ΕΛΠΙΔΑ ΣΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΗΣ ΑΠΕΛΠΙΣΙΑΣ
Της ΝΑΝΤΙΕΖΝΤΑ ΜΑΝΤΕΛΣΤΑΜ
Στις σελίδες αυτού του βιβλίου
ξετυλίγεται ένα συγκλονιστικό χρονικό. Η Ναντιέζντα, η σύζυγος του Όσιπ
Μαντελστάμ, ενός από τους μεγαλύτερους Ρώσους ποιητές του 20ού αιώνα,
καταγράφει τις αναμνήσεις της από τα τέσσερα τελευταία χρόνια της ζωής του στη
σταλινική Σοβιετική Ένωση – ξεκινά με την πρώτη του σύλληψη το 1934 και
τελειώνει με τον θάνατό του το 1938, την αποκαλούμενη περίοδο του Μεγάλου
Τρόμου. Το επικό αυτό κείμενο συνιστά μια από τις σημαντικότερες καταθέσεις για
την αξία της λογοτεχνίας και της πνευματικής ελευθερίας που γράφτηκαν ποτέ,
αλλά πρωτίστως είναι μια ιστορία αληθινής αγάπης – πώς μια γυναίκα παρά τις
αντιξοότητες, τους χαλεπούς καιρούς και το αδυσώπητο πέρασμα του χρόνου αγωνίστηκε
και κατάφερε να διατηρήσει ζωντανά το έργο και τη μνήμη του άντρα που αγάπησε.
Δεν υπάρχουν λόγια που να μπορούν να
μεταδώσουν ή να θίξουν τη μεγαλοφυή φύση αυτού του βιβλίου. Οποιαδήποτε κρίση
επ’ αυτού συνιστά σχεδόν αυθάδεια – ακόμα κι αν πρόκειται για έπαινο.
Τζορτζ
Στάινερ, The New Yorker
Η Ελπίδα στα χρόνια της απελπισίας μεταγράφει την Ιστορία όταν η
τελευταία εκδηλώνεται με τις πιο ακραίες μορφές της, δηλαδή με προγραφές,
διώξεις, φυλακίσεις κι εκτελέσεις… Η μεταγραφή αυτή έχει τέτοια αμεσότητα, που
καθώς διαβάζεις το βιβλίο νιώθεις την Ιστορία να επιστρέφει στο παρόν…
Απόσπασμα
από τον πρόλογο του Αναστάση Βιστωνίτη
Η Ναντιέζντα Μαντελστάμ, της οποίας το όνομα σημαίνει ελπίδα,
γεννήθηκε στο Σαράτοφ το 1899. Γνωρίστηκε με τον Όσιπ Μαντελστάμ το 1919.
Υπήρξε σύζυγός του για δεκαεννιά χρόνια και χήρα του για σαράντα δύο. Πέθανε το
1980, αφού ευτύχησε να δει την αποκατάσταση του ονόματος του Μαντελστάμ.
Ό Όσιπ Μαντελστάμ, γεννημένος στη Ρίγα της Λετονίας το 1891 από πατέρα γερμανο-εβραϊκής καταγωγής και μητέρα ρωσικής, θα ζήσει την παιδική του ηλικία στην προεπαναστατική Ρωσία. Αποκεί, στο Παρίσι και στη Χαϊδελβέργη για σπουδές, έπειτα στο Πανεπιστήμιο της Πετρούπολης, οπότε κι αρχίζουν οι «γύροι της φωτιάς» - η ποίηση, οι πρώτοι κύκλοι δίπλα στους συμβολιστές μες στη φλογισμένη κοινωνική ατμόσφαιρα μεταξύ 1905 και 1917. Έκτοτε, θα περάσει από τον συμβολισμό στον ακμεϊσμό, κερδίζοντας την εκτίμηση και τη φιλία της Άννας Αχμάτοβα (τον θεωρούσε από τους καλύτερους Ρώσους ποιητές), αλλά και θα βρεθεί στη δίνη της εποχής. Έφυγε από τη ζωή νέος σ’ ένα στρατόπεδο στο Βλαδιβοστόκ, μια «τραγική ιδιοφυΐα» των ρωσικών γραμμάτων.
Ό Όσιπ Μαντελστάμ, γεννημένος στη Ρίγα της Λετονίας το 1891 από πατέρα γερμανο-εβραϊκής καταγωγής και μητέρα ρωσικής, θα ζήσει την παιδική του ηλικία στην προεπαναστατική Ρωσία. Αποκεί, στο Παρίσι και στη Χαϊδελβέργη για σπουδές, έπειτα στο Πανεπιστήμιο της Πετρούπολης, οπότε κι αρχίζουν οι «γύροι της φωτιάς» - η ποίηση, οι πρώτοι κύκλοι δίπλα στους συμβολιστές μες στη φλογισμένη κοινωνική ατμόσφαιρα μεταξύ 1905 και 1917. Έκτοτε, θα περάσει από τον συμβολισμό στον ακμεϊσμό, κερδίζοντας την εκτίμηση και τη φιλία της Άννας Αχμάτοβα (τον θεωρούσε από τους καλύτερους Ρώσους ποιητές), αλλά και θα βρεθεί στη δίνη της εποχής. Έφυγε από τη ζωή νέος σ’ ένα στρατόπεδο στο Βλαδιβοστόκ, μια «τραγική ιδιοφυΐα» των ρωσικών γραμμάτων.
Εκδόσεις ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ, Ιπποκράτους 118, 11472 – Αθήνα, Τ.Θ. 21001, 114 10 Αθήνα, τηλ. 211 300 3500, τηλ/πο. 211 300 3562, www.metaixmio.gr.
Μετάφραση: Σταυρούλα Αργυροπούλου
Πρόλογος: Αναστάσης Βιστωνίτης.
ISBN:
978-618-03-1244-7, σελ.: 584.
Χρόνος
έκδοσης: Σεπτέμβριος 2017
Τίτλος
πρωτοτύπου: Hope against hope.
ΣΧΟΛΙΑ
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook