Βρέθηκαν απανθρακωμένα μέρη του φυτού εφέδρα, 15.000 χρόνων, σε σπήλαιο του Μαρόκου! Έπαιζε σημαντικό ρόλο στις ταφικές δραστηριότητες - του Γ. Λεκάκη

Βρέθηκαν απανθρακωμένα μέρη

του φυτού εφέδρα,

15.000 χρόνων,

σε σπήλαιο του Μαρόκου!

Έπαιζε σημαντικό ρόλο

στις ταφικές δραστηριότητες…

Του Γιώργου Λεκάκη

Οι δραστικές ενώσεις, που βρίσκονται σε πολλά φυτά, έχουν χρησιμοποιηθεί ευρέως στην παραδοσιακή ιατρική και τις τελετουργικές δραστηριότητες. Ωστόσο, τα αρχαιολογικά στοιχεία για την χρήση τέτοιων φυτών, ειδικώς στην Παλαιολιθική περίοδο, είναι περιορισμένα, λόγω της κακής διατήρησης και της ευθραυστότητος των σπόρων, των καρπών και άλλων μακρο-υπολειμμάτων βοτανικής.

Αλλά στο Σπήλαιο των Περιστεριών / Grotte des Pigeons στην μεσογειακή ακτή του βορειοανατολικού Μαρόκου βρέθηκαν 23 απανθρακωμένα μέρη του φυτού ephedra[1] σε μια ταφή 15.000 χρόνων.[2]

Το σπήλαιο είναι γνωστό ότι χρησιμοποιήθηκε από κυνηγούς-τροφοσυλλέκτες για ταφές και χώρο διαβίωσης μεταξύ 23.000 και 12.600 χρόνων πριν από σήμερα (Ύστερο Πλειστόκαινο).

Η εφέδρα είναι ένα φυτό γνωστό ότι παράγει υψηλές ποσότητες αλκαλοειδών. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή φαρμάκων (σήμερα γνωστά ως εφεδρίνη και ψευδοεφεδρίνη)[3] και τις θρεπτικές της ιδιότητες.[4]

Ο τάφος φύλασσε επίσης τα λείψανα ενός ανθρώπου, ένα γουδί και ένα γουδοχέρι με επικάλυψη ώχρας και τροποποιημένα λείψανα ζώων.

Ο κ. J. Morales (από το Πανεπιστήμιο του Λας Πάλμας ντε Γκραν Κανάρια) και οι συνεργάτες του προτείνουν ότι τα απανθρακωμένα υπολείμματα φυτών που ανακτήθηκαν από τον τάφο μπορεί να είχαν απομείνει μετά την κατανάλωση των σαρκωδών κώνων του φυτού.

Οι επιστήμονες σημείωσαν επίσης ότι υψηλότερη συγκέντρωση εφέδρας εντοπίσθηκε στα ταφικά ιζήματα, από ό,τι σε άλλες περιοχές του σπηλαίου, άρα ίσως είχε δεσμευτεί για χρήση κατά την διάρκεια ταφικών δραστηριοτήτων. Άρα η απόθεσή της στον χώρο ταφής είναι απόδειξη ότι το φυτό αυτό έπαιζε σημαντικό ρόλο στις ταφικές δραστηριότητες των ανθρώπων της εποχής στην περιοχή αυτή.

ΠΗΓΗ: J. Morales «Late pleistocene exploitation of Ephedra in a funerary context in Morocco», Scientific Reports, vol. 14, αρ.: 26443 (2024), 2.11.2024. Phys.org. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 3.11.2024.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:

---

[1] Η εφέδρα είναι γένος γυμνόσπερμων θάμνων, το μόνο γένος στην οικογένεια των Εφεδριδών και στην τάξη των Εφεδροειδών. Απολιθώματα της είναι γνωστά από την Πρώιμη Κρητιδική περίοδο. Φυτρώνει σε ξηρά κλίματα, στο Βόρειο Ημισφαίριο (νότια Ευρώπη, Βόρεια Αφρική, νοτιοδυτική και κεντρική Ασία, νοτιοδυτικές περιοχές της Βόρειας Αμερικής, νότος της Ευρωπαϊκής Ρωσίας, στις στέπες της Δυτικής Σιβηρίας, λεκάνες και κοιλάδες στον Βόρειο Καύκασο και το Νταγκεστάν), και στο Νότιο Ημισφαίριο (Νότια Αμερική μέχρι Παταγονία).

Λέγεται και «βατόμουρο αγρού», «τσάι των Μορμόνων», «τσάι της Ερήμου», «κίτρινο ποτάμι», «τσάι πορνείων», κλπ.

Χρησιμοποιήθηκε σαν τσάι από τους πρώτους αποίκους της Αμερικής.

Χρησιμοποιείται από τους ανθρώπους πολλές χιλιάδες χρόνια, ίνα θεραπεύσουν δυσκολίες στην αναπνοή κατά το άσθμα, την αλλεργία, το κοινό κρυολόγημα και την κατατονία. Χρησιμοποιείται συχνάκις και ως αναβολικό σε αθλήματα. Και σε προϊόντα αδυνατίσματος σε συνδυασμό, συνήθως, με την καφεΐνη και την ασπιρίνη. Αλλά η χρόνια χρήση και η υπερδόση μπορεί να προκαλέσουν παρενέργειες.

[2] Η εφέδρα έχει χρησιμοποιηθεί τουλάχιστον πριν 5.000 χρόνια στην Κίνα. Αρχαίοι Κινέζοι ιατροί χρησιμοποιούσαν την Ma huang (Ephedra sinica) στο κοινό κρυολόγημα (ως βρογχικός διαστολέας), τον βήχα, το άσθμα, τους πονοκεφάλους και τον αλλεργικό πυρετό, μαζί με μέλι. – ΠΗΓΗ: MA HUANG, AN ANCIENT CHINESE STIMULANT.

Και ο χωρικός - λαϊκός θεραπευτής από την Σαμάρα, F. Kuzmich Mukhovnikov / Mukhovikov, την δεκαετία 1870  - 1880 έκανε ενεργή χρήση του φυτού για ιατρικούς σκοπούς.

[3] δύο αλκαλοειδή, που διεγείρουν το νευρικό σύστημα και έχουν αποσυμφορητική δράση.

[4] Το φυτό είναι τροφή για τα πουλιά, ιδιαίτερα τις πέρδικες.

απανθρακωμενη φυτο εφεδρα, 15.000 χρονια πριν σπηλαιο του Μαροκου αρχαιες ταφικες δραστηριοτητες Λεκακης απανθρακωμενα φυτα ephedra, σπηλαια Μαροκο ταφικη δραστηριοτητα δραστικες ενωσεις, φυτικες παραδοσιακη αρχαια ιατρικη τελετουργια αρχαιολογια χρηση φυτων, Παλαιολιθικη περιοδος εποχη σπορος καρπος μακρουπολειμματα βοτανικη Περιστεριων / Περιστερια Grotte des Pigeons βορειοανατολικο μεσογειακο Μαρόκου ταφη μεσογειακη ακτη μεσογειος κυνηγοι τροφοσυλλεκτες αρχαιες ταφες διαβιωση 23.000 20.000 12.600 υστερο Πλειστοκαινο αλκαλοειδη παραγωγη φαρμακο εφεδρινη ψευδοεφεδρινη θρεπτικες ιδιοτητες ταφος λειψανα ανθρωπος γουδι γουδοχερι επικαλυψη ωχρα τροποποιημενο λειψανο ζωο υπολειμματα καταναλωση σαρκωδης κωνος εφεδρας ταφικα ιζηματα, θανατος ανθρωποι γενος γυμνοσπερμοι θαμνοι οικογενεια Εφεδριδων ταξη Εφεδροειδων Εφεδριδες Εφεδροειδη απολιθωμα Πρωιμη Κρητιδικη ξηρο κλιμα Βορειο Ημισφαιριο νοτια Ευρωπη, Βορεια Αφρικη, νοτιοδυτικη κεντρικη Ασια, Βορειος Αμερικη Ευρωπαικη Ρωσια στεπα Δυτικη Σιβηρια λεκανη κοιλαδα Καυκασος Νταγκεσταν Νοτιο Ημισφαιρια Παταγονια βατομουρο αγρου τσαι των Μορμονων Ερημου κιτρινο ποταμι πορνειων αγρος Μορμονοι Ερημος κιτρινος ποταμος πορνειου αποικοι Αμερικης θεραπεια δυσκολια αναπνοη ασθμα, αλλεργια, κρυολογημα κατατονια αναβολικο αθλημα προιοντα αδυνατισμα καφεινη ασπιρινη υπερδοση παρενεργειες αναπνοης ασθματος, αλλεργιας, κρυολογηματος κατατονιας αναβολικα αθλητης προιον αδυνατισματος καφεινη ασπιρινη υπερδοση παρενεργεια 5.000 Κινα αρχαιοι Κινεζοι ιατροι μα χουανγκ μαχουανγκ Mahuang σινικη βρογχικος διαστολεας βηχας, πονοκεφαλος αλλεργικος πυρετος βηχα, πονοκεφαλου αλλεργικου πυρετου μελι χωρικος, λαικος λαικη θεραπευτης Σαμαρα, κουζμιχ μουκοβνικοφ μουκοβικοφ Kuzmich Mukhovnikov / Mukhovikov, 19ος αιωνας μχ 1870 - 1880 αλκαλοειδες διεγερση νευρικο συστημα αποσυμφορητικη δραση τροφη διατροφη πουλια, πουλι περδικα

Share on Google Plus

About ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ