Το Ελληνικόν Εθνικόν Γραφείον Εγκλημάτων Πολέμου που συστάθηκε το 1945 ανεστάλη από τον Κωνσταντίνο Καραμανλή το 1959! - της Αλ. Πετούση

Το Ελληνικόν Εθνικόν Γραφείον

Εγκλημάτων Πολέμου,

που συστάθηκε το 1945,

ανεστάλη από τον

Κωνσταντίνο Καραμανλή

το 1959!

Της Αλεξάνδρας Πετούση

Το Ελληνικόν Εθνικόν Γραφείον Εγκλημάτων Πολέμου (ΕΕΓΕΠ) συστάθηκε με τον Α.Ν. 384 της 4/8.6.1945 με σκοπό την εξακρίβωση εγκλημάτων πολέμου που είχαν διαπραχθεί κατά την διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου από όργανα των εχθρικών κρατών κατά φυσικών ή νομικών προσώπων εντός της ελληνικής επικράτειας και Ελλήνων υπηκόων στο εξωτερικό (άρθρο 1).

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ στα βιβλια του Γ. Λεκακη για την ΚΑΤΟΧΗ, ΕΔΩ.

Το άρθρο 7 εξειδίκευε τους σκοπούς ίδρυσης του Γραφείου «Αι κατά τα ανωτέρω συνιστώμεναι υπηρεσίαι σκοπόν έχουσι την εξακρίβωσιν των κατά τον παρόντα πόλεμον διαπραχθέντων εγκλημάτων πολέμου, τον τόπον και χρόνον διαπράξεώς των και των υπαιτίων τούτων κατά τα ειδικώτερον δια του παρόντος οριζόμενα και δια Διατάγματος ορισθησόμενα».

Το Γραφείο τελούσε υπό την εποπτεία του Υπουργού Δικαιοσύνης. Η υπηρεσία ήταν οργανωμένη σε Κεντρική Υπηρεσία και τοπικές υπηρεσίες που υπάγονταν στην Κεντρική και συστάθηκαν στην περιφέρεια κάθε Πρωτοδικείου της χώρας (άρθρο 2). Οι τοπικές υπηρεσίες τελούσαν υπό την διεύθυνση του Εισαγγελέως Πρωτοδικών ενώ για την υποβοήθηση του έργου τους συστάθηκαν "παρά τω Εισαγγελεί Πρωτοδικών" τοπικά Συμβούλια αποτελούμενα από τον Εισαγγελέα ως Πρόεδρο, τον Πρόεδρο του Δικηγορικού Συλλόγου και τον Διοικητή της Χωροφυλακής της έδρας του Πρωτοδικείου (άρθρο 5 παρ.1). 

Με το άρθρο 11 (παρ. 1) οριζόταν ότι κάθε δημόσια, δημοτική και κοινοτική υπηρεσία και κάθε γενικά νομικό ή φυσικό πρόσωπο όφειλε να θέσει στην διάθεση της Κεντρικής ή των τοπικών υπηρεσιών κάθε αποδεικτικό στοιχείο ή πληροφορία χρήσιμη για την εξακρίβωση των εγκλημάτων πολέμου.

 Ο νόμος τροποποιήθηκε με τη συντακτική πράξη 73 της 8/8.10.1945 "Περί κολασμού και εκδικάσεως των εγκλημάτων πολέμου και τροποποιήσεως του υπ’ αριθ. 384/1945 Αναγκαστικού Νόμου" η οποία εξειδίκευε την έννοια του εγκλήματος πολέμου και όριζε την τιμωρία των ενόχων κατά περίπτωση. Στην συντακτική πράξη οριζόταν η διαδικασία που θα ακολουθούσε το Γραφείο κατά την άσκηση των καθηκόντων του και συνιστούσε στην Αθήνα Ειδικό Στρατοδικείο. Η δίωξη των εγκληματιών πολέμου ασκήθηκε με βάση τις διατάξεις αυτής της συντακτικής πράξης.

Με τον Α.Ν 1860 της 23/23.6.1951 "Περί συμπληρώσεως διατάξεων της υπ’ αριθ. 73/1945 Συντ. Πράξεως" ορίστηκε η λειτουργία Κεντρικού Συμβουλίου στην Κεντρική Υπηρεσία που ήταν αρμόδιο για την εκδίκαση των ανακοπών. Κατά την διάρκεια της λειτουργίας του το Γραφείο κατόρθωσε να στοιχειοθετήσει κατηγορίες και να ασκήσει διώξεις για 800 Γερμανούς στρατιωτικούς, ανάμεσα στους οποίους συγκαταλέγονταν ο υπολοχαγός Χ. Ζάμπελ (υπεύθυνος της σφαγής του Διστόμου - παρακάτω φωτογραφία), ο Μ. Μέρτεν, κ.ά.[1]

Η δίωξη των εγκληματιών πολέμου ανεστάλη το 1959 καθώς η κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή επιθυμώντας την εξομάλυνση των σχέσεων της Ελλάδας με την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας έσπευσε να ικανοποιήσει τις αξιώσεις της τελευταίας για την παύση των διώξεων εναντίον των Γερμανών που κατηγορούνταν για εγκλήματα πολέμου. Με τον νόμο 3933 της 18/19.2.1959 «Περί αναστολής διώξεως εγκληματιών πολέμου» ανεστάλη «αυτοδικαίως» κάθε δίωξη Γερμανών υπηκόων και καταργήθηκαν τα διωκτικά έγγραφα που είχαν εκδοθεί. Οριζόταν ακόμα ότι αντίγραφα των δικογραφιών θα αποστέλλονταν στις γερμανικές δικαστικές Αρχές. Με το 2ο άρθρο αποφυλακίζονταν όσοι εξέτιαν ποινές και οριζόταν το αδύνατο της επανόδου τους στην Ελλάδα.

 Το Γραφείο καταργήθηκε με το Ν.Δ. 4016 της 3/3.11.1959 «Περί τροποποιήσεως της περί εγκληματιών πολέμου νομοθεσίας». Με αυτό το νομοθετικό διάταγμα καταργούνταν ο νόμος 384/1945 και η συντακτική πράξη 73/1945 και οι αρμοδιότητες του Γραφείου μεταβιβάζονταν στον Εισαγγελέα Εφετών Αθηνών (διοικητική και εισαγγελική δικαιοδοσία) και στο Συμβούλιο Εφετών Αθηνών (η δικαστική, του μέχρι τότε Δικαστικού Συμβουλίου). Με το άρθρο 7 οριζόταν ότι τα αρχεία του Γραφείου περιέρχονταν στην Εισαγγελία Εφετών Αθηνών, και οι δικογραφίες κατά των εγκληματικών πολέμου και ό,τι σχετιζόταν με την δικαστική λειτουργία στο Εφετείο Αθηνών.

ΠΗΓΗ: ΓΑΚ ΛΑΡΙΣΑΣ, 8.11.2024. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 8.11.2024.

ΣΗΜΕΙΩΣΙΣ:

---

[1]  Βλ. Greek Archives Inventory.

Ελληνικον Εθνικον Γραφειον Εγκληματων Πολεμου 1945 αναστολη Καραμανλης 1959 Πετουση διωξη εγκληματιων πολεμου κυβερνηση ερε Ελλαδα Ομοσπονδιακη Δημοκρατια της Γερμανιας αξιωση παυση διωξεων Γερμανοι κατηγορια εγκληματα πολεμος νομος 3933 Περι αναστολης διωξεως εγκληματιων πολεμου αυτοδικαιως γερμανος υπηκοος καταργηση διωκτικα εγγραφα εκδοση αντιγραφο δικογραφια αποστολη γερμανικες δικαστικες αρχες αποφυλακιση ποινη αδυνατον επανοδος Ελλας ΝΔ 4016 τροποποιησεως εγκληματιας νομοθεσια νομοθετικο διαταγμα συντακτικη πραξη Εισαγγελεας Εφετων Αθηνων διοικητικη εισαγγελικη δικαιοδοσια Συμβουλιο Εφετων Αθηνας δικαστικη Δικαστικο αρθρο αρχεια Εισαγγελια Εφετης αθην δικογραφιες εγκληματα δικη Εφετειο Ελληνικο Εθνικο Γραφειο ΕΕΓΕΠ ΑΝ εξακριβωση Β Παγκοσμιος Πολεμος οργανα εχθρικο κρατος φυσικο νομικο προσωπο ελληνικη επικρατεια ελληνες υπηκοοι εξωτερικο ιδρυση υπηρεσια σκοπος τοπος χρονος διαπραξη Υπουργος Δικαιοσυνης υπηρεσια Κεντρικη περιφερεια Πρωτοδικειο Εισαγγελεας Πρωτοδικων εργο παρα τω Εισαγγελει Πρωτοδικης Συμβουλια Εισαγγελευς προεδρος Δικηγορικος Συλλογος Χωροφυλακη δημοσια, δημοτικη κοινοτικη αποδεικτικο στοιχειο πληροφορια τροποποιηση 1945 κολασμου εκδικασεως τροποποιησεως αναγκαστικος Νομος εξειδικευση τιμωρια ενοχος ασκηση καθηκοντα Ειδικο Στρατοδικειο διαταξεις 1860 1951 συμπληρωσεως διαταξεων Κεντρικο εκδικαση ανακοπη στοιχειοθετηση κατηγοριες Γερμανοι στρατιωτικοι, υπολοχαγος Ζαμπελ σφαγη ολοκαυτωμα Διστομου Διστομο βοιωτιας βοιωτια Μερτεν θεσσαλονικη εβραιοι θεσσαλονικης

Share on Google Plus

About ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ