ΤΟ
ΠΡΟΤΥΠΟ
ΤΗΣ ΕΠΙΓΕΝΕΤΙΚΗΣ ΜΕΘΥΛΙΩΣΗΣ
ΤΟΥ DNA
ΚΑΘΟΡΙΖΕΤΑΙ
ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΡΟΠΟ ΖΩΗΣ ΜΑΣ
ΚΑΙ ΣΥΝΔΕΕΤΑΙ ΜΕ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΜΑΣ
ΚΑΙ ΤΗΝ ΘΝΗΣΙΜΟΤΗΤΑ
Οι προγνωστικοί δείκτες της
υγείας και του τρόπου ζωής που βασίζονται στην επιγενετική[1]
μεθυλίωση του DNA έχουν πιθανές χρήσεις τόσο σε κλινικά όσο και σε μη κλινικά
πλαίσια, π.χ. στην σκιαγράφηση του τρόπου ζωής μας. Για παράδειγμα, οι DNAm
(μεθυλιωμένου DNA) παράγοντες πρόβλεψης της κατάστασης του καπνίσματος και της
κατανάλωσης οινοπνεύματος παρέχουν ακριβείς μετρήσεις πρόγνωσης εκδήλωσης
ασθένειας και εκτίμηση του κινδύνου θνησιμότητας.
Σε εργασία[2],
χρησιμοποιώντας δείγματα ολικού αίματος μελετήθηκε η επιγενετική μεθυλίωση του
DNA που προκαλείται από διάφορους παράγοντες του τρόπου ζωής και επηρεάζουν τη
υγεία ενός ατόμου, όπως η κατανάλωση αλκοόλ, το κάπνισμα, ο δείκτης μάζας
σώματος (ΒΜΙ), τα επίπεδα της χοληστερόλης, το ποσοστό σωματικού λίπους, κλπ.
Στόχος της ερευνητικής
προσπάθειας ήταν η ανάπτυξη προγνωστικών DNAm (μεθυλιωμένου DNA) βαθμονόμησης
(σκορ) για παράγοντες υγείας και τρόπου ζωής σε μια ομάδα 5087 εθελοντών.
Υπάρχει σχεδόν τέλεια διάκριση μεταξύ καπνιστών και μη καπνιστών με βάση τον
πρότυπο μεθυλιωμένου DNA. Από την άλλη, οι προγνωστικοί DNAm δείκτες της
παχυσαρκίας, και τα υψηλά επίπεδα HDL χοληστερόλης δείχνουν μέτρια διάκριση.
Συμπεράσματα. Οι προγνωστικοί
δείκτες DNAm συσχετίζονται, με κάποια επιτυχία, με τους παράγοντες του τρόπου
ζωής που συνδέονται με την υγεία και τη θνησιμότητα. Μπορούν να συμπληρώσουν
τους παράγοντες πρόβλεψης της ηλικίας βάσει DNAm για να σκιαγραφήσουν το προφίλ
του τρόπου ζωής των ατόμων και να προβλέψουν τον κίνδυνο εκδήλωσης ασθένειας,
αλλά να αυξήσουν και την πρόβλεψη του κινδύνου της θνησιμότητας.
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:
[1] ΕΠΙΓΕΝΕΤΙΚΗ είναι η μελέτη των αναστρέψιµων
κληρονοµήσιµων αλλαγών στη έκφραση/λειτουργία των γονιδίων, που εµφανίζονται
χωρίς κάποια αλλαγή στην αλληλουχία του πυρηνικού DNA.
Η μεθυλίωση του DNA (DNAm)
είναι μια επιγενετική* τροποποίηση, χαρακτηριζόμενη από χημικές αλλαγές στο
DNA, τυπικά πρόκειται για προσθήκη μεθυλικής οµάδας στη θέση C5 του δακτυλίου
της Κυτοσίνης σε ζευγάρια βάσεων κυτοσίνης-γουανίνης (CpG). Αυτές οι
τροποποιήσεις είναι δυναμικές, εξειδικευμένες ως προς τον ιστό και αφορούν
συγκεκριμένα κύτταρα, εμπλέκονται στη ρύθμιση της έκφρασης των γονιδίων και
μπορούν να επηρεαστούν από αμφότερα τα γονίδια και το περιβάλλον.
[2] Βιβλιογραφία: "Epigenetic prediction of complex traits anddeath", των Daniel L. McCartney, Robert F. Hillary, Anna J. Stevenson, Stuart J.
Ritchie, Rosie M. Walker, Qian Zhang, Stewart W. Morris, Mairead L. Bermingham,
Archie Campbell, Alison D. Murray, Heather C. Whalley, Catharine R. Gale, David
J. Porteous, Chris S. Haley, Allan F. McRae, Naomi R. Wray4, Peter M. Visscher,
Andrew M. McIntosh, Kathryn L. Evans, Ian J. Deary and Riccardo E. Marioni. Genome Biology, 19:136, 2018. Ελεύθερα προσβάσιμη.
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ για το DNA, ΕΔΩ.
ΛΕΞΕΙΣ-ΚΛΕΙΔΙΑ: ΕΠΙΓΕΝΕΤΙΚΗ ΜΕΘΥΛΙΩΣΗ, DNA, ΥΓΕΙΑ, ΘΝΗΣΙΜΟΤΗΤΑ, Τριανταφυλλιδης
ΣΧΟΛΙΑ
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook