Ο κόσμος του 6
Του Γιώργου Λεκάκη
Ο αριθμός εξ
/ έξη[1] / έξι /
6 γράφεται ως Ϛ´ ή ς΄ στο ελληνικό σύστημα αρίθμησης. Συμβολίζεται με VI στο
ρωμαϊκό σύστημα αρίθμησης.
Από το αρχαίο ελληνικό ἕξ έξι > λατ. sex, γερμ. Sechs, αρμ. vec, ουαλ. chwech, αβεστ. xšvaš, γοτθ. saihs, αρχ. ινδ. sas-, λιθ. šeši κ.ά. Από το αριθμητικό ἕκτος ἕκτη, ἕκτον, έκτος / Fέκτος > με λατ. sex-tus, γοτθ. saihsta, saihs, saihtan, εβρ. shesh, γαλατ. Suexos, κλπ.
63 (= 216): Ο χρυσός αριθμός φ, ο
αριθμός του Πλάτωνα.
6 Χ 60 Χ 60 Χ
60 = 1.296.000 πλέθρα η περίμετρος της Γης.
60 (= 3 Χ 4 Χ
5): Ο αριθμός που χρησιμοποιούμε στην μέτρηση του χρόνου (1’ = 60΄΄, κλπ.), που
σχηματίζεται με τους αριθμούς του πρώτου πυθαγόρειου τριγώνου 32 + 42 = 52.
6 διαφορετικούς τριψήφιους
συνδυασμούς μπορούμε να κάνουμε χρησιμοποιώντας 3 διαφορετικούς αριθμούς όπως:
123, 132, 231, 312, 321. Το ίδιο βέβαια γίνεται και με 3 διαφορετικά γράμματα ή
σύμβολα κλπ.
Είναι ο
μικρότερος φυσικός αριθμός που δεν είναι ούτε πρώτος αριθμός, ούτε τετραγωνικός
αριθμός («τέλειο τετράγωνο»).
Είναι ο
δεύτερος μικρότερος σύνθετος αριθμός < 6 = 2·3, δηλαδή έχει και άλλους φυσικούς
διαιρέτες, εκτός του 1 και του εαυτού του.
Είναι ο
μικρότερος τέλειος αριθμός, καθώς το άθροισμα των φυσικών διαιρετών του (εκτός
του ιδίου) δίνει 6: 6 = 1+2+3 = 1·2·3.[2]
Είναι ο μοναδικός
άρτιος τέλειος αριθμός, που δεν μπορεί να εκφρασθεί ως το άθροισμα διαδοχικών
περιττών κύβων.
Είναι
τριγωνικός αριθμός. Όπως και το τετράγωνό του, το 36.
Είναι
ημιπρώτος αριθμός, διότι αποτελεί γινόμενο δύο πρώτων (2 · 3).
6 οι βασικές
τριγωνομετρικές συναρτήσεις: Το ημίτονο, το συνημίτονο, η εφαπτομένη, η
συνεφαπτομένη, η τέμνουσα και η συντέμνουσα.
Οι
τετραγωνικές ρίζες του 6 είναι δύο άρρητοι αριθμοί.
6 ως
ατομικός αριθμός αντιστοιχεί στον άνθρακα.
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ για τον ΑΡΙΘΜΟ 6, ΕΔΩ.
- 6 οι αρετές του λόγου: Ελληνισμός, σαφήνεια, συντομία, κυριολογία, ευσυνθεσία, ευπρέπεια - Αίλ. Ηρωδιανός "Περί σολοικισμού και βαρβαρισμού|, 308. 14-15.
- Εξαγώνα τα
κελλιά στις κυψέλες των μελισσών.
- 6ποδα τα
έντομα.
- 6δάκτυλοι
άνθρωποι - συγγενής ανωμαλία – με λαογραφικές προεκτάσεις.
- 6η
αίσθηση - η εξωαισθητηριακή αντίληψη.
- 6 ημέρες χρειάστηκε
ο θεός, κατά την ιουδαιοχριστιανική παράδοση (Γένεσις, κεφ. Α΄), για να
δημιουργήσει τον κόσμο. Ο άνθρωπος δημιουργήθηκε την έκτη ημέρα. Και «επειδή το
6 είναι τέλειος αριθμός» βλ. Αυγουστίνος «Η Πολιτεία του Θεού».
- 6 κορυφές έχει
το λεγόμενο «αστέρι του Δαβίδ, σύμβολο του ιουδαϊσμού. Γι’ αυτό και στον ιουδαϊσμό
το μισνά(*) έχει 6 «τάξεις» (μέρη), και 6 είναι τα συμβολικά φαγητά στο δείπνο της
αρχής της εβδομάδας του Πάσχα (seder).
- 6 «αντικείμενα» - άρθρα πίστης (γνωστά ως arkan al-iman) της πίστεως ιμάν(**) στο ισλάμ.
- 666.
- 6 είναι τα
μεγάλα (ορθόδοξα) φιλοσοφικά συστήματα της ινδικής φιλοσοφίας: Νγιάνγια,
Βαϊσεσίκα, Σάαμκχγια, Γιόγκα ή Ράατζα Γιόγκα, Πούουρβα Μιιμάαμσαα και Βεντάαντα
ή Ουττάρα Μιιμάαμσαα.
- 6 ήταν οι
τίτλοι ευγενείας στην Ευρώπη, ιεραρχικώς: βαρόνος (βαρόνη), υποκόμος
(υποκόμισσα), κόμης (κόμισσα), μαρκήσιος (μαρκησία), δούκας (δούκισσα), πρίγκηψ
(πριγκήπισσα).
- Εξάπλευρο - 6 όψεις έχουν τα ζάρια / Κώος αστράγαλος / τύχη.
- 6 τα βραβεία Νόμπελ: Φυσικής – Χημείας – Ιατρικής και Φυσιολογίας – Λογοτεχνίας και Ειρήνης από το 1901 και Οικονομικών Επιστημών από το 1969.
[1] Έξω = μέλλον του έχω.
[2] Ο επόμενος τέλειος αριθμός είναι
το 28.
(*) mishnah ή mishna: "μελετώ με επανάληψη" / "να μελετάω και να αναθεωρώ". H πρώτη γραπτή συλλογή εβραϊκών προφορικών παραδόσεων, η Προφορική Τορά. Το πρώτο έργο της ραβινικής λογοτεχνίας. Το αρχαιότερο σωζόμενο υλικό χρονολογείται από τον 7ο αιώνα π.Χ.
(**) ιman: πίστη, αναγνώριση. Αναγνώριση της πίστης και των πράξεων από έναν πιστό, στις θρησκευτικές πτυχές του ισλάμ, στην ισλαμική θεολογία - βλ. Κοράνι, Χαντιθ.
ΣΧΟΛΙΑ
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook