Του Γιώργου Λεκάκη
Ένας πεζοπόρος, ο T. Malinverno, από το Κόμο, το 2017, παρατήρησε πετρογλυφικά στους πρόποδες του παγετώνα Pizzo Tresero (Valfurva) στο Εθνικό Πάρκο Stelvio της Λομβαρδίας, στον 46ο παράλληλο [46°30′N 10°35′E] στις αλπικές κορυφές, άνω των 3.000 μ. επάνω από την στάθμη της θάλασσας! Πρόκειται για τα υψηλότερα βραχογραφήματα, που έχουν βρεθεί στην Ευρώπη, έως τώρα! - ΔΙΑΒΑΣΤΕ για άλλα έργα ανθρώπων σε μεγάλα υψόμετρα, ΕΔΩ.
Από την ανακάλυψή τους, μια ομάδα ερευνητών έχει τεκμηριώσει 11 γλυφές, οι οποίες περιλαμβάνουν γεωμετρικά και σπειροειδή σχέδια, ανθρώπινες φιγούρες σε στάση προσευχής, με σπείρα (παρακάτω φωτογραφία), παράσταση ζώου, ίσως αλόγου με αναβάτη, κ.ά.
Με βάση το στυλ των
βραχογραφιών, προσδιόρισαν ότι οι καλλιτέχνες τα χάραξαν στον βράχο σε
διαφορετικές χρονικές στιγμές, κατά την διάρκεια της Μέσης Εποχής του Χαλκού,
μεταξύ περίπου 3.600 και 3.200 χρόνων πριν από σήμερα. Αυτή η ποικιλόμορφη
τεχνική και οι διαφορετικές εποχές, υποδηλώνουν μια παρατεταμένη αλληλεπίδραση
των αρχαίων κοινοτήτων με αυτόν τον ορεινό τόπο. Προφανώς η κίνηση των
παγετώνων, για χιλιάδες χρόνια, θα διέβρωσε άλλα σκαλίσματα ανθρώπων…
Η απόδειξη της ανθρώπινης
παρουσίας σε αυτά τα υψόμετρα, κατά την Εποχή του Χαλκού, προσθέτει ένα νέο
κεφάλαιο στην ευρωπαϊκή ιστορία των ορεινών πολιτισμών.
Οι βραχογραφίες του Tresero
μπορεί να έγιναν επειδή ήταν ιερό βουνό – ιερός βράχος, ένα καλλιτεχνικό
σύμπλεγμα παρόμοιο με το Monte Bego στις Θαλάσσιες Άλπεις, αν και σε πολύ
μεγαλύτερο υψόμετρο.
Επί πλέον, το Tresero
συνδέεται με άλλες σημαντικές τοποθεσίες βραχοτέχνης στην Valtellina και την
Val Camonica, η οποία είναι η πρώτη ιταλική τοποθεσία που έλαβε την αναγνώριση
της Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO το 1979. Το δε σύμβολο του πάρκου Stelvio
είναι ο χρυσαετός - το BirdLife International κατατάσσει το πάρκο ως Σημαντική
Περιοχή για τα Πουλιά.[1]
Αυτή η ανακάλυψη τοποθετεί το
Εθνικό Πάρκο Stelvio και την περιοχή Alta Val de Gavia ως βασικούς θύλακες, για
την κατανόηση της αλληλεπίδρασης μεταξύ των ανθρώπων και των ευρωπαϊκών βουνών.
Τα επόμενα χρόνια, σχεδιάζεται ένα εκτεταμένο ερευνητικό πρόγραμμα, για την
καλύτερη κατανόηση του τρόπου, με τον οποίο οι αρχαίες κοινότητες κατοικούσαν
και χρησιμοποιούσαν πόρους σε αυτές τις περιοχές, καθώς και πώς άλλαξε η σχέση
τους με το περιβάλλον στο πέρασμα των αιώνων.
Τον Νοέμβριο του 2024,
αναφέρθηκε και ένα παλαιοντολογικό εύρημα, στο Πάρκο Orobie Valtellinesi: Ένα
απολιθωμένο οικοσύστημα, που χρονολογείται πριν από 280.000.000 χρόνια, από την
Παλαιοζωική Εποχή, υπογραμμίζοντας την σημασία αυτής της περιοχής ως «παράθυρο
στο παρελθόν», τόσο βιολογικά, όσο και αρχαιολογικά.
Η επίσημη παρουσίαση των
ευρημάτων έγινε στο Παλλάτι της Λομβαρδίας. Συμμετείχαν εξέχουσες
προσωπικότητες όπως ο A. Fontana, πρόεδρος της περιφέρειας της Λομβαρδίας,
και ο M. Sertori, ο σύμβουλος τοπικής και ορεινής Αρχής, μαζί με ειδικούς
αρχαιολογίας και εκπροσώπους του Πανεπιστημίου του Μπέργκαμο.
ΠΗΓΗ: «The Highest Prehistoric
Petroglyphs in Europe, Found in the Alps of Lombardy», La Brújula Verde,
19.11.2024. Soprintendenza. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 20.11.2024.
[1] Το Πάρκο ιδρύθηκε το 1937.
Στην
ορνιθοπανίδα του περιλαμβάνεται και η ελληνική πέρδικα! Επίσης ο αγριοπετεινός,
ο μαυροπετεινός, η καρακάξα, το γεράκι και ο γενειοφόρος γύπας (Gypaetus
barbatus, ο οποίος επανεμφανίσθηκε το
2000), κ.ά. Στην δε πανίδα του κυριαρχούν το ελάφι, ο αλπικός αίγαγρος
(Rupicapra rupicapra), το αγριοκάτσικο (Capra ibex), η αλπική μαρμότα, το
ζαρκάδι, η αλεπού, ο κόκκινος σκίουρος, ο λαγος, ο ασβός, η νυφίτσα, ο λύκος, ο
λύγξ, η αρκούδα, κ.ά.
Μέσα στο Πάρκο υπάρχουν επίσης ιδιαίτερα περιβάλλοντα
όπως τύρφη, υγρότοποι, που χαρακτηρίζονται από εξαιρετικά εξειδικευμένη χλωρίδα
(όπως η Drosera rotundifolia και η Pinguicula alpina), μικρά σαρκοφάγα φυτά (που
αναπληρώνουν την έλλειψη αζώτου στο έδαφος συλλαμβάνοντας μικρά έντομα) ή τα
σπάνια Paludella squarrosa, βρυόφυτα, το κόκκινο έλατο (Picea abies), η αργυρελάτη
(Abies alba), η πεύκη (Larix decidua, Pinus cembra), κωνοφόρα, νανοθάμνοι (επάνω
από το όριο βλάστησης των 2.600 - πάνω από τα 2.800 μ. βραχοσχισμές, πολυετή χιόνια
και παγετώδεις μορέννες, και μόνο ορισμένα ανθεκτικά, πολύ εξειδικευμένα πρωτοπόρα
είδη όπως οι λειχήνες.
ΣΧΟΛΙΑ
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook