Το όνομα της Γουατεμάλας είναι ελληνικό! - του Γ. Λεκάκη

Το όνομα της Γουατεμάλας

είναι ελληνικό!

Του Γιώργου Λεκάκη

Η Γουατεμάλα (Δημοκρατία της Γουατεμάλας) είναι μια χώρα στην Κεντρική Αμερική, που συνορεύει στα βόρεια και δυτικά με το Μεξικό, στα βορειοανατολικά με το Μπελίζ, στα ανατολικά με την Ονδούρα και στα νοτιοανατολικά με το Ελ Σαλβαδόρ. Βρέχεται νότια από τον Ειρηνικό Ωκεανό και βορειοανατολικά από τον Κόλπο της Ονδούρας.

Το όνομα Γουατεμάλα προέρχεται από την λέξη της διαλέκτου nahuatl των Τολτέκων Cuauhtemallan, που σημαίνει «γη / τόπος πολλών δένδρων». Αυτό το όνομα χρησιμοποιήθηκε αρχικώς από τους Μεξικανούς για την πόλη Kaqchikel του Iximche(*), αλλά επεκτάθηκε αργότερα σε ολόκληρην την χώρα κατά την ισπανική αποικιακή περίοδο.

Αλλά:

        - το μεν πρώτο είναι παράγωγο της λέξης k'iche' (= δένδρα) των Quiché / Kiche, λαού των Μάγια και πιο συγκεκριμένα, από το δένδρο cuate / cuatli (επιστ. Eysenhardtia[1]) της οικογενείας των κυαμοειδών και οσπρίων[2] (Fabaceae).

        - το δε δεύτερο είναι από την αρχαία ελληνική – και μάλιστα ομηρική[3] - λέξη (επίρρημα) μάλα  = λίαν, ἄγαν, πάνυ, σφόδρα, πολύ. «Ἀπὸ τῶν Ὁμηρικῶν χρόνων καὶ ἐφ' εξῆς [είναι] μία τῶν κοινοτάτων Ἑλληνικῶν λέξεων, προτασσομένη ἢ ἐπιτασσομένη τοῖς ἐπιθέτοις, ῥήμασι καὶ ἐπιρρήμασι: «μάλα πολλά» (= πάρα πολλά), «μάλα πάντες / πᾶσαι» (= τα πάντα, όλοι – «τα πάντα όλα» λέει σήμερα ακόμη ο ελληνικός λαός), «μάλ’ ἀσκηθής» (= ὅλως ἀβλαβής), «ἀβληχρὸς μάλα τοῖος» (= ὅλως ἀδύνατος), «σαρδάνιον μάλα τοῖον» (= τόσον πολὺ σαρκαστικῶς»), «μάλα μυρίοι» = λίαν πολλαί, κλπ.

        - Συγκριτικώς: μᾶλλον = περισσότερον, ἰσχυρότερον – Ομ. Ἰλ. Ε.231, Ὀδ. α,351.

        - Υπερθετικώς: μάλιστα = πρὸ πάντων, ὑπὲρ πάντα - Ὅμ. Οδ. φ,353.

Άρα Goatemala / Γουατεμάλα, η χώρα με cuateμάλα…[4]

Από τα πολλά κατάλοιπα των αρχαίων Ελλήνων στην αμερικανική ήπειρο... ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΠΡΟΣΕΧΩΣ...

Σήμερα στην χώρα ομιλούνται 21 γλώσσες των Μάγια, καθώς και άλλες δύο γλώσσες των αυτόχθονων μη Μάγια: Η Xinca (αυτόχθονη), και η Garifuna (μια γλώσσα Αραουάκαν / Arawakan, που ομιλείται στις ακτές της Καραϊβικής). Σύμφωνα με τον περί Γλωσσών Νόμο του 2003, αυτές οι γλώσσες αναγνωρίζονται ως εθνικές γλώσσες.

ΠΗΓΗ: Γ. Λεκακης «Λεξικο παραδοσεων». Γ. Λεκάκης «Σύγχρονης Ελλάδος περιήγησις». ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 4.5.2014.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:

---

[1] Από τον Γερμανό βοτανολόγο K. W. Eysenhardt (1794 - 1825).

[2] Στα πολλά παραδοσιακά φαγητά της κουζίνας της Γουατεμάλας, που βασίζεται στην κουζίνα των Μάγια, εξέχουσα θέση έχει ο αραβόσιτος, το τσίλι και μαύρα φασόλια. Αυτά είναι τα βασικά συστατικά της.

[3] «ο Ὅμηρος ἐνίοτε ποιεῖ τὴν λήγουσαν μακρὰν ἐν ἄρσει» - βλ. Ἰλ. Γ.214., Δ.379., Κ.172. Και Ἰλ. Ν.741, Ὀδ. β,306.

[4] Υπάρχουν άλλες τουλάχιστον 16 θεωρίες για την ετυμολογία της Γουατεμάλας.

            - από το kuautemalli, ένα είδος μηλιάς, στην γλώσσα nahuátl - αλλά "μηλέαι ἀγλαόκαρποι" - Ὀδ. Ζ.115., Λ.589. Πάλι ελληνική ετυμολογική σχέση.

            - από το φυτό yerba maté > yerba-mala (yerba = βότανο [ίσως από την λέξη γαία] + mate, matee < matí = κολοκύθα - στην γλώσσα κέτσουα), ένα πουρνάρι με κεφεΐνη, το οποίο βρισκόταν σε αφθονία γύρω από την Iximché(*), μια προ-ισπανική πόλη των Μάγια. Άρα yerba-mala = πολυβότανος χώρα. Πάλι ελληνική ετυμολογική σχέση.

            - από το Guhate-zmal-ha (= το βουνό του αχνιστού νερού), κ.ά.

Ονομα Γουατεμαλας ελληνικο Λεκακης ετυμολογια Γουατεμαλα Γερμανος βοτανολογος ειζενχαρντ Eysenhardt παραδοσιακα φαγητα κουζινας Μαγια, αραβοσιτος, τσιλι μαυρα φασολια συστατικα παραδοσιακο φαγητο κουζινα Μαγιας, καλαμποκι τσιλλι μαυρο φασολι ομηρος ληγουσα μακρα αρση ιλιας ιλιαδα οδυσσεια kuautemalli, κουαουτεμαλι κουαουτεμαλλι ειδος μηλια γλωσσα ναχουατλ nahuatl ελληνικη φυτo γιερμοα ματε yerba mate > yerba mala βοτανο + mate, matee < matí ματεε τσαι ματι κολοκυθα κετσουα πουρναρι κεφεινη, ιξιμτσε Iximche, προισπανικη πολη Guhate zmal ha Guhatezmalha βουνο αχνιστο νερο ελληνες Δημοκρατια χωρα Κεντρικη Αμερικη Μεξικο Μπελιζ, Ονδουρα Σαλβαδορ Ειρηνικος Ωκεανος Κολπος Ονδουρας λεξη διαλεκτος Nahuatl κουαουχτεμαλλαν κουαουχτεμαλαν Cuauhtemallan, γη τοπος πολλα δενδρα Μεξικανοι πολη κακτσικελ Kaqchikel Iximche, ισπανικη αποικιακη περιοδος εποχη παραγωγο λεξις kiche κιτσε δενδρα Quiche / Kiche, λαος κουατε cuate / κουατλι cuatli οικογενεια κυαμοειδη οσπρια Fabaceae κυαμοειδες οσπριο κυαμος αρχαια ομηρικη επιρρημα μαλα λιαν, αγαν, πανυ, σφοδρα, πολυ ομηρικα χρονια κοινοτατη ελλαδα προτασσομενη επιτασσομενη επιθετο ρημα παρα παντες / πασαι ολοι ολα ελληνικος ασκηθης ολως αβλαβης αβληχρος τοιος αδυνατος σαρδανιον σαρδανιο σαρδανι σαρδονιο τοιον τοσον τοσο πολυ σαρκαστικως σαρκασμος μυριοι πολλαι πολλες συγκριτικως μαλλον περισσοτερον, περισσοτερο ισχυροτερον –ισχυροτερο ομηρου υπερθετικως υπερθετικος βαθμος μαλιστα = προ παντων, προπαντων υπερ cuatmala γλωσσες αυτοχθονες ινδιανοι ξινκα Xinca αυτοχθονη γκαριφουνα Garifuna Αραουακαν / Αραβακαν Arawakan, ακτη Καραιβικη περι Γλωσσων Νομος 2003, εθνικες εθνικη πολυβοτανος βοτανα αρχαιοι Ελληνες αμερικανικη ηπειρος γαια μηλεαι αγλαοκαρποι μηλιες αγλαοκαρπος

Share on Google Plus

About ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ