ (πρώην επαρχία Quercy) στην νοτιοδυτική Γαλλία. Το τοπωνύμιο
αναφερεται από το 968, και ως Rupis Amatoris το 1186. Προέρχεται, λένε, από την
λέξη ροκ (= βράχος) + όνομα ενός αγίου, του Αμαδουρίου / Amator.[1]
Προσελκύσει επισκέπτες για το
σκηνικό του, αφού είναι κτισμένο σε ένα φαράγγι, επάνω από έναν παραπόταμο του
ποταμού Dordogne. Το Χάσμα Saut de la Pucelle, είναι μια υπόγεια κοιλότητα, στα
σύνορα των κοινοτήτων Rignac - Rocamadour – Gramat, στην οποία χάνεται το ρέμα
Rignac.
Έχει γύρω του πολλά σπήλαια, στα
οποία κατοίκησαν άνθρωποι από την Παλαιολιθική ήδη εποχή, λ.χ. το Grotte des
Merveilles, το Grotte de Linars με υπόγεια νεκρόπολη και τόπος κατοικίας και στην
Εποχή του Χαλκού. Ευρήματα εκτίθενται στο μουσείο Cabrerets και στο δημαρχείο
του Rocamadour.
Υπάρχουν και πολλά dolmen: Το de la Rue ή Les Plantoux, το
Magès[2] (ή
Pierre-Levée de La Pannonie - με προθάλαμο και τραπέζι - ιστορικό μνημείο), το
Pech de Gourbières, το du Pouget[3], κ.ά.
Κατά την Εποχή του Σιδήρου,
οι Καδούρκοι[4] έφθασαν
από την μέση Γερμανία. Τον 8ο αιώνα π.Χ., αποίκησαν το σημερινό
τμήμα του Λοτ, με τα σιδερένια όπλα τους. Βρέθηκαν ερείπια ενός αρχαίου χωριού,
στην κοιλάδα Salvate, κοντά στο Couzou. Ένα oppidum, σκαρφαλωμένο στα ύψη της
κοιλάδας Alzou, κατάντη από το Tournefeuille, συνδέεται ίσως με τον αγώνα των
Γαλατών ενάντια στα ρωμαϊκά στρατεύματα, κατά την διάρκεια του Γαλατικού
πολέμου.
Εκκλησιαστικά και πολιτικά
δικαστήρια, επέβαλαν συχνά προσκύνημα στο Rocamadour (την λεγόμενη «μεγάλη
μετάνοια»), ιδιαιτέρως στους Αλβιγινούς[5], τους αιρετικούς,
που, λέγεται, ότι μισούσαν την Μητέρα του Θεού.
Εδώ μιλάνε για τα
θαύματα της Μαύρης Μαντόνας[6], η οποία
έκρουσε κώδωνα, για την διάσωση ναυτικών στην θάλασσα. Οι ναυτικοί την τιμούν
πολύ.
Κατά την «Μεγάλη Συγγνώμη»,
όταν το σώμα των χριστιανών φτάνει στο χωριό, την Ημέρα του
Αγίου Ιωάννη του Βαπτιστή (24 Ιουνίου), δίνονται συγχωροχάρτια. Περισσότεροι
από 30.000 άνθρωποι συρρέουν γι’ αυτό στο Rocamadour!
Το Rocamadour έδωσε το όνομά
του σε ένα παραδοσιακό τοπικό κατσικίσιο τυρί ΠΟΠ. Φημίζεται και για το μέλι
του (υπάρχει και σχετικό μουσείο).
Αλλά το πιο διάσημο αξιοθέατο
του χωριού είναι – ή μάλλον ήταν - το «γαλλικό Excalibur», ένα μυθικό ξίφος,
γνωστό ως Durandal, το οποίο όμως έχει… εξαφανιστεί! Ο μύθος λέει ότι, πριν από
περίπου 1.300 χρόνια, ο Ρόλαντ, ένας ιππότης του Καρλομάγνου, το εκσφενδόνισε τόσο
δυνατά, που πέταξε για περισσότερα από… 100 μίλια, πριν τρυπήσει έναν βράχο 9,8
μ. πάνω από το έδαφος!
Εκεί, στο μεσαιωνικό χωριό
Rocamadour, στην νοτιοδυτική Γαλλία, έχει μείνει ακόμη (ή τουλάχιστον ένα
αντίγραφο αυτού μέχρι τώρα…
Η ιστορία της άφθαρτης
λεπίδας έγινε διάσημη τον 11ο - 12ο αιώνα, χάρη στο επικό γαλλικό ποίημα «The
Song of Roland». Το Durandal ήταν ένα «δώρο από τον Θεό» και τόσο ισχυρό, που ο
Καρλομάγνος ανέθεσε στον Roland να το καταστρέψει, αντί να το αφήσει να πέσει
σε λάθος χέρια. Ο Ρόλαντ πέθανε πολεμώντας τις μουσουλμανικές δυνάμεις στην
Μάχη του Roncevaux Pass το 778 μ.Χ., ηρωικά και θαυματουργικά άφησε το ξίφος του στον
βράχο μαζί με την ετοιμοθάνατη ανάσα του.
Εκτός από τους θρύλους, ένας
Βρετανός ιστορικός ονόματι R. Barber ισχυρίστηκε ότι η προέλευση του
φυσικού σπαθιού εντοπίζεται στην δεκαετία του 1780, όταν οι εντόπιοι το
εγκατέστησαν σε μια προσπάθεια να προσελκύσουν τουρίστες.
Παρ’ όλο που το Durandal δεν
έχει την φήμ του Excalibur του Ηνωμένου Βασιλείου, η ιδέα έπιασε. Όλοι σπεύδουν
να παραδεχτούν ότι το ξίφος δεν είναι στην πραγματικότητα από την εποχή του
Καρλομάγνου, αλλά έχει γίνει ένα αξιοθέατο, που πρέπει να δουν οι επισκέπτες
του μικρού χωριού.
Αν και είναι «αντίγραφο ενός
αντιγράφου», ο δήμαρχος του Rocamadour, D. Lenfant, είπε ότι «το σημαντικό
πράγμα που πρέπει να καταλάβουμε είναι ότι είναι ένα έμβλημα της κληρονομιάς
μας στο Rocamadour και ότι είναι απώλεια το ότι δεν υπάρχει πια».
Η είδηση της εξαφάνισης του σπαθιού αναφέρθηκε για πρώτη φορά την νύχτα της 21.6.2024 και η αστυνομία άρχισε αμέσως την έρευνα.
Τα κίνητρα πίσω από την κλοπή
παραμένουν άγνωστα.
Το Rocamadour δεν μπορεί να
επιβιώσει πολύ καιρό, χωρίς το πιο… διάσημο αξιοθέατο του. Αν το κλεμμένο ξίφος
δεν βρεθεί αμέσως, ο κ. Lenfant σημείωσε ότι τέσσερις εντόπιοι σιδηρουργοί
προσφέρθηκαν να σφυρηλατήσουν ένα νέο Durandal για να αποκαταστήσουν το
αγαπημένο σπαθί το καρφωμένο στην πέτρα…
ΠΗΓΗ: γαλλική εφημερίδα «La Dépêche du Midi». New York Times. «Mythical French ‘Excalibur’ Sword Goes Missing - The legendary blade was a major draw for tourists», Art Net, 10.7.2024. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 11.7.2024.
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:
[1] Τιμάται 22 -
25 Αυγούστου. Βλ. Γ. Λεκακης «Ταματα και αναθηματα». Και Dauzat.
[2] 44° 47′ 12″ N, 1° 36′ 48″ E.
[3] 44° 49′ 41″ N, 1° 37′ 35″ E.
[4] λατινικά Cadurci, Cadurcus > γαλλ. Cadurques. Βλ. Ιούλιος
Καίσαρ (1ος αι πχ), Στράβων (1ος μΧ) Κλ. Πτολεμαίος (2ος
μΧ), Πλίνιος (1ος μΧ).
[5] Από την πόλη Αλμπί (γαλλ. Albi < λατ. Albiga, ιστορική
παραποτάμια πόλη της νοτιοδυτικής Γαλλίας, στον νομό Ταρν, στις όχθες του
ποταμού Ταρν, 80 χλμ. βορειοανατολικά της Τουλούζης. Στην πόλη γεννήθηκε ο
σπουδαίος ζωγράφος Τουλούζ-Λωτρέκ, υπάρχει και το μουσείο του, με την σημαντικότερη συλλογή στον κόσμο έργων του
μετα-ιμπρεσιονιστή ζωγράφου. Στην Άλμπι εδρασαν οι οπαδοί του Καθαρισμού, οι
Αλβιγένοι, ή Καθαροί, οι οποίοι υπέστησαν βίαιη καταστολή, κυνηγητό και
αφανισμό, τον 13ο αιώνα, από την Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία.
[6] Το άγαλμά της (του 12ου αι.) είχε σώμα καλυμμένο
στο παρελθόν με ασημένιες πλάκες, και στην συνέχεια με μανδύα, όπως η Notre
Dame du Puy ή η Notre Dame de la Daurade στην Τουλούζη.
ΣΧΟΛΙΑ
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook