Το 1455 το πρώτο τυπωμένο βιβλίο
της Ευρώπης
Τα βιβλία του 15ου
αιώνα συνήθως δεν είχαν τίτλο και δεν αναφερόταν πάντα το όνομα του τυπογράφου.
Μια ιστορική
έρευνα από το 1499, τα «Χρονικά της Κολωνίας», μιλούσε για τις Βίβλους του
Γουτεμβέργιου, όμως οι τοποθεσίες τους ήταν είτε άγνωστες, είτε αχρονολόγητες,
επομένως μη αξιόπιστες.
Περίπου 25
αντίγραφα της πρώτης Βίβλου τυπωμένης σε δύο στήλες με 42 γραμμές ανά σελίδα είχαν
ταυτοποιηθεί κατά την διάρκεια του 18ου αιώνα. Το όνομα του τυπογράφου
(Ιωάννης Γουτεμβέργιος) δεν εμφανίζεται σε κανένα από αυτά. Σήμερα γνωρίζουμε
49 από τις 180 τυπωμένες Βίβλους των 42 γραμμών. Από αυτές, οι 21 είναι
ολοκληρωμένες.
Ο Christoph Hendreich (1630-1702), διευθυντής της Βιβλιοθήκης του Βερολίνου, ανακάλυψε στις
συλλογές της βιβλιοθήκης μια Βίβλο δύο τόμων στα λατινικά. Ήταν τυπωμένη σε
περγαμηνή, σε γοτθικό φόντο. Ο Hendreich συνέδεσε το εύρημά του με τα «Χρονικά της Κολωνίας» του
1499.
Παρ’ όλα αυτά, η
ανακάλυψή του παρέμεινε κρυμμένη μέχρι το 1760, όταν ο λόγιος Karl Conrad Oelrich δημοσίευσε ένα αντίγραφο από ένα κομμάτι της Βίβλου. Αυτό
άλλαξε δραματικά τα πράγματα: οι λόγιοι χρησιμοποίησαν το αντίγραφο του Oelrich για να ταυτοποιήσουν άλλα αντίγραφα από την Βίβλο του
Γουτεμβέργιου της ίδιας έκδοσης. Αυτό το αντίγραφο διατηρείται ακόμη στην
Βιβλιοθήκη του Βερολίνου.
 |
| Η α΄ έκδοση της ΒΙΒΛΟΥ του Γουτεμβέργιου. Από τρεις Βιβλιοθήκες: Από αριστερά: Staatsbibliothek Βερολίνου (PK, CC BY-NC-SA 3.0 DE), National Library Σκοτίας (CC BY) και Bibliothèque nationale de France. |
Η Βίβλος του
Γουτεμβέργιου εκδόθηκε στο Μάιντς το 1455.
Είναι το πρώτο βιβλίο στην Ευρώπη
που τυπώθηκε με κινητό τύπο: Ένα σύστημα τυπογραφίας που χρησιμοποιεί ατομικές
μονάδες γραμμάτων και σημείων στίξης. Μια μίξη καπνιάς, βερνικιού και ασπραδιού
αυγού χρησιμοποιήθηκε ως μελάνι. Το κείμενο ήταν τυπωμένο είτε σε περγαμηνή,
είτε σε χαρτί. Η περγαμηνή ήταν περισσότερο ανθεκτική και παχιά, αλλά και πιο
ακριβή.
Ακολουθώντας την
χειρόγραφη παράδοση, τα αντίγραφα από την Βίβλο του Γουτεμβέργιου βρίσκονταν,
κατ’ εντολήν των αγοραστών τους, συνήθως σε μοναστήρια.
Το αντίγραφο σε
περγαμηνή που βρίσκεται στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας είναι ιδιαίτερα
εντυπωσιακό. Οι σελίδες του είναι εξαιρετικά διακοσμημένες και υπάρχει μια
μεγάλη ποικιλία χρωματισμένων γραμμάτων. Το αντίγραφο σε χαρτί που βρίσκεται
στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Σκοτίας αντίθετα έχει λιγότερα χρώματα. Τα γράμματα
είναι σε χρυσό φόντο.
 |
| Η έκδοση της Βίβλου του Γουτεμβέργιου, που βρίσκεται στην Σκοτία, έχει υδατογράφημα το σταφύλι, του Διονύσου. |
Το μοναδικό άλλο
βιβλίο που φαίνεται να τύπωσε ο Γουτεμβέργιος ήταν ένα σχολικό βιβλίο λατινικής
γραμματικής. Ο κινητός τύπος τυπογραφίας που καθιερώθηκε από τον ίδιο σύντομα
υιοθετήθηκε και από άλλους.
Στα τέλη του 15ου αιώνα, τυπογραφικά
πιεστήρια ιδρύθηκαν σε περισσότερες από 250 πόλεις σε όλη την Ευρώπη.
ΠΗΓΗ: EUROPEANA.
Απόδοση: Ανδρέας
Γ. Λεκάκης / ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ.
ΛΕΞΕΙΣ-ΚΛΕΙΔΙΑ: ΒΙΒΛΙΟ, ΒΙΒΛΟΣ, ΓΟΥΤΕΜΒΕΡΓΙΟΣ, ΤΥΠΟΓΡΑΦΙΑ, 1455
ΣΧΟΛΙΑ
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΣΩ Facebook