Του Γιώργου Λεκάκη
Σε όλον τον κόσμο, το σκι
έχει γίνει ένα από τα πιο δημοφιλή χειμερινά σπορ. Άθλημα στενά συνδεδεμένο με την φύση και
τόσο ωφέλιμο για τον άνθρωπο! Η εμφάνισή του οφείλεται στην ανάγκη του ανθρώπου
να κυνηγήσει για φαγητό τον χειμώνα και να μετακινηθεί σε χιονισμένο έδαφος.
Η λέξις σκι προέρχεται από
την παλαιοσκανδιναβική λέξη skíð, που σημαίνει… σκίζω κομμάτι ξύλου, δηλ.
ετυμολογείται από την ελληνική[4]…
Έως τώρα ελέγετο πως τα
αρχαιότερα δείγματα σκι βρέθηκαν στην Σουηδία και την Φινλανδία και είναι
ηλικίας 4.000 - 5.000 χρόνων. Στην περιοχή του Pskov[1]
ευρέθησαν από τα πιο αρχαία χιονοπέδιλα, που φτιάχτηκαν πριν από περίπου 4.300
χρόνια.[2] Αλλά σκι
θα έκαναν όλοι οι άνθρωποι που ζούσαν σε χιονισμένες συνθήκες…
Όμως, πετρογλυφικά από την ακτή της Λευκής Θάλασσας, σε αυτό το ακραίο βόρειο τμήμα της Ευρώπης, στο δέλτα του ποταμού Vig, στο ανατολικό τμήμα της Δημοκρατίας της Καρελίας της Ρωσίας, απεικονίζουν πέντε χιονοδρόμους (σκιέρ).[3] Έναν από αυτούς τον τραβά ένας τάρανδος! Σκαλίστηκαν στα βράχια με λεπίδες χαλαζία, πριν από 7.000 – 6.000 χρόνια, στην ύστερη νεολιθική. Άρα είναι, μέχρι στιγμής, η αρχαιότερη μαρτυρία...
Αυτή είναι μόνο μία από τις
τουλάχιστον 4.500 βραχογραφίες που έχουν σκαλιστεί κατά μήκος της Λευκής
Θάλασσας της Ρωσίας, και της κοντινής λίμνης Onega.
Το κύριο θέμα τους είναι:
- σκηνές κυνηγιού με ζώα (όπως πουλιά, τάρανδοι, φάλαινες μπελούγκα και άλκες),
- εικόνες που υποδηλώνουν θρησκευτική ζωή και ιερές πρακτικές (λ.χ. ανθρωπόμορφα ζώα και ζωόμορφους ανθρώπους, ανθρώπους σε χορό) και
- γεωμετρικές φιγούρες, που ερμηνεύονται ως ηλιακά και σεληνιακά σύμβολα.
- εικόνες σκαφών - από κωπηλάτες
μέχρι μεγάλα ιστιοφόρα με πλήρωμα δεκάδων ατόμων!
ΠΗΓΗ: Археология и загадките на древните, 28.8.2024. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 29.8.2024.
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:
[1] Το Pskov / Plescow είναι μια πόλη στην ΒΔ. Ρωσία, στον
57ο παράλληλο [57°49′N 28°20′E], διοικητικό κέντρο της Περιφέρειας
Pskov. Ευρίσκεται περίπου 20 χλμ. Α. των εσθονικών συνόρων, στον ποταμό
Velikaya. Μια από τις αρχαιότερες πόλεις της Ρωσίας. Η ηλικία του Pskov δεν
είναι ακριβώς γνωστή. Η αρχαιολογική έρευνα, κοντά στις εκβολές του ποταμού
Pskova, στο βόρειο άκρον του Krom, έδειξε ότι αυτή η περιοχή κατοικήθηκε πριν
από 2.000 χρόνια. Ο οικισμός του "Long Barrow Culture", που δημιουργήθηκε
από αποίκους από τον νότο, από το μέσον - τρίτο τέταρτο της 1ης χιλιετίας
μ.Χ. στην θέση του αρχαίου οικισμού Pskov. Τον 7ο - 9ο αιώνα,
στη θέση του αρχαίου οικισμού Pskov, υπήρχε ένας οικισμός Pskov V, που
σχετίζεται με τους φορείς του «Πολιτισμού Ryuge», ο οποίος κατεστράφη από μια
πυρκαγιά, στις αρχές της δεκαετίας του 860 μ.Χ.
[2] Βλ. A. M. Miklyaev, 1982.
[3] Άλλες ζωγραφιές σε καταφύγια κυνηγών, στην απόκρημνη και
απομακρυσμένη ΒΔ. Κίνα αποδεικνύουν ότι οι κάτοικοί τους ήταν έμπειροι σκιέρ,
ήδη από τη Λίθινη Εποχή. Οι βραχογραφίες στα Altay, στην Αυτόνομη Περιφέρεια
Xinjiang Uygur, δείχνουν ανθρώπους να κυνηγούν ενώ κάνουν σκι. Ο Γ. Μπο, ένας
διακεκριμένος ερευνητής στο Αυτόνομο Περιφερειακό Μουσείο του Σιντζιάνγκ
Ουιγούρ, είπε ότι είδε μια εικόνα τεσσάρων ανθρώπων να κυνηγούν βοοειδή και
άλογα, τρεις από αυτούς σε μια μακρά ορθογώνια σανίδα με κοντάρια στα χέρια τους,
δηλ. μπαστούνια του σκι. Οι ζωγραφιές από βράχους στο Αλτάι ήταν τα πρώτα
αρχαιολογικά στοιχεία, που έδειχναν πώς οι άνθρωποι έκαναν σκι - άρα το σκι
προέρχεται από τα υψίπεδα Αλτάι - ΠΗΓΗ: «Ancient paintings suggest
China invented skiing», China View, Shenzhen Daily Agencies, Xinhua News Agency, 25.1.2006. Marquand Ed. «Before Scandinavia: These could
be the first skiers», The Christian Science Monitor.15.3.2006.
[4] Το ρήμα μαρτυρείται ήδη από τον Ησίοδο (Ἀσπ. Ἡρακλ. 428). Από την √ ΣΚΙΔ- / ΣΧΙΔ- παράγονται: σχίδη, σχίδαξ, σχίζα, σχινδάλαμος / σκινδαλμός > ανασχίζω, ενσχίζω, επισχίζω, παρασχίζω, περισχίζω, προσχίζω, συσχίζω, υποσχίζω, σχίζανθος, σχιζογαμία, σχιζογραφία, σχιζοειδής, σχιζοθυμία, σχιζομύκητες, σχιζοπροσωπία, σχιζοτριχία, σχιζοφασία, σχιζοφρενία > αποσχίζω, διασχίζω, εκσχίζω, κατασχίζω > γοτθ. skaid-a (= χωρίζω), αρχαία Σκανδιν. Skid, αρχ. γερμαν. sceit, λιθ. skëdzu, κλπ.
ΣΧΟΛΙΑ
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook