Του Γιώργου Λεκάκη
Πρώτοι οι αρχαίοι
Έλληνες εφηύραν και έκοψαν νομίσματα. Και αυτό συνέβη στο προϊστορικό Άργος.[1]
Ερευνητές
ανέλυσαν περισσότερα από 20.000 μεταλλικά αντικείμενα, που ανακτήθηκαν από
περισσότερα από χίλιους θησαυρούς (2300 - 800 π.Χ.), που ανακαλύφθηκαν σε
Ιταλία, Αυστρία, Σλοβενία και Γερμανία.
Ως μέρος της
ανάλυσης, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν μια στατιστική τεχνική, για να καθορίσουν
εάν οι θησαυροί αποτελούνταν από πολλαπλάσια μιας μονάδας βάρους. Και πράγματι,
η μελέτη καθόρισε ότι, ξεκινώντας περίπου το 1500 π.Χ., μεταλλικά αντικείμενα
σε όλην την Ευρώπη κατακερματίσθηκαν σκόπιμα, προκειμένου να παραχθεί μια μονάδα
βάρους, περίπου το 1/3 της ουγγιάς[2].
Τα μεταλλικά
θραύσματα, λοιπόν, θεωρείται ότι χρησιμοποιήθηκαν ως νόμισμα. Οι ίδιοι υπολόγισαν
στην συνέχεια πόσα μπορεί να ξοδεύονταν καθημερινώς από τα προϊστορικά
νοικοκυριά της Ευρώπης και διαπίστωσαν ότι τα μικρά καθημερινά έξοδα
αποτελούσαν τα περισσότερα έξοδα, με τα μεγαλύτερα έξοδα να είναι μάλλον
σπάνια.
Οι
προσομοιώσεις αυτών των δαπανών υποδηλώνουν ότι ο καθ’ ένας «ξόδευε» αναλόγως
με το πόσα κέρδιζε, όπως μια σύγχρονη οικονομία. «Έχουμε συνηθίσει να θεωρούμε
την οικονομία της αγοράς ως προϊόν νεωτερικότητας, μια καινοτομία που άλλαξε
βαθειά τις ζωές και τα μυαλά των ανθρώπων μόλις εμφανίσθηκε», είπε ο κ. Ιαλόνγκο.
«Τα αποτελέσματά μας όμως δείχνουν, ότι μπορεί να υπήρχε πάντα».
ΠΗΓΗ: N. Ialongo (Πανεπ. Göttingen) και G. Lago (Πανεπ. Salento) «Natural born consumers - Researchers including Göttingen University show that modern behaviour explains prehistoric economies» DOI 10.1038/s41562-024-01926-4 , Nature Human Behaviour, Πανεπιστήμιο του Göttingen, 1.8.2024. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 2.8.2024.
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:
[1] Το νόμισμα < νόμος, νενομισμένο, δηλ. καθορισμένο
από τον νόμο > νόμιμο χρήμα. «Το χρήμα έγινε από σύμβαση, ως ένα είδος
αντιπροσώπευσης της ζήτησης. Και γι' αυτό πήρε το όνομα "νόμισμα",
διότι δεν υπάρχει από την φύση, αλλά από τον νόμο, και είναι στην δικαιοδοσία
μας να το αλλάξουμε ή να το κάνουμε άχρηστο» - βλ. Αριστοτέλους «Ηθικά
Νικομάχεια», 1133b 1.
«Νόμος»
ελέγετο και ένα αχαϊκό νόμισμα, περίπου 8 γραμμ.! Στην Μεγάλη Ελλάδα / Κάτω
Ιταλία οι ελληνικές πόλεις έκοψαν κέρματα με την ονομασία «νόμος», που τα
αντέγραψαν οι Ρωμαίοι > nummus, το χάλκινο νόμισμα της Ρωμαϊκής
Αυτοκρατορίας.
[2] Η ουγγιά είναι μονάδα μάζας, και ισοδυναμεί με το 1/16 της κοινής (avoirdupois) λίβρας. Και μονάδα μάζας πολύτιμων μετάλλων που ισοδυναμεί με το 1/12 της ευγενούς (troy) λίβρας. Άρα η ισοδυναμία σε γραμμάρια είναι: 1 κοινή ουγγιά = 28,35 γραμμ., ενώ 1 ευγενής ουγγιά = 31,10 γραμμ. Και το 1/3 αυτής = 9,45 – 10,6 γραμμ.
ΣΧΟΛΙΑ
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook