Ο Μεγάλος Ερωτικός
Ο Μεγάλος Ερωτικός του Μάνου Χατζιδάκι είναι ένας από τους σημαντικότερους
δίσκους της ελληνικής δισκογραφίας.
Κυκλοφόρησε από την δισκογραφική εταιρεία "Λύρα".
Περιέχει τα τραγούδια με την Φλέρυ Νταντωνάκη και τον Δημήτρη Ψαριανό:
Με την πρώτη σταγόνα της βροχής (Οδ. Ελύτη)
Σ’ αγαπώ (Μυρτιώτισσας)
Μέρες του 1903 (Κ. Π. Καβάφη)
Ποιος είν’ τρελός από έρωτα (Γ. Σαραντάρη),
Τα λιανοτράγουδα (από δημοτικά τραγούδια)
Πέρα στο θολό ποτάμι (Ν. Γκάτσου)
Το όνειρο (Διον. Σολωμού)
Κέλομαι σε γόγγυλα (Σαπφούς)
Έρωτα εσύ (από την Μήδεια του Ευριπίδη, σε μετάφραση Παντελή
Πρεβελάκη)
Πάθη από τον έρωτα (Γ. Χορτάτζη)
Κραταιά ως θάνατος αγάπη (από το Άσμα Ασμάτων του Σολομώντος).
Χωρίον ο Πόθος, με τον Ευτύχιο Χατζητοφή:
Ο Παναγής της Κυριακής (Αγ. Δημητρούκα)
Ο καινούργιος προφήτης (Μ. Χατζιδάκι)
Μπερδεύτηκα (Μ. Αργυράκη)
Ένα κορίτσι στο βάλτο (Αγ. Δημητρούκα)
Η επιστροφή (Μ. Χατζιδάκι).
Ενορχήστρωση και διεύθυνση ορχήστρας: Μ. Χατζιδάκις.
ΜΑΝΟΣ ΧΑΤΖΙΔΑΚΙΣ
Ο Μόνος Χατζιδάκις γεννήθηκε στην Ξάνθη της Θράκης στις 23 Οκτωβρίου
1925. Από την ηλικία των 4 ετών άρχισε να μελετά πιάνο, ενώ από το 1940-43
ανώτερα θεωρητικά, με τον Μενέλαο Παλλάντιο, σημαντική μορφή της Ελληνικής
Εθνικής Μουσικής Σχολής.
 |
| Στο Λαογραφικό Μουσείο της γενέτειράς του, Ξάνθης, υπάρχει αναπαράσταση της γωνιάς της οικίας Χατζιδάκι, όπου ο μικρός Μάνος μάθαινε πιάνο με μια Αρμένισσα δασκάλα (φωτ. Γ. Λεκάκη). |
Παράλληλα, σπούδαζε φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, ενώ
γαλουχείτο από καλλιτέχνες και διανοούμενους της γενεάς του Μεσοπολέμου
(Σεφέρης, Ελύτης, Τσαρούχης, Γκάτσος, Σικελιανός).
Από το 1945, συνεργαζόμενος κυρίως με το Εθνικό Θέατρο και
το Θέατρο Τέχνης, έγραψε μουσική για πολλές αρχαίες τραγωδίες και κωμωδίες,
καθώς και για έργα σύγχρονου ρεπερτορίου: Αγαμέμνων (1950), Χοηφόρες (1950),
Μήδεια (1956), Εκκλησιάζουσες (1956), Λυσιστράτη (1957), Κύκλωπας (1959),
Όρνιθες (1959), Το Πένθος ταιριάζει στην Ηλέκτρα (1945), Ματωμένος Γάμος
(1947), Λεωφορείον ο Πόθος (1948), Άμλετ (1955), Ο Κύκλος με την Κιμωλία
(1956), Οθέλλος (1958), Το Γλυκό Πουλί της Νειότης (1959), Ευριδίκη (1960), Δον
Κιχώτης (1972), Το Φυντανάκι (1989) κ.ά.
Το 1948 γράφει το έργο Για μια Μικρή Λευκή Αχιβάδα, αρ. 1
για πιάνο, το οποίο ο ίδιος ξεχωρίζει με ιδιαίτερη αρίθμηση στο σύνολο της
εργασίας του.
Με την περίφημη διάλεξή του για το Ρεμπέτικο (1949),
τραγούδι παράνομο τότε, που εξέφραζε τα λαϊκά στρώματα, ξεσήκωσε θύελλα
αντιδράσεων στην συντηρητική ελληνική αστική κοινωνία. Συγχρόνως όμως
αναμόρφωσε όλο το ελληνικό τραγούδι, δρομολογώντας το σε νέους μουσικούς
ορίζοντες.
Το 1951 ιδρύεται το Ελληνικό Χορόδραμα της Ραλλούς Μάνου
(του οποίου ο Μάνος Χατζιδάκις υπήρξε ιδρυτικό στέλεχος και καλλιτεχνικός
διευθυντής), όπου παρουσιάζει τα 4 μπαλλέτα του: Μαρσύας (1950), Έξι Λαϊκές
Ζωγραφιές (1951), Το Καταραμένο Φίδι (1951) και Ερημιά (1958).
Το 1953, με μία άλλη σειρά διαλέξεών του, με θέμα τους
σύγχρονους Αμερικανούς συνθέτες, αποκάλυψε τους άγνωστους τότε, Copland, Menotti, Bernstein, κ.ά. στο ελληνικό ακροατήριο,
που είχε απομονωθεί από τον υπόλοιπο κόσμο εξ αιτίας του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου
και των δύσκολων μεταπολεμικών συνθηκών.
Παράλληλα με το θέατρο, από το 1946 ο Μάνος Χατζιδάκις
συνέθεσε μουσική για πολλές ελληνικές και ξένες ταινίες: Στέλλα (1955), Ο
Δράκος (1956), America-America (1962), Blue (1967), Sweet Moovie (1974), Ταξίδι του
Μέλιτος (1978) κ.ά., καθώς και μουσική για δύο ντοκιμαντέρ του Κουστώ (1977).
Το 1960 του απονέμεται το βραβείο Oscra για το τραγούδι «Τα Παιδιά του Πειραιά» της ταινίας του Ζ.
Ντασέν «Ποτέ την Κυριακή».
Δύο χρόνια αργότερα ανέβασε στην Αθήνα την Οδό Ονείρων,
παράσταση-σταθμό για το ελληνικό μουσικό θέατρο σε σκηνοθεσία Αλέξη Σολομού και
σκηνικά Μίνου Αργυράκη. Στον πρωταγωνιστικό ρόλο ο Δημήτρης Χορν.
Η μακρόχρονη και εποικοδομητική συνεργασία με τα Μπαλλέτα
του 20ού Αιώνα του Μ. Μπεζάρ αρχίζει στις Βρυξέλλες το 1965 με τους Όρνιθες του
Αριστοφάνη και συνεχίζεται διευθύνοντας τα: Jean Cocteau et la Dance (1972, μπαλλέτο σε τρία
μέρη: Le fils de l’ air, L’ ange Heurtebise, σε μουσική Μάνου Χατζιδάκι, Le Maries de la tour Eiffel σε μουσική Tailleferre, Auric, Honnegger, Milhaud, Poulenc), και την Τραβιάτα του Βέρντι
(1973). Το 1988 ο Μ. Μπεζάρ παρουσιάζει το μπαλλέτο Διόνυσος σε μουσική Ρ.
Βάγκνερ - Μ. Χατζιδάκι, ενώ το 1993 χορογραφεί μέρος του έργου του συνθέτη Οι
Μπαλάντες της Οδού Αθηνάς.
Στο διάστημα 1966-72 έζησε στη Νέα Υόρκη, όπου έγραψε μερικά
από τα σημαντικότερα έργα του: Ρυθμολογία (έργο για πιάνο), Ο Μεγάλος Ερωτικός
(κύκλος τραγουδιών βασισμένος σε ποιήματα αρχαίων και σύγχρονων ποιητών), Reflections (κύκλος
τραγουδιών με το συγκρότημα New York Rock
& Roll Ensemble).
Στην Αμερική ηχογράφησε το Χαμόγελο της Τζοκόντας και άρχισε να συνθέτει την
Εποχή της Μελισσάνθης, μια μουσική ιστορία με αυτοβιογραφικά στοιχεία, που
διαδραματίζεται λίγο μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
0 Μάνος Χατζιδάκις, προσωπικότητα πολύπλευρη και
πολυδιάστατη, εκτός από την σύνθεση, είχε και πολλές άλλες καλλιτεχνικές
δραστηριότητες ίδρυσε και διηύθυνε την Πειραματική Ορχήστρα Αθηνών (ορχήστρα
συμφωνικής μουσικής, 1963-1966), το Πολύτροπο (Καφεθέατρο, 1973), τις Μουσικές
Γιορτές στ’ Ανώγεια Κρήτης (Γιορτές με θέμα την παράδοση, 1979), τον Μουσικό
Αύγουστο στο Ηράκλειο Κρήτης (Φεστιβάλ, 1980-1981), τους Μουσικούς Αγώνες στην
Κέρκυρα (μουσικός διαγωνισμός, 1981-1982), το Τέταρτο (Πολιτιστικό περιοδικό,
1985-1986), τον Σείριο (δισκογραφική εταιρία, 1985), την Ορχήστρα των Χρωμάτων
(ορχήστρα συμφωνικής μουσικής, 1989-1993). Τέλος, διηύθυνε το Τρίτο Πρόγραμμα
του κρατικού ραδιοσταθμού (1975-1981), το οποίο μετέτρεψε σε σημείο αναφοράς
ποιότητας και ιδεών.
Από την αρχή της παρουσίας του στον ελληνικό μουσικό χώρο
και συγχρόνως με όλες τις προηγούμενες δραστηριότητές του, ήταν διαρκώς
δισκογραφικά παρών με δεκάδες δίσκους που θεωρούνται πια κλασικοί στην Ελλάδα:
Ο Κύκλος του C.N.S. (1954), Μυθολογία (1965), Τα
Λειτουργικά (1971), Αθανασία (1975), Τα Παράλογα (1976), Σκοτεινή Μητέρα
(1985), Τα Τραγούδια της Αμαρτίας (1992), κ.ά. Οι περισσότεροι κύκλοι
τραγουδιών είναι σε στίχους του Νίκου Γκάτσου.
Ο ίδιος δημοσίευσε 4 βιβλία με ποιήματα και σχόλια:
Μυθολογία, Μυθολογία Δεύτερη, Τα Σχόλια του Τρίτου, Ο Καθρέφτης και το Μαχαίρι.
Το απόγευμα της 15ης Ιουνίου του 1994 ο Μάνος Χατζιδάκις
«άρχισε το ταξίδι του προς τα άστρα».
ΣΧΟΛΙΑ
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook