Του Γιώργου Λεκάκη
Οι νεολιθικοί αγρότες και κτηνοτρόφοι, που έκτισαν έναν τεράστιο πέτρινο θάλαμο στην νότια Ισπανία, την νεολιθική εποχή, σχεδόν πριν από 6.000 χρόνια, φαίνεται ότι κατείχαν μια καλή κατανόηση της Φυσικής, της Γεωμετρίας, της Γεωλογίας και των Αρχιτεκτονικών αρχών. Χρησιμοποιώντας δεδομένα, από σάρωση λέιζερ υψηλής ανάλυσης, καθώς και αδημοσίευτες φωτογραφίες και διαγράμματα από προηγούμενες ανασκαφές, οι αρχαιολόγοι συνέταξαν μια πιθανή διαδικασία κατασκευής για το μνημείο, που είναι γνωστό ως Dolmen Menga[1] στην Αντικαρία της Ταρτησσού (νυν Μάλαγα στην "καρδιά της Ανδαλουσίας" της Ισπανίας), στον 37ο παράλληλο [37°01′28.51″N 4°32′46.65″W]. Η παρουσία Ελλήνων εδώ, πιστοποιείται από τον 7ο αι. π.Χ.
«Καταλάβαιναν
πώς να συναρμολογούν τεράστιους ογκόλιθους» με «μια ακρίβεια που θα κρατούσε το
μνημείο ανέπαφο για σχεδόν 6.000 χρόνια», λέει ο αρχαιολόγος και συν-συγγραφέας
της παρακάτω μελέτης L. García Sanjuán. «Δεν υπάρχει τρόπος να το κάνετε αυτό
χωρίς τουλάχιστον μια βασική γνώση της επιστήμης».
ΠΗΓΗ: «Stone Age builders had engineering savvy, finds study of 6000-year-old monument - A survey of the Dolmen of Menga suggests that the stone tomb’s Neolithic builders had an understanding of science», Nature, ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 23.8.2024.
[1] Είναι ένας μεγαλιθικός ταφικός τύμβος, μια μακρόστενη
μορφή ντολμέν, που χρονολογείται από το 3750 - 3650 περίπου π.Χ. Μια από τις
μεγαλύτερες γνωστές αρχαίες μεγαλιθικές κατασκευές στην Ευρώπη! Έχει μήκος 27,5
μ., πλάτος 6 μ. και ύψος 3,5 μ. Κατασκευάσθηκε με 32 μεγαλίθους. Ο μεγαλύτερος έχει
βάρος περίπου 180 - 200 τόνους.
Ο θάλαμος
χρησίμευε μάλλον ως τάφος για τις άρχουσες οικογένειες. Όταν ο τάφος άνοιξε και
εξετάσθηκε τον 19ο αιώνα, οι αρχαιολόγοι βρήκαν μέσα τους σκελετούς
πολλών εκατοντάδων ανθρώπων! Και ένα βαθύ και στενό πηγάδι στο κάτω μέρος του
θαλάμου. Στον πρώτο ορθοστάτη του διαδρόμου, υπάρχει μια σειρά από ανθρωπόμορφα
χαρακτικά, σε σχήμα σταυρού, καθώς και αστέρι.
Το
ντολμέν βρίσκεται 70 μ. από το Dolmen de Viera και περίπου 4 χλμ. από μια άλλη
υπόγεια κατασκευή γνωστή ως Θόλος / Tholos de El Romeral.
Το Abrigo (= καταφύγιο, που έχει σπηλαιογραφίες) του
Matacabras, που βρίσκεται στους πρόποδες της ΒΔ. όψης του Peña de los
Enamorados, συνδέεται στενά με το Dolmen του Menga, του οποίου ο κεντρικός
άξονας δείχνει απ’ ευθείας σε αυτό! Ο τάφος είναι προσανατολισμένος προς τα ΒΑ.,
βόρεια της ανατολής του ηλίου κατά το θερινό ηλιοστάσιο, και είναι ο μόνος
γνωστός τάφος με τέτοιον προσανατολισμό στην Ευρώπη σε αυτό το χρονικό-πολιτιστικό
πλαίσιο.(*)
Το
2016, τα ντολμέν των Menga, Viera και El Romeral εγγράφηκαν ως Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO με την ονομασία "Antequera Dolmens
Site".
ΠΗΓΗ: Γ. Λεκακης ¨Συγχρονης Ελλαδος περιηγησις".
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
- Η πρώτη αναφορά στο ντολμέν Menga εμφανίζεται σε μια
άδεια, από τον Επίσκοπο της Μάλαγα, το 1530, που επιτρέπει την κατασκευή ενός
μικρού χώρου προσευχής σε ένα αγρόκτημα κοντά σε αυτό.
- Mitjana y Ardison R. (αρχιτέκτονας της Μάλαγας) «Απομνημονεύματα για τον Ναό των Δρυΐδων, που βρέθηκε κοντά στην πόλη Antequera, στην επαρχία της Μάλαγα» (η πρώτη επιστημονική μονογραφία γι’ αυτό), 1847.
- ATLAS, ερευνητική ομάδα, Πανεπιστήμιο της Σεβίλλης, 2018.
- García
Sanjuán L. «Οι μεγάλες πέτρες της Προϊστορίας. Μεγαλιθικές τοποθεσίες και τοπία
της Ανδαλουσίας» Υπ. Πολιτισμού, 19, 2010.
- Carmen
M. «Τα νέα ευρήματα ενισχύουν την υπόθεση ότι ο Μένγκα είναι χίλια χρόνια αρχαιότερος
από ό,τι πίστευαν προηγουμένως», περιοδικό SUR, 20.10.2008.
- Camalich Massieu, κ.ά. «Οι
απαρχές της Νεολιθικής στην Ανδαλουσία. Ανάμεσα στην παράδοση και την
καινοτομία», 2013.
(*) Αυτή η
μοναδικότητα εντοπίστηκε από τον αρχαιοαστρονόμο M. Hoskin, αφού μέτρησε
περισσότερα από 2.000 dolmens στην Μεσόγειο – βλ. έργο του «Τάφοι, ναοί και οι
προσανατολισμοί τους: μια νέα προοπτική στην Προϊστορία της Μεσογείου», 2001.
ΣΧΟΛΙΑ
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook