Ο ποιητής
και δημοσιογράφος[1]
Κώστας Βάρναλης[2]
(14/26.2.1884 – 16.121974) εγεννήθη στον Πύργο[3]
της Ανατολικής Ρωμυλίας, όπου βίωσε τον Ελληνοτουρκικό Πόλεμο του 1897.
Το
1898 ετέλειωσε το Ελληνικό Σχολείο. Συνέχισε στα περίφημα Ζαρίφεια Διδασκαλεία
της Φιλιππούπολης. Με την υποστήριξη του Μητροπολίτη Αγχιάλου ήλθε στην Αθήνα ίνα
σπουδάσει φιλολογία. Επήρε μέρος στην γλωσσικό διαμάχη και ήταν υποστηρικτής
των δημοτικιστών.
Το
1907 συμμετείχε στην ίδρυση του ποιητικού περιοδικού «Ηγησώ»[4].
Αποφοίτησε
το 1908 από το Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Άρχισε
να εργάζεται στην εκπαίδευση:
- στην
αρχή στο Ελληνικό Διδασκαλείο του Πύργου Αντ. Ρωμυλίας,
- στην
Αμαλιάδα Ηλείας,
- στην
Ανωτάτη Παιδαγωγική Ακαδημία Αθηνών, το 1924, υπό την διεύθυνση του Δημήτρη
Γληνού.[5]
Από
το 1910 άρχισε να ασχολείται και με την λογοτεχνική μετάφραση.[6]
Έλαβε
μέρος στον Β΄ Βαλκανικό Πόλεμο.
Το 1919 πήγε στην Σορβόννη στο Παρίσι με υποτροφία και παρακολούθησε μαθήματα φιλοσοφίας, φιλολογίας και
κοινωνιολογίας. Έγραψε το ποίημα «Προσκυνητής».
Το 1922 εδημοσίευσε
τους «Μοιραίους» στο περιοδικό «Νεολαία» και το «Λευτεριά» στο περιοδικό «Μούσα».
Το 1927
τύπωσε τους «Σκλάβους Πολιορκημένους» - παραπέμπει στον Διον. Σολωμό.
Το 1929
νυμφεύθηκε την ποιήτρια Δώρα Μοάτσου.
Το 1932
εξέδωσε την «Αληθινή απολογία του Σωκράτη».
Το 1935 πήρε
μέρος ως αντιπρόσωπος των Ελλήνων συγγραφέων στο Συνέδριο Σοβιετικών Συγγραφέων
στην Μόσχα και μετά… εξορίστηκε στην Λέσβο και τον Άγιο Ευστράτιο…
Στην Κατοχή
έλαβε μέρος στην Εθνική Αντίσταση ως μέλος του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου
(ΕΑΜ).
Το 1956 ετιμήθη
από την Εταιρεία Ελλήνων Λογοτεχνών.
Το 1959 ετιμήθη
με το Βραβείο Λένιν.
Το 1965
εκδόθηκε η τελευταία ποιητική συλλογή («Ελεύθερος κόσμος»).[*]
Το 1972 έγραψε
το θεατρικό έργο «Άτταλος ο Γ΄».
Υπήρξε
συνεργάτης σε εγκυκλοπαίδειες («Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια», κ.ά.).
Το ταφικό μνημείο του ποιητή, στο Α΄ Νεκροταφείο Αθηνών, φιλοτέχνησε ο καλλιτέχνης Κ. Ξενάκης το 1975.
ΠΗΓΗ: Γ. Λεκακης "Μεγαλη ελληνικη ανθολογια ποιησεως". ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 4.4.2010.
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:
[1] Στην Γαλλία ανταποκριτής της «Προόδου.
Υπήρξε συνεργάτης σε πολλά περιοδικά.
[2] Δηλωτικό καταγωγής από την Βάρνα
(αρχαία Οδυσσό), όπου διέμεναν πολλοί Έλληνες. Το οικογενειακό επίθετο ήταν
Μπουμπούς.
[3] Νυν παραφρασμένα Μπουργκάς Βουλγαρίας.
[4] εκυκλοφόρησαν δέκα τεύχη του.
[5] Το 1926 παύθηκε από την θέση του
καθηγητού της Παιδαγωγικής Ακαδημίας, με αφορμή ένα δημοσίευμα της «Εστίας», η
οποία εδημοσίευσε ένα απόσπασμα από «Το φως που καίει». Το 1933 επανατυπώθηκε
στην Αθήνα με αναθεωρήσεις.
[6] Μετέφρασε Ευριπίδη («Ηρακλείδες»
«Ιππόλυτος», «Τρωαδίτισσες»), Σοφοκλή («Αίας»), τα «Απομνημονεύματα» του
Ξενοφώντα, Αριστοφάνη «Βάτραχοι», «Εκκλησιάζουσες», «Ιππής», «Λυσιστράτη», «Πλούτος»,
Κινέζικα τραγούδια Μολιέρο («Μισάνθρωπος»), Ευγένιο Ποτιέ («Η Διεθνής), τον «Πειρασμό
του Αγίου Αντωνίου» του Γκ. Φλωμπέρ, κ.ά.
[7] εξεδόθη το 1923 στην Αλεξάνδρεια
με το ψευδώνυμο Δήμος Τανάλιας.
[*] Έγραψε ακόμη Κηρήθρες (1905), Ποιητικά (1956), Οργή λαού (1975). Πεζά: Ο λαός των μουνούχων (πάλι με το φιλολογικό ψευδώνυμο Δήμος Τανάλιας, 1923), Ο Σολωμός χωρίς μεταφυσική (1925), Αληθινοί άνθρωποι (1938) Το ημερολόγιο της Πηνελόπης (1947), Πεζός λόγος (1957), Σολωμικά (1957), Ανθρωποι Ζωντανοί - Αληθινοί (1958), Οι δικτάτορες (1956), Φιλολογικά Απομνημονεύματα (1980). Μετα τον θάνατό του εκδόθηκαν: Γράμματα από το Παρίσι, 2013. Τι είδα εις την Ρωσσίαν των Σοβιέτ, 2014. Αττικά, 400 χρονογραφήματα (1939 - 1958) για την Αθήνα και την Αττική. Αστυνομικά: 265 χρονογραφήματα (1939 - 1957) από το αστυνομικό δελτίο, 2017. Όλα σε επιμ. Ν. Σαραντάκου, εκδ. Αρχείο.
ΣΧΟΛΙΑ
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook