Αρχαία ελληνική γέφυρα, 2.300 χρόνων στα Λαγκά Ρεθύμνου Κρήτης - του Γ. Λεκάκη

Αρχαία ελληνική γέφυρα,

2.300 χρόνων

στα Λαγκά Ρεθύμνου Κρήτης

Του Γιώργου Λεκάκη

Τα Λαγκά είναι οικισμός της κοινότητας Μαργαριτών του Δήμου Μυλοποτάμου Ρεθύμνης Κρήτης, 27 χλμ. ανατολικά από το Ρέθυμνο και λίγο ΒΑ. της σπουδαίας αρχαιας Ελεύθερνας. Συνορεύει προς τα ΒΔ. με την κοινότητα της Αλφάς (ή των Αλφών - από τα πολλά πρωτοελληνικά τοπωνύμια της περιοχής).

Το όνομα του προέρχεται από την λέξη λαγκάδι[1], άρα το τοπωνύμιο είναι ουδέτερου γένους (τα Λαγκά). Το χωριό έχει ανακηρυχθεί παραδοσιακός οικισμός.

Γνωστός οικισμός για την αρχαία εντυπωσιακά καλά διατηρημένη γέφυρα (προφανώς της Ελεύθερνας), η οποία, κείται λίγο μετά την συμβολή τριών χειμάρρων (του Φαραγγίτη, του Ρέματος της Χαλοπότας, και του Νησιού), στο νοτιότερο τμήμα του μεγαλύτερου απ' αυτούς, που ρέει ανάμεσα στα Λαγκά και τα Αλφά. 

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ για ΓΕΦΥΡΙΑ, ΕΔΩ.

Έχει τμηματικά λαξευτεί στον φυσικό βράχο, ενώ το υπόλοιπο τμήμα της είναι κτισμένο με εκφορικό τρόπο. 

Είναι γέφυρα με οξυκόρυφη καμάρα και χρονολογείται στον 2^ο αι. π.Χ. Από τα καλύτερα δείγματα αρχαίας ελληνικής γεφυροποιίας – βλ. Γ. Λεκακης «Αρχαια ελληνικα γεφυρια».

Δίπλα της ένα ξωκκλήσι, κτισμένο με αρχαίο δομικό υλικό.

Πρόσβαση με πεζοπορία ή ποδήλατο βουνού.

Λίγο πιο νότια και η μνημειακή υπεραιωνόβια ελιά, Γρε Ελέ!

Το χωριό αναφέρεται:

        - ως Langa, από τον Φρ. Μπαρότσι το 1577,

        - ως Langha, στην ενετική απογραφή του 1583 από τον Καστροφύλακα, με «οφειλόμενες αγγαρείες»

        - ως Langa, από τον Φρ. Μπαζιλικάτα το 1630

και

        - ως Lanka στην οθωμανική απογραφή του 1671.

Ο κεντρικός ναός των Λαγκών είναι αφιερωμένος στην Yπαπαντή του Xριστού. Μονόκλιτος, του 1858. Στο τέμπλο του έχει εικόνες του 19^ου αιώνα.

Με το όνομα αυτό είναι γνωστό και άλλο χωριό, η Λάγκα, στο ΝΑ. άκρον του νομού Καστοριάς, Μαρτυρικό Χωριό, λόγω της καταστροφής του από τους Γερμανούς ναζί το 1943. - ΔΙΑΒΑΣΤΕ: Γ. Λεκακης "Αρχαιοκαπηλιες των Γερμανων στην Ελλαδα επί Κατοχής".

Αλλά και αρχαία πόλη-κράτος, η Lagash, ΒΔ. από την διασταύρωση του ποταμού Τίγρη με τον Ευφράτη, Α. της Ουρούκ, 22 χλμ. Α. από την σημερινή πόλη Αλ Σατράχ στο Ιράκ. Η Λαγκάς ήταν μία από τις αρχαιότερες πόλεις στην Μεσοποταμία!

ΠΗΓΗ: Β. Νινιού - Κινδελή, Ελένη Μαθιουδάκη (αρχαιολόγοι). ΥΠΠΟΑ, ΕΦΑ ΡΕΘΥΜΝΗΣ, ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 3.4.2020.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:

        - Λεκάκης Γ. «Συγχρονης Ελλαδος περιηγησις».

        - Σπανάκης Στ. «Πόλεις και χωριά της Κρήτης στο πέρασμα των αιώνων», εκδ. Δετοράκης, 1993.

ΣΗΜΕΙΩΣΙΣ:

---

[1] Αρχαία ελληνική λέξη ἄγκος (= χαράδρα ) > λαγκός > υποκορ. λαγκάδι > λαγγάδι, λακάδι, λαγκάδιν, λακκάδιον (υποκορ. του λάκκος), λαγγάζω, στενή κοιλάδα, ιδίως δασώδης, που βρίσκεται μεταξύ βουνών, χαράδρα, βουνό ή λόφος, τόπος με βαθούλωμα, κλπ.

Τοπωνυμια Λαγκάδι, Λαγκάδια, Λαγκαδιά, Λαγκαδιες, κλπ. υπάρχουν πάρα πολλά στην Ελλάδα.

Αρχαια ελληνικη πετρινη γεφυρα, 2.300 χρονια πριν Λαγκα Ρεθυμνου Κρητης Λεκακης Αρχαιο ελληνικο πετρινο γεφυρι Λαγκας Ρεθυμνο Κρητη αρχαιος οικισμος κοινοτητα Μαργαριτες Δημος Μυλοποταμου Ρεθυμνης Ελευθερνα Αλφα ονομα ετυμολογια λεξη λαγκαδι τοπωνυμιο χωριο παραδοσιακος καλα διατηρημενη χειμαρρος Φαραγγιτης, Ρεμα Χαλοποτας, Χαλοποτα Νησι λαξευμα φυσικος βραχος, εκφορικο συστημα εκφορικος τροπος οξυκορυφη καμαρα 2ος αιωνας πΧ ελληνικη γεφυροποιια ξωκκλησι, αρχαιο δομικο υλικο πεζοπορια ποδηλατο βουνου μνημειακη υπεραιωνοβια γρια ελια, ελαιοδενδρο μνημειο Γρε Ελε λανγκα Langa, Μπαροτσι 16ος μΧ 1577, Langha, ενετικη απογραφη 1583 Καστροφυλακας, οφειλομενη αγγαρεια Langa, Μπαζιλικατα βασιλικατα 17ος 1630 λανκα Lanka οθωμανικη απογραφη 1671 Λαγκων ιν ιερος ναος Yπαπαντης Yπαπαντη του Xριστου μονοκλιτος, 19ος 1858 τεμπλο εικονα Λαγκα νομος Καστοριας, Μαρτυρικο Χωριο, καταστροφη Γερμανοι ναζι γερμανια καστορια 1943 πολη κρατος, ποταμος Τιγρης Ευφρατης, Ουρουκ, Αλ Σατραχ Ιρακ Λαγκας αρχαιοτερη Μεσοποταμια Νινιου - Κινδελη, Μαθιουδακη αρχαιολογια λεξις αγκος χαραδρα λαγκος > υποκοριστικο λαγγαδι, λακαδι, λαγκαδιν, λακκαδιον λακκος, λαγγαζω, στενη κοιλαδα, δασωδης, δασος βουνο λοφος, βαθουλωμα, τοπωνυμιο Λαγκαδι, Λαγκαδια, Λαγκαδιες, Ελλαδα

Share on Google Plus

About ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ