Πειραϊκές Ιστορίες
του Μεσοπολέμου
Τι είναι άραγε ο Πειραιάς; Δεν υπάρχει πλήρης και τεκμηριωμένη απάντηση. Είναι η πόλη που αναδείχθηκε στο πέρασμα των χρόνων. Είναι το υπολιμεναρχείο το υπαγόμενο στο λιμάνι της Ύδρας, που έφτασε να γίνει το μεγαλύτερο λιμάνι της Ανατολικής Μεσογείου. Είναι ο μικρός εμπορικός σταθμός, μια ξύλινη προβλήτα πάνω στη θάλασσα, που μετασχηματίσθηκε σε ατέλειωτα τετραγωνικά χιλιόμετρα λιμενικών εγκαταστάσεων. Είναι η πόλη των εφοπλιστών με το Σίτυ, η πόλη των εργατών, η πόλη των διανοούμενων. Ο Πειραιάς των ναυτικών, του Θεάτρου, της Φιλολογίας, των Καλλιτεχνών, των αθλημάτων, αλλά και ο Πειραιάς της φτώχειας, της ανεργίας, του καθημερινού μόχθου, της αγωνίας, της αμαρτίας, ο Πειραιάς του αίματος. Υπάρχει άραγε σαφής προσδιορισμός, πλήρης έννοια, που να εμπεριέχει όλα αυτά ταυτόχρονα; Πειραιάς τελικά μήπως είναι αυτό που έχει ζήσει ο καθένας μας; Για άλλους θλίψη, για άλλους χαρά, για άλλους είναι η γειτονιά που μεγάλωσαν, η μάνδρα που σκαρφάλωσαν, τα γόνατα που μάτωσαν. Ό,τι έχει ο καθένας μέσα του, αυτό περιγράφει ως «Πειραιά».
Η περίπτωση του Πειραιά, δεν αποτελεί μια και μόνο ιστορία. Είναι οι εκατοντάδες χιλιάδες ιστορίες των κατοίκων του. Άλλοτε ιστορίες μικρές και ασήμαντες, άλλοτε με πανελλήνια υπόσταση. Η πύλη εισόδου και εξόδου όχι μόνο μεταναστών αλλά και Βασιλέων, Πριγκίπων, Προέδρων και Πρωθυπουργών, ξένων προσωπικοτήτων που ερχόμενοι στην Ελλάδα, η πρώτη εικόνα που λάμβαναν ήταν του Πειραιά. Ιστορίες καθημερινότητας διαφορετικών ανθρώπων που συνυπάρχουν σε μια πόλη που έχει διαφορετικές εικόνες, διαφορετικά περιβάλλοντα, διαφορετικά επίπεδα. Τέτοιες ιστορίες προσπαθώ να δώσω κι εγώ στο βιβλίο που κρατάτε στα χέρια σας.
Εξήντα περίπου ιστορίες που καλύπτουν την περίοδο του μεσοπολέμου, προσπαθούν να συνθέσουν το προφίλ μιας πόλης. Γιατί ο Πειραιάς εν τέλει είναι εκείνο που είμαστε εμείς.
Περιεχόμενα:
Σε λίγη ώρα φτάνουμε στον Πειραιά
Μάγκα πέσε τα «Βαρκαδιάτικα»
Όταν το θαύμα της Τήνου ξεκινούσε από τις αποβάθρες του Πειραιά
Τα μελτέμια που έγιναν «γνωστά» ακόμα και στους βουνίσιους
Οι «Μαγδαληνές» και οι δαγκειόπληκτοι
Το «μάννα» των προσκυνητών της Τήνου και το πραγματικό θαύμα
Το «πλεύρισμα» των βαρκάρηδων
Το λάδι και το ξύδι των βαρκάρηδων
Η παρηγοριά της Ευαγγελίστριας του Πειραιά
Τραγούδι και Άγιος ο Θεός
Ο Πειραιάς του Γιούγκερμαν
«Θέλω να δω τον Πάπα» και ένας φόνος στον Πειραιά του 1921
Η έκρηξη του «Λέων» στην Ακτή Ξαβερίου (1921)
Το πεπρωμένο φυγείν αδύνατον
Άμα βγήκαμε στον Πειραιά (Πρόσφυγες του ’22)
Το πέμπτο «κενό» δωμάτιο των προσφύγων (1923)
Οι νεκροί της Πλατείας Κανάρη (1923)
Συνοικία Νέας Καλλίπολης
Στην εποχή των Βαριετέ της Τρούμπας
Η θρυλική Κική Λουμπίνα
Ο Πρίγκιπας Αλέξανδρος και ο Όμιλος Ερετών
Ο Ρίχαρντ Στράους στον Πειραιά του 1926
Η χαμένη ευκαιρία της Αρετούσας (1926)
Η αυλαία του Δημοτικού Θεάτρου σηματοδοτεί νέα αρχή (1926)
Η Δημοτική βιβλιοθήκη Πειραιώς επιτέλους ιδρύθηκε (1927)
Ο δάγκειος πυρετός του 1928
Ραμόνα, η μοιραία Πειραιώτισσα (1929)
Η φωτιά της Πλατείας Καραϊσκάκη το 1929
Τα Πειραϊκά Θεοφάνεια
Ο πρώτος πολιτικός γάμος στην Ελλάδα (1929)
Όλοι στις Λαϊκές Αγορές (1929)
Η ταινία «Αστέρω». Μια «πειραιώτικη» υπόθεση του 1929
Ο Παύλος Κουντουριώτης επίτιμος Δημότης Πειραιώς (1930)
Φυσιολατρία. Το νέο κίνημα της δεκαετίας του ’30
Ο Βιτσώρης σκιτσάρει τον Μπέρναρντ Σω στον Πειραιά του 1931
Ένα διεθνές παιχνίδι του Ολυμπιακού που διεξήχθη με την απειλή όπλου (1931)
Ο Άγιος Νείλος και η συνοικία του (1931)
Ο ποιητής της Φρεαττύδας Λ. Πορφύρας πεθαίνει (1932)
Στις Σχολές Μηχανικών του Πειραιά
Σχολή Μηχανικών «Αρχιμήδης»
Σχολές Μηχανικών Προμηθέας
Σχολή Μηχανικών Πειραϊκού Συνδέσμου
Τα τεθωρακισμένα της Τερψιθέας (1932)
Ο διαμελισμός του Πειραιά του 1934
Στο μαγευτικό Πέραμα
Άλλος για την Κούλουρη; (Ο Κουλουριώτικος στόλος)
Η Ζοζεφίν Μπέικερ κατέφθανε στον Πειραιά (1934)
Εδώ Ραδιοφωνικός Σταθμός Πειραιώς (1934)
Στα Χασισοποτεία του Πειραιά με τον Φρανσίς Καρκό (1935)
Κινηματοθέατρο «Παλλάς» Πειραιώς (1935)
Η Τουριστική Αστυνομία εμφανίζεται στον Πειραιά (1935)
Το τέλος της Έπαυλης του Κουμουνδούρου (1935)
Η χαμένη προτομή της Πλατείας Κοραή (1937)
Το τέλος ενός ιστορικού κτηρίου (1937)
Ο Ιταλός «κατάσκοπος» που έκτισε εκκλησία στην Καστέλλα (1938)
Η γερμανική ψηφοφορία του 1938 στον Πειραιά
Μιχάλης Μανούσκος – Δήμαρχος Πειραιά και Πρόεδρος Ολυμπιακού
Ο «Ρομαντικός περίπατος της Καστέλλας»
Συνοικία του Απόλλωνος
Ο Ανδρέας Σπυράκης και το Μέγαρό του (1940)
Παράρτημα «Οδηγός των Πειραιωτών»
Οι Πειραϊκές μετονομασίες οδών της 4ης Αυγούστου 1936
Ονόματα οδών, πλατειών και τοπωνύμια Πειραιά
Το Μέγα λεξικό της Τρούμπας (Πειραϊκόν Λεξικόν)
Ο Στέφανος Μίλεσης είναι ερευνητής της Πειραϊκής Ιστορίας και πρόεδρος της Φιλολογικής Στέγης Πειραιά.
Εκδότης: Εκδόσεις Κυριακίδη.
ΣΧΟΛΙΑ
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook