Στην
Κύπρο…
«εξαφανίσθηκαν»
2.000 άτομα…
Προσφάτως οι αρχαιολόγοι έκαναν μια
οδυνηρή ανακάλυψη και δουλεύουν πυρετωδώς να αποκαλύψουν τί συνέβη. Και ενώ
στις ημέρες μας η Κύπρος θεωρείται ένας ιδανικός προορισμός διακοπών, το 1963
έγινε τόπος μαρτυρίου…
Το νησί έχει μια ταραχώδη πολιτική
ιστορία από την διάλυση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στις αρχές του 1900.
Κατοικείται και από Κύπριους Έλληνες, αλλά και από «Τουρκοκύπριους». Και ως εκ
τούτου αποτέλεσε μήλον της έριδος σχετικά με το ποια χώρα θα έχει δικαιοδοσία
σε αυτό. Κατά την διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, η Κύπρος «προσαρτήθηκε» στο
Ηνωμένο Βασίλειο. Παρ’ όλο που οι Βρετανοί προσέφεραν την κυριαρχία του νησιού
στην Ελλάδα, για να την δωροδοκήσουν να συμμετάσχει στον πόλεμο, η προσφορά
απερρίφθη από τους Έλληνες. Έτσι η Κύπρος παρέμεινε υπό βρετανική κατοχή.
Στις αρχές του 20ού αιώνος, το
18% του πληθυσμού του νησιού χαρακτηριζόταν «Τουρκοκύπριοι» και έκαναν
προσπάθειες να δημιουργήσουν ένα τουρκικό κράτος μέσα στην Κύπρο. Εν τω μεταξύ,
το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού των Κυπρίων Ελληνων, ήθελαν το νησί να
προσαρτηθεί στην Ελλάδα, αλλά εξ αιτίας της πίεσης και της κοινωνικής ανυπακοής
που προεκλήθη, η Βρετανία διατήρησε την κατοχή της στο νησί μέχρι την απελευθέρωσή
του, το 1960.
Για τρία χρόνια Έλληνες και Τούρκοι
προσπάθησαν να συνυπάρξουν.
Στις 23 Δεκεμβρίου του 1963 η ελληνοκυπριακή
αστυνομία, ευρισκόμενη σε περιπολία, εζήτησε ταυτοποίηση από δύο «Τουρκοκύπριους».
Και αυτό ήταν η… σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι σε μια τεταμένη ατμόσφαιρα. Η
διαμάχη κλιμακώθηκε σε όλην την χώρα για περισσότερο από μια δεκαετία.
Μετά το πραξικόπημα τον Ιούλιο του 1974 επήρε
την εξουσία ο Νίκος Σαμσών και σε απάντηση οι Τούρκοι εισέβαλαν και κατέλαβαν
το βόρειο μέρος του νησιού, δηλώνοντας ότι είναι τουρκικό κράτος. Κατά την
διάρκεια των αναταραχών υπολογίζεται ότι περίπου 150.000 Κύπριοι Έλληνες και
50.000 «Τουρκοκύπριοι» εκδιώχθηκαν από τα σπίτια τους.
Το χειρότερο όμως είναι η εξαφάνιση 2.000
ατόμων που αγνοούνταν και αναζητούνταν για χρόνια από τις οικογένειές τους, που
δεν γνώριζαν την τύχη τους - κάποιοι ακόμα και σήμερα!
Τυχαίως το 1981 τα Ηνωμένα Έθνη
δημιούργησαν επιτροπή για τα «εξαφανισμένα άτομα της Κύπρου», την CMP, σαν μια κοινή προσπάθεια μεταξύ Κυπρίων Ελλήνων και «Τουρκοκυπρίων».
Ο στόχος της επιτροπής ήταν να μελετήσει τις αναφορές των εξαφανισμένων
ανθρώπων και να ανακαλύψει τον τρόπο με τον οποίο πέθαναν. Πάνω από 20 χρόνια
μετά, η πολιτική κατάσταση του νησιού ήταν επί τέλους ιδανική, ώστε η CMP να
αρχίσει να κάνει ανασκαφές σε πιθανούς τάφους σε όλο το νησί.
Το 2008 η επιτροπή παρουσίασε πάρα πολλές
εκταφές, με την βοήθεια εγκληματολογικής ανθρωπολογικής ομάδας εξ Αργεντινής.
Από τότε η CMP ήταν σε θέση να ταυτοποιήσει περίπου 680 σορούς. Αλλά
εκατοντάδες οικογένειες παραμένουν χωρίς απάντηση για την τύχη των οικείων
τους.
Το 2015 ανακαλύφθηκαν 30 σοροί σε μαζικό
τάφο κοντά στην Λευκωσία, μια πόλη που παραμένει ουδέτερη, μεταξύ της
Δημοκρατίας της Κύπρου (στον νότο) και την αυτοαποκαλούμενη «Τούρκικη
Δημοκρατία της βορείου Κύπρου» (στον βορά). Την CMP βοήθησε στον
εντοπισμό του τάφου μια 94χρονη βοσκός, η οποία θυμόταν την ταφή για πάνω από
50 χρόνια. Όσο περνάνε τα χρόνια όσοι θυμόντουσαν τους τόπους ταφής γερνούν και
πεθαίνουν. Για πόσο ακόμα θα έχουμε αυτές τις πληροφορίες;
Ο εκπρόσωπος της CMP, Florian
von Konig εδήλωσε στην Daily Mail: «το
πιο σημαντικό για εμάς είναι οι πληροφορίες, οι οποίες είναι δύσκολο να βρεθούν».
Τον Νοέμβριο του 2015 ο Μουσταφά Ακιντζί,
αρχηγός της «τουρκοκυπριακής κοινότητας», επήρε μια απόφαση που μπορεί να
βοηθήσει την CMP. Έδωσε ελεύθερη πρόσβαση σε 30
πιθανούς τάφους σε στρατιωτικές περιοχές στο βόρειο τμήμα του νησιού.
Τον Αύγουστο του 2016 επιστήμονες της CMP ξέθαψαν
σκελετούς από μία από αυτές τις τοποθεσίες, οι οποίοι δόθηκαν για ταυτοποίηση DNA, ώστε να ενημερωθούν οι συγγενείς. Ανάμεσα σε αυτούς
ήταν και ένας εντόπιος, του οποίου ο πατέρας βρέθηκε ανάμεσα στους 80, που
ανακαλύφθηκαν κοντά στην Λεμεσό και το 2014 εθάψε επί τέλους τον πατέρα του,
όπως του άξιζε.
Σήμερα επικρατεί ειρήνη μεταξύ των
κατοίκων και η CMP πιστεύει πως αυτό θα βοηθήσει ώστε κι άλλες
οικογένειες να πάρουν τις απαντήσεις τους. Οι αγνοούμενοι αποτελούν δείγμα του
τι προκαλέσαμε μεταξύ μας. Μέλος της CMP εδήλωσε επίσης στην Daily Mail πως η δουλεία τους χρειάζεται
πολιτική θέληση για να συνεχιστεί.
ΔΕΙΤΕ το βίντεο, που λέει τα παραπάνω:
ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΑΠΟΔΟΣΗ: Β. Αργυροπούλου / ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ.
ΛΕΞΕΙΣ-ΚΛΕΙΔΙΑ: ΚΥΠΡΟΣ, ΑΓΝΟΟΥΜΕΝΟΙ, 1963, Οθωμανικη Αυτοκρατορια, 1900, Κιπριοι, Ελληνες, Τουρκοκυπριοι, Α Παγκοσμιος Πολεμος, Ηνωμενο Βασιλειο, Βρετανια, 1960, αστυνομια, 1974, Σαμσων, εισβολη, Αττιλας, 1981, Ηνωμενα Εθνη, ΟΗΕ, 2008, Αργεντινη, 2015, μαζικος ταφος, Λευκωσια, βοσκος, ταφη, Κονιγκ, Ακιντζι,
ταφος, 2016, DNA, Λεμεσος, 2014
ΣΧΟΛΙΑ
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook