Οι Χόπι / Hopis
θεωρούνται
«ο αρχαιότερος λαός»
ιθαγενών Αμερικανών
Του Γιώργου Λεκάκη
Για χιλιετίες, οι αρχαίοι Χόπι,
έχουν έναν βαθύτατα παραδοσιακό τρόπο ζωής και βαθειές πνευματικές πεποιθήσεις.
Οι τελετουργίες τους, συχνάκις γίνονται σε υπόγειους θαλάμους, που ονομάζονται «kivas» (< αρχ. ελλ. κωFος = κούφωμα, σπήλαιο > κάβα, cave;).
Η συγγραφέας Emily Benedek
(που έχει γράψει δύο πολύ επαινετικά βιβλία για τους εντόπιους Αμερικανούς της
νοτιοδυτικής χώρας), σημειώνει ότι «στο πνεύμα και στην τελετή, οι Χόπι
διατηρούν μια σύνδεση με το κέντρο της Γης. Πιστεύουν ότι είναι οι φροντιστές
της Γης και ότι με την επιτυχή εκτέλεση του τελετουργικού τους κύκλου, ο κόσμος
θα παραμείνει σε ισορροπία, οι θεοί θα χαλαρώσουν και η βροχή θα έρθει».
 |
| Κοπέλλα Χόπι, με παραδοσιακή σπειροειδή κόμμωση, το 1922. Δείγμα, μάλλον, ότι είναι ακόμη ανύπανδρη. Οι ύπανδρες έχουν λυτά τα μαλλιά τους. Φωτ. Edward S. Curtis. |
Έτσι τα kivas φέρουν
συμβολικό νόημα και μπορούν να θεωρηθούν ως μία από τις κεντρικές πτυχές του
πολιτισμού των Χόπι. Μια μκρή τρύπα στο πάτωμα αυτών των θαλάμων θεωρείται ότι
είναι η είσοδος στον Κάτω Κόσμο, ενώ μια κλίμακα/σκάλα, από/προς την οροφή, θεωρείται
ότι είναι ο δρόμος προς αυτόν τον κόσμο. Τέτοιες αίθουσες έχουν βρεθεί στα
παραδοσιακά χωριά των Χόπι - τα οποία σήμερα είναι 12 και μάλλον προσανατολισμένα
στον Ωρίωνα - και εξακολουθούν να κατέχουν το σημείο ακριβώς κάτω από την κεντρική
πλατεία του χωριού!
Επειδή πολλά από τα
τελετουργικά των Χόπι διεξάγονται με μεγάλη μυστικότητα, οι λεπτομέρειες αυτών
των προγονικών τελετών/μυστηρίων είναι αβέβαιες.
 |
| Τελετουργικός κυκλικός γυναικείος χορός των Ινδιάνων Χόπι, το 1879, στο Oraibi στην Αριζόνα. Φωτ. John K. Hillers. Θυμίζει πολύ αρχαίο (και σύγχρονο) ελληνικό κυκλικό χορό. |
Στις παραδόσεις τους οι Χόπι
λένε, ότι ήλθαν στον αποκαλούμενο 4ο Κόσμο, μετά από ένα επίπονο
ταξίδι, στο οποίο άλλαξαν πολλά μέρη, όπου έζησαν, πριν τελικά εγκατασταθούν
εκεί που είναι σήμερα. (Για την καταγωγή τους, διαβάστε και το βιβλίο «1421»).
Ο Αμερικανός συγγραφέας Frank
Waters, σημειώνει ότι οι Χόπι «θεωρούν τους εαυτούς τους, τους πρώτους
κατοίκους της Αμερικής» και ότι «το χωριό τους, Oraibi (η πρωτεύουσα) είναι
αναμφισβήτητα ο αρχαιότερος συνεχώς κατοικημένος οικισμός στις Ηνωμένες
Πολιτείες». Για πολλούς άλλους ιθαγενείς της Αμερικής, οι Hopis θεωρούνται
άξιοι μιας τέτοιας τιμής. Οι S. και J. Page, στο βιβλίο τους «Hopi» λένε
ότι και οι άλλοι Αμερικανοί τους θεωρούν «τον παλαιότερο λαό».
 |
| Ιερέας (ελαφοκέρατος) και ιέρεια (δεξιά, με ενώτια), από βραχογραφία των Χόπι, με δυναμοποίηση των χεριών, η οποία τονίζεται με σπείρα-λαβύρινθο. Αμφότεροι φορούν κοσμήματα στο στήθος. |
Η γεωργία αποτελεί ουσιαστικό
μέρος της καθημερινής ζωής ενός Χόπι. Καλλιεργούν δεκάδες ποικιλίες καλαμποκιού,
κολοκύθες, φασόλια, βαμβάκι και ηλίανθο. Τα διατηρούν (πάστωμα), παράγουν
εργαλεία, και σκεύη κουζίνας.
Αλλά και η εξόρυξη άνθρακα με
έναν «πρωτόγνωρο συντονισμό». Ο άνθρακας γι’ αυτούς έχει διάφορες χρήσεις, όπως
για την πυρά για την κεραμική.
Οι Χόπι ήρθαν σε «πρώτη επαφή»
με τους Ευρωπαίους το 1540, όταν ο «εξερευνητής» Francisco Vasquez de Coronado με
έναν στρατό Ισπανών στρατιωτών, έφθασαν στα εδάφη τους, αναζητώντας χρυσό. Απογοητεύτηκαν
επειδή δεν βρήκαν χρυσό, κι έτσι αποφάσισαν να… καταστρέψουν ένα μέρος του χωριού…
Στα τέλη της δεκαετίας του
1620 άρχισαν να φθάνουν οι Ισπανοί ιεραπόστολοι να κηρύξουν τον χριστιανισμό. Οι Χόπι προσποιήθηκαν και, εν τω μεταξύ, συνέχισαν κρυφά τις τελετουργίες τους…
Το 1979, κατά την πρώτη του
επίσκεψή του στην Βόρεια Αμερική, ο Δαλάι Λάμα συναντήθηκε με τρεις ηγέτες των
Χόπι (στο ξενοδοχείο «Wilshire» στο Λος Άντζελες). Μετά συνέχισαν πολλές
συνομιλίες, μεταξύ Θιβέτ και Χόπι. Ανακάλυψαν πολλές ομοιότητες, το chile, το τυρκουάζ,
καθώς, καθώς και πνευματικές, και συμβολικές τελετές.
Σήμερα, οι Χόπι ζουν σε μια έκταση
άνω των 1.500.000 στρεμμάτων, στα ΒΑ. της Αριζόνα και Α. του Μεγάλου Φαραγγιού
/ Grand Canyon.
 |
| Κοπέλλες Χόπι, με παραδοσιακές φορεσιές στις παραδοσιακές οικίες τους, το 1906. Φωτ. Edward S. Curtis. |
Η παράδοσή τους και το μακρύ παρελθόν
τους φαίνεται να είναι παντού, ανεξάρτητα από το χωριό των Χόπι που θα επισκεφθεί
κανείς. Εμβληματικές δομές, από πέτρα και τούβλο, διατηρούν ζωντανή την
αρχιτεκτονική αιώνων. Οι άνθρωποι εξακολουθούν να μεταφέρουν νερό στα σπίτια
τους, σκαρφαλωμένα επάνω από τις πιο απότομες μεριές. Οι οικογένειες φροντίζουν
τα ίδια χωράφια, που είχαν και οι πρόγονοί τους πριν από αιώνες. Και οι τοπικοί
τεχνίτες συνεχίζουν να παράγουν τα ίδια κοσμήματα και αντικείμενα που φιλοτεχνούσαν
στο παρελθόν…
Οι Hopi περιμένουν την
επιστροφή του Pahana, του χαμένου λευκού αδελφού τους, ο οποίος θα επιστρέψει
ντυμένος στα κόκκινα και θα φέρει μαζί του ένα κομμάτι που λείπει από ένα ιερό πινακίδιο
των Hopi. Ο Pahana θα έρθει από την Ανατολή και θα μεταφέρει στους ανθρώπους
μια νέα θρησκεία και ειρήνη.[1]
ΠΗΓΗ: ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 1.3.2018.
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:
[1] Ακριβώς όπως οι Μάγια περιμένουν την επιστροφή του
λευκού γενειοφόρου θεού Kukulkan, ο οποίος στους Αζτέκους ήταν γνωστός ως
Queztalcoatl.
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ για τους Χόπι:
ΙΝΔΙΑΝΟΙ, ΧΟΠΙ, ΑΡΙΖΟΝΑ, ΗΠΑ, ΑΜΕΡΙΚΗ, Κατω Κοσμος, κλιμακα, σκαλα, Ωριων, τελετη, μυστηρια, βροχη, 4ος Κοσμος, τεταρτος Κοσμος, Οραιμπι, καλαμποκι, κολοκυθα, φασολια, βαμβακι, ηλιανθος, ανθρακας κεραμικη, Κοροναντο, Ισπανοι, Ισπανια, χρυσος, χριστιανισμος, ιεραποστολοι, Δαλαι Λαμα, Λος Αντζελες, Θιβετ, Μεγαλο Φαραγγι, Ωριωνας, Παχανα, λευκος αδελφος, Μαγια, Μαγιας, Αζτεκοι, Κουκουλκαν, Ιερεας ελαφοκερατος, ιερεια, ενωτια, βραχογραφια, δυναμοποιηση χεριων, σπειρα, λαβυρινθος, κοσμηματα, περιδεραιο
ΣΧΟΛΙΑ
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook