Ο Αναγνώστης Σκαλίδης (1818 - 1901) διετέλεσε Γενικός Αρχηγός της επαρχίας Κισσάμου στις Κρητικές Επαναστάσεις του 1866, 1878, 1895 - 1898. Διετέλεσε επίσης βουλευτής και πρώτος πρόεδρος της Κρητικής Βουλής επί Κρητικής Πολιτείας.
Την δεκαετία του 1960 τα οστά του μεταφέρθηκαν στην γενέτειρά του, τα Περιβόλια Κισσάμου.
Στο Ιστορικό Αρχείο Κρήτης φυλάσσονται προσωπικά του αντικείμενα και πλήθος εγγράφων (όπως το παραπάνω) τα οποία πιστοποιούν την δράση του στις Κρητικές επαναστάσεις.
ΠΗΓΗ: ΓΑΚ Κρήτης, ΑΡΧΕΙΟΝ
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 30.11.2024.
Τα Περιβόλια Κισσάμου
κείτονται στις βόρειες πλαγιές του όρους Άγιος Δικαίος Ιώβ[1] (υψ.
1.209 μ.), στον 35ο παράλληλο [35°21′42″N 23°36′41″E].
Η περιοχή κατοικείται από τα
αρχαία χρόνια. Έχουν βρεθεί αρχαίοι τάφοι (της κακώς λεγομένης «ελληνορωμαϊκής
περιόδου») αλλά και της εποχής που άκμασε η σπουδαία Πολυρρήνεια. Περιείχαν
αξιόλογα κτερίσματα / ευρήματα (αγγεία κλπ.). Αρχαίοι τάφοι ευρέθησαν και σε
διάφορα σημεία μέσα στο χωριό!.. Στην ενετική κατοχή της Κρήτης, μετά την προδοσία
των Ενετών στον Αλικιανό Χανίων και την δολοφονία των Κρητών επαναστατών, οι Ενετοί παρέδωσαν τα νεκρά σώματα του αρχηγού της επαναστάσεως, Καντανολέοντος,
και του γιου του, Πέτρου, για να τα θάψουν μακριά από τα ενετικά σύνορα. Οι Κρητικοί
μετέφεραν με μεγάλη συνοδεία θρηνωδών και κηδευτών στην ΙΜ Αγίου Νικολάου στο
Ιναχώριον[2], όπου
ζούσε και ένας μοναχός, συγγενής εκ μητρός του ιδίου του Καντανολέοντος. Η μονή
αυτή είναι ο σημερινός κεντρικός κοιμητηριακός ναός του χωριού, με βυζαντινό
μικρό εκκλησάκι, με αψίδα στον θόλο όμορφο καμπαναριό.
Το χωριό αναφέρεται στις
βενετσάνικες απογραφές.[3] Είχε 217
κατοίκους το 1583.
Είναι η ιδιαιτέρα πατρίς του
οπλαρχηγού Κισσάμου Αναγνώστη Σκαλίδη (1818 - 1901), ο οποίος από το 1842
κυρίως, ήταν καπετάνιος της Κισσάμου, με ιδικό του μπαϊράκι (ανάγλυφος εικών
του υπάρχει στο Καστέλι Κισσάμου και στα Χανιά).
ΠΗΓΗ: Γ. Λεκακης «Συγχρονης Ελλαδος περιηγησις».
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
- Ελ. Α. Παπαδάκης (διδάσκαλος)
χειρόγραφα .
- Σπ. Ζαμπέλιος «Κρητικοί Γάμοι».
- Στ. Σπανάκης "Κρήτη".
[1] Έχει ομώνυμο εκκλησάκι, κατάφυτες λαγκαδιές, μικρούς
καταρράκτες και δάση από καστανιές.
[2] Ο Δήμος Ιναχωρίου είναι αρχαίο τοπωνύμιο, από την παραφθορά - λένε - του Εννέα χωριά, μια ομάδα καστανοχωριών σε μια ηλιόλουστη και στενόμακρη κοιλάδα
(ανατολή – δύση). Άλλα χωριά: Λούχι, Βάθη Πλοκαμιανά (προς Μονή Παναγίας
Χρυσοσκαλίτισσας και Ελαφονήσι), κ.ά. Αλλά αργότερα τα χωριά έγιναν 12 και 16. Την
κοιλάδα διαρρέει ποταμός, που εκβάλει στον όρμο Στόμιο, 10 χλμ. από τα
Περιβόλια.
Το Ιναχώριον ήταν αρχαία πόλη της Κρήτης - βλ. Κλ.
Πτολεμαίος. (3,17,2), και Creta
Sacra (I,124: «Ιναχώριο,
πόλη κοντά στο ακρωτήρι, που σήμερα ονομάζεται Σφηνάρι, από τους ομώνυμους
κατοίκους» / «Inachorium civitas prope promontorium, ejusdem nominis ab incolis nunc Sfinari vocatum»). Το όνομα σημαίνει «ρυακότοπος» και ίσως
σχετίζεται με το αρχαίο ποταμωνύμιο Ίναχος. Η θέσις του σήμερα είναι ακαθόριστη.
Ίσως ανάμεσα στα σημερινά χωριά Σφηνάρι και Κεραμωτή. Ήταν παράλιο, όχι μακρυά
από το χωριό Κάμπος (βλ. Pashley «Tr.» II,72,
Κρητ. Χρον. ΙΓ', 198, 204). Ή στο Πόρτο Σταυρό, νοτίως της μονής του Αγίου Μάμα
(Ιάκ. Ραγκαβής «Ελληνικά», 3,503). Η περιοχή αυτή είναι γνωστή σήμερα ως Εννιά
Χωριά – βλ. Σταυράκης «Στατιστ.», σ. 74). Spratt «Travels»,
II,236. P. Faure «La Crete aux cent villes».
[3] Από τον Barozzi (fo 28ν) ως «Elos pervolia». Από τον Basilicata («Μνημεία»,
V,134) ως «Pervoglia». Και από τον Καστροφύλακα (Κ,238) ως «Ellos Pervoglia».
ΣΧΟΛΙΑ
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook