Δύο
ποιήματα του Σουρή,
για τον Χιώτη
έμπορο και εθνικό ευεργέτη
Γεώργιο Δρομοκαΐτη…
Εις τα θεμέλια του Φρενοκομείου
Ω
Εορτή των Εορτών... Ω ευτυχής ημέρα!
Ω!
τώρα πρέπει ο καθείς του Άστεως πολίτης
να
βάλει στο μπαλκόνι του μια κόκκινη παντιέρα
με
μια χρυσήν επιγραφή "Ζωρζής Δρομοκαΐτης".
Ναι!
τώρα πρέπει στολισμός με δάφνες και μυρσίνες,
Ναι!
τώρα πρέπουν κανονιές, φανάρια και ρετσίνες.
Φρενοκομείο
κτίζεται και στη σοφήν Ελλάδα!
Α!
ο Θεός εφώτισε τον Χιώτη τον Ζωρζή
και
τώρα μέσα στου Δαφνιού τη τόση πρασινάδα
θα
βρίσκουμε παρηγοριά κι η μνήμη του θα ζει.
Ω
μέγα ευεργέτημα των ευεργετημάτων!
Ω
μόνον οικοδόμημα των οικοδομημάτων!
Θέλει
λαμπρόν Μαυσώλειον αυτός ο κληροδότης,
παιάνας
κι αποθέωσιν εις τρίτους ουρανούς!...
Ευρέθη
μες στους Χιώτηδες, με γνώση κι ένας Χιώτης,
κι
εσκέφθη ο μεγάλος του και πρακτικός του νους
πως
μέσα στην Ελλάδα μας που πλημμυρούν τα φώτα,
Φρενοκομείον
έπρεπε να γίνει πρώτα-πρώτα.
Και ολίγα για το σπίτι του Ζωρζή Δρομοκαΐτη
Ετέθη
ο θεμέλιος του Δρομοκαίτου λίθος
παρόντος
του πρωθυπουργού και των αρχών εν γένει
τους
υπεδέχθη με χαράν και των τρελλών το πλήθος,
και
τέλος όλοι έφυγαν κατενθουσιασμένοι.
Μίαν
ευχή εκφράζομεν επί τη ευκαιρία:
Το
ευγενές μας κτίριον ποτέ να μην αδειάση
Ήγουν
πας Έλλην κύριος και Ελληνίς κυρία
ευχόμεθα
να το ίδη και να το δοκιμάση.
Ευχόμεθα
μετ’ ου πολύ και δεύτερον να γίνη
και
εν ανάγκη μάλιστα να κτίσωμεν και τρίτον,
γιατ’
είναι μονοπώλιον και η παραφροσύνη
εδώ
στην χώρα των Μουσών, στην χώραν των χαρίτων
Αλλ’
όμως η της πυρκαγιάς σκληρά επιδημία
ευχόμεθα
να μη φανή και στα φρενοκομεία.
είναι
τα μόνα κτίρια για των Ρωμηών τη χώρα,
κι ευχόμεθα να μην καούν κι εκείνα καμμιάν ώρα.
Δημοσιεύθηκαν στην έμμετρη σατιρική εφημερίδα «Ο
Ρωμηός»,
τον Απρίλιο του 1884.
Ο Ζωρζής (Γεώργιος) Δρομοκαΐτης εγεννήθη το
1805 στον Κάμπο της Χίου. Καταγόταν από την βυζαντινή οικογένεια Δερμοκαΐτη, η
οποία είχε μετοικήσει στο νησί από την Κωνσταντινούπολη. Μετά την καταστροφή
της Χίου από τους Τούρκους (30 Μαρτίου 1822) συνελήφθη αιχμάλωτος και
επιχειρήθηκε να πουληθεί ως δούλος στην Κωνσταντινούπολη. Για καλή του τύχη τον
βρήκε και τον αγόρασε ο θείος του Μιχαήλ Αγέλαστος, ο οποίος και τον πήρε υπό
την προστασία του.
Αρχικώς δούλεψε ως παραγυιός σε διάφορα
καταστήματα. Με αυστηρές οικονομίες κατάφερε να συγκεντρώσει ένα μικρό κεφάλαιο
και να εξελιχθεί σε έναν επιτυχημένο έμπορο, με δραστηριότητες σε Συρία,
Αίγυπτο και Γαλλία. Έζησε για πολλά χρόνια στην Βηρυτό. Εκεί εγνώρισε κι ενυμφεύθη
την Ταρσή Φραγκοπούλου, αδελφή του εξέχοντος εμπόρου Σταματίου Φραγκόπουλου.
Το 1871, μετά δωδεκαετή παραμονή στην
Μασσαλία (αρχαία ελληνική αποικία των Φωκαέων), επέστρεψε στην Χίο, εξ αιτίας της σοβαρής ασθένειας της γυναίκας του,
η οποία πιθανόν να έπασχε από ψυχασθένεια. Μετά τον θάνατό της δεν
ξαναπαντρεύτηκε, και αφού δεν είχε παιδιά αφοσιώθηκε στο εμπόριο και τις
αγαθοεργίες. Ενίσχυσε με σημαντικά ποσά κοινωφελή ιδρύματα της Χίου. Διέθεσε:
- 300.000 δραχμές στο γυμνάσιο του νησιού,
- 100.000 δραχμές στο Αμαλίειο Ορφανοτροφείο,
- 40.000 δραχμές στον Σύλλογο των Κυριών υπέρ της γυναικείας εκπαιδεύσεως,
- 40.000 δραχμές στο νοσοκομείο του Ευαγγελισμού.
- 25.000 δραχμές στο Λωβοκομείο (Λεπροκομείο),
- 25.000 δραχμές υπέρ της Φιλοπτώχου Αδελφότητος,
κ.ά.
Αλλά η
μεγαλύτερη ευεργεσία του, με την οποία διασώθηκε ως τις ημέρες μας το όνομά
του, είναι το ψυχιατρικό θεραπευτήριο στο Δαφνί Αττικής, το οποίο φέρει την
ονομασία «Φρενοκομείον Ζωρζή και Ταρσής Δρομοκαΐτου», γνωστότερο ως Δρομοκαΐτειο.
Με την διαθήκη του, που ήταν κατατεθειμένη στο Ελληνικό Προξενείο της Χίου (η
Χίος ήτο υπό τουρκικό ζυγό έως το 1912), εκληροδότησε το ποσόν των 800.000
δραχμών, με το οποίο κατέστη δυνατή η ανέγερσις του νοσηλευτικού ιδρύματος και
η λειτουργία του το 1887, επτά χρόνια μετά τον θάνατό του, ο οποίος συνέβη στις
20 Δεκεμβρίου 1880…
ΠΗΓΕΣ: ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ και Α. Μελεζιάδης και ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ
και Γ. Λεκάκη "Σύγχρονης Ελλάδος περιήγησις".
ΛΕΞΕΙΣ-ΚΛΕΙΔΙΑ: Ρωμηος, 1884, Δρομοκαιτης, 1805, Καμπος Χιου, Βυζαντιο, Δερμοκαιτης, Κωνσταντινουπολη, Χιος, Τουρκοι, Μαρτιος, 1822, αιχμαλωτος, δουλος, Κωνσταντινουπολις, Αγελαστος, παραγυιος, παραγιος, εμποριο, Συρια, Αιγυπτος, Γαλλια, Βηρυτος, Βηρυττος, Φραγκοπουλου, Φραγκοπουλος, Μασσαλια, ψυχασθενεια, αγαθοεργια, κοινωφελη ιδρυματα, γυμνασιο, Αμαλιειο Ορφανοτροφειο, Αμαλια, Συλλογος Κυριων, γυναικα, εκπαιδευση, παιδεια, νοσοκομειο Ευαγγελισμου, Ευαγγελισμος, Λωβοκομειο, Λεπροκομειο, Φιλοπτωχος Αδελφότητα, ευεργεσια, ευεργετης, ψυχιατρικο θεραπευτηριο, Δαφνι, Αττικη, Φρενοκομειον Ζωρζη και Ταρσης Δρομοκαιτου, Δρομοκαιτειο, διαθηκη, Προξενειο, κληροδοτημα, νοσηλευτικο ιδρυμα, 1887, 1880, ψυχιατρειο, Φρενοκομειο
ΣΧΟΛΙΑ
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook