Του εικαστικού Νίκου Ζήβα
Στον ναό του Αγίου Ιωάννη, στην Μάλτα
όπου βρίσκει καταφύγιο, ο Καραβάτζιο σκηνογραφεί την πιο μεγάλη ζωγραφισμένη
θεατρική σκηνή σε πίνακα του, αποκαλύπτοντας το μεγάλο του μυστικό αυτό που
αρνείται καταδιωκόμενος για το φονικό μιας βραδιάς του Μάη του 1606 στην πιάτσα
Φιρέντσε της Ρώμης...
Είναι το σκηνικό δράμα του αποκεφαλισμού του Ιωάννη, μόνο που εδώ δεν συμμετέχουν ούτε η Σαλώμη, ούτε η Ηρωδιάδα, μα οι φτωχοδιάβολοι των φυλακών του παλλατιού του Ηρώδη.
Στην θέση τους λοιπόν μια νέα και μια γριά υπηρέτρια
που θρηνούν για την άδικη εκτέλεση...
Η νιά κρατάει το επάργυρο πινάκιο και
η γριά οδύρεται καθώς το αφεντικό της φυλακής υποδεικνύει στον Δήμιο πού θα
βάλει το κεφάλι του Μάρτυρα του οποίου το σώμα οριζόντιο σφαδάζει κατά γης....
Όλο το δρώμενο είναι μια φορτωμένη και
φωτισμένη τριγωνική σύνθεση που περιλαμβάνει τις πέντε φιγούρες και
καταλαμβάνει το κάτω μέρος στο αριστερό τμήμα του πίνακα. Στο δεξί σαν αντίβαρο
μέσα στη σκοτεινιά ξεπροβάλλουν από το υποφωτισμένο παράθυρο δύο κατάδικοι, που
προσπαθούν μέσα από τα κάγκελα να δουν το συμβάν...
Όλη η παράσταση έχει ως ηθοποιούς και
ρόλους τους συνήθεις πληβείους - μοντέλα που επέλεγε ο μαέστρος...Είναι μια
υπόθεση των υπογείων του Παλλατιού, των υπογείων της κοινωνίας, το συνηθισμένο
περιβάλλον που δρα ο Μέγας Ζωγράφος.
Και εδώ φτάνουμε σε μια συγκλονιστική
στιγμή του έργου. Ο Ιωάννης σαν σφαχτάρι απεικονίζεται για πρώτη φορά στην
δυτική ζωγραφική ιστορία του θέματος, οριζοντιωμένος και σφαδάζων με ΟΛΟΚΛΗΡΟ
το κορμί του, πριν ο δήμιος του κόψει το κεφάλι έως ότου φύγει το αίμα από την
σπαθιά που του έχει καταφέρει ήδη...
Και για ΠΡΩΤΗ και ΜΟΝΑΔΙΚΗ φορά ο
Καραβάτζιο βάζει την ΥΠΟΓΡΑΦΗ του σε έργο του!!!
Αλλά ας δούμε την υπογραφή: Είναι το όνομα του, που χαράσσεται με το αίμα του εκτελούμενου, το οποίο στην αρχή του συνοδεύεται από το γράμμα f.... [> f michel Angelo].
Και αυτό το μυστηριώδες ματωμένο f θα
γίνει το αίνιγμα του πίνακα!
Σημαίνει άραγε τον τίτλο του μέλους (fratte)
της αδελφότητας δηλ. των Ιπποτών, ως τιμή για κάποιον που δεν λογάριαζε τέτοια
αξιώματα, όντας τόσο ατίθασος και απροσδόκητος;...
Ή μήπως η πιθανότητα να υποκρύπτεται η
Ομολογία του εγκλήματος του πριν από δύο χρόνια στη Ρώμη, καθώς και η δική του
ματωμένη μοίρα;
Αυτό το f ως - fecit michelAngelo - (καμωμένο
από τον Μικελάντζελο) θα ήταν παράδοξο να αναφέρεται στην σύνθεση, αφού ποτέ
του πριν, αλλά και μετά, δεν υπέγραψε κανένα έργο του... θα μπορούσε να
εξηγήσει όμως το έγκλημα απέναντι στον αντίζηλό του, τον μεγαλύτερο προαγωγό
της Ρώμης, με τις υψηλές διασυνδέσεις και πελατεία: Τον Ρανούτσιο Τομασσόνι..!!!..
Εν τούτος διαχειριζόταν τα κορμιά και
τις τύχες τουλάχιστον δύο αγαπημένων μοντέλων και ερωμένων του Ζωγράφου, της
Άννας Μπιανκίνι και της Φιλίντε Μελαντρόνι.
Η έριδα μεταξύ των δύο ανδρών δεν
άργησε να καταλήξει στο έγκλημα, που ανέτρεψε την ζωή, την μοιρα και το μέλλον
του Μικελάντζελο Καραβάτζιο...
Η μοναδική υπογραφή του Καραβάτζιο, η
τόσο εμφανής μέσα στο πιο ιερό μέρος, θα κρύψει την πιο ανίερη ομολογία...
ΠΗΓΗ: ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 1.9.2024.
ΣΧΟΛΙΑ
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook